Phạm Thị Thúy alt="Tiến sĩ Phạm Thị Thúy" title="Tiến sĩ Phạm Thị Thúy"

Còn nhớ mùa bão lũ trước ở miền Trung, những nghệ sĩ như Thủy Tiên, Trấn Thành, MC Đại Nghĩa, Quyền Linh, Thái Thùy Linh… luôn chủ động đứng ra quyên góp, trực tiếp đi các chuyến cứu trợ.

Đại diện Ban tổ chức đêm nhạc của Tuấn Hưng - Duy Mạnh đến Ủy ban MTTQ VN trao số tiền 3 tỉ đồng giúp đồng bào bị lũ lụt

Ca sĩ Thủy Tiên từng trở thành một hiện tượng khi quyên góp được 178 tỉ đồng và trực tiếp thực hiện các chuyến cứu trợ đến đồng bào miền Trung trong mùa bão lũ năm 2020. Cùng thời điểm MC Trấn Thành kêu gọi được 9 tỉ đồng, Lý Hải - Minh Hà cũng kêu gọi được hơn 5 tỉ đồng… Bên cạnh đó còn có những ca sĩ quyên góp tiền giúp đỡ bà con vùng lũ thông qua các đêm nhạc riêng, như Quang Dũng quyên góp được hơn 2 tỉ đồng, Lệ Quyên quyên góp được 300 triệu đồng... Chỉ sau 10 phút kêu gọi quyên góp, tài khoản của nghệ sĩ, MC Quyền Linh trong đợt bão lũ 2020 cũng đã nhận về hơn 2 tỉ đồng (sau đó Quyền Linh phải lập tức đóng tài khoản để nhanh chóng đi cứu trợ, vì anh sợ nếu số tiền ủng hộ tăng lên quá nhiều thì bản thân anh không đủ sức để làm).

Nhiều cách làm, lan tỏa

Những ngày vừa qua, khi đồng bào các tỉnh phía bắc chịu thiệt hại nặng nề do ảnh hưởng của bão số 3, cũng có rất nhiều nghệ sĩ nhanh chóng thể hiện tinh thần "tương thân tương ái" qua số tiền chuyển vào tài khoản các tổ chức từ thiện xã hội như Ủy ban MTTQ Việt Nam, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam và vài tổ chức chính trị - xã hội uy tín khác, các cơ quan báo chí… Có người đóng góp vài chục triệu, vài trăm triệu và cũng có những nghệ sĩ ủng hộ cả tỉ đồng. Trong đó, Hà Anh Tuấn ủng hộ 1 tỉ đồng trong đợt phát động của T.Ư Đoàn, Mỹ Tâm 200 triệu đồng, Hòa Minzy 500 triệu đồng, Tùng Dương và những người bạn 500 triệu đồng, vợ chồng Lý Hải 200 triệu đồng, vợ chồng Phương Oanh - Shark Bình 500 triệu đồng… Bên cạnh ủng hộ tiền mặt, một số nghệ sĩ còn có những chuyến đi cứu trợ các nhu yếu phẩm đến bà con như ca sĩ Bằng Kiều, ca sĩ Diệp Lâm Anh, diễn viên Kiều Anh, MC Đại Nghĩa, hoa hậu H'Hen Niê, ca sĩ Thái Thùy Linh… Ca sĩ Tuấn Hưng - Duy Mạnh thì tổ chức đêm nhạc và nhận từ đơn vị tổ chức ca nhạc ở Tam Đảo 3 tỉ đồng chuyển tới Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam.

Ca sĩ Thủy Tiên từng quyên góp được 178 tỉ đồng trong mùa bão lũ 2020

Có thể thấy so với những mùa bão lũ trước, năm nay các nghệ sĩ hầu như rất ít đứng ra kêu gọi quyên góp từ cộng đồng mà phần lớn tự bỏ tiền túi hoặc chỉ quyên góp trong nhóm bạn bè thân thiết. Chia sẻ về việc chọn các tổ chức uy tín để đồng hành trong hoạt động thiện nguyện, hoa hậu H'Hen Niê cho rằng: "Hiện nay có rất nhiều cơ quan, ban, ngành uy tín và làm việc có hệ thống, quy trình cụ thể, rõ ràng. Cá nhân tôi nghĩ nên kết hợp cùng các cơ quan, ban, ngành để công việc được thực hiện đúng và có kế hoạch chi tiết, phối hợp cùng nhiều cấp địa phương tại những khu vực dự định thực hiện dự án cộng đồng, công tác thiện nguyện. Mình có lòng nhưng cũng cần phải thực hiện đúng để ý nghĩa hành động được trọn vẹn hơn".

Cũng tham gia nhiều hoạt động thiện nguyện, ca sĩ Nguyễn Phi Hùng cùng nhiều nghệ sĩ đã đến Ủy ban MTTQ TP.HCM chia sẻ với bà con đang chịu bão lũ. Anh cho biết: "Tôi không giữ một tài khoản nào để tự quyên góp mà kết nối đến tổ chức để họ tiếp nhận phần đóng góp của mình. Song song đó mình vẫn có thể đồng hành với tổ chức ấy đi trao quà trực tiếp đến người cần giúp".

Ảnh hưởng từ "người của công chúng"

Trong nhiều năm qua, những nghệ sĩ như Hà Anh Tuấn, Mỹ Tâm, Đen Vâu, Quyền Linh… luôn có các hoạt động thiện nguyện thiết thực, hiệu quả nên truyền cảm hứng và khuyến khích nhiều người cùng chung tay giúp đỡ nhiều trường hợp khó khăn, không chỉ trong bão lũ.

Họa sĩ Lê Thiết Cương (trái) và nhà văn Nguyễn Việt Hà tại triển lãm Mặt khác gây quỹ giúp đồng bào bị lũ lụt

Chia sẻ về chuyện quyên góp, trực tiếp cứu trợ đồng bào bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3 ở các tỉnh Thái Nguyên, Yên Bái… những ngày này, ca sĩ Thái Thùy Linh cho rằng: "Mình là người của công chúng nên tiếng nói, lời kêu gọi của mình sẽ lan tỏa mạnh hơn, đến với nhiều người hơn. Ban đầu tôi cũng chịu bao nhiêu thị phi, kiểu như "mấy bà ca sĩ biết gì mà vào vùng lũ cứu trợ, tổ chức các đội thuyền này kia…". Và trước khi thực hiện những chuyến đi, tôi không mong đợi mọi người sẽ góp vào bao nhiêu, có được tới đâu mình làm tới đó. Số tiền tôi quyên góp được đến giờ là hơn 2 tỉ đồng cũng nằm ngoài hình dung của tôi. Và ngay trong ngày đầu tiên tôi đã dùng một phần để lập tức mua vài ngàn đèn pin, vài ngàn cục sạc dự phòng, lương khô, thuốc men trị các bệnh thông thường... để đưa đến những nơi khó khăn nhất".

Nói về việc nghệ sĩ tham gia các hoạt động từ thiện, tiến sĩ xã hội học Phạm Thị Thúy (Phó trưởng khoa Quản lý kinh tế xã hội, thuộc Học viện Hành chính quốc gia - Phân hiệu TP.HCM) cho rằng: "Trong một xã hội đang trên đà phát triển, với sự bùng nổ của công nghệ thông tin, những thông điệp, việc làm của nghệ sĩ sẽ được chia sẻ rất nhanh chóng và ảnh hưởng rất mạnh đến công chúng. Như ca sĩ Hà Anh Tuấn với những đóng góp từ thiện luôn truyền cảm hứng mạnh mẽ. Sự chính trực, đàng hoàng của chính người nghệ sĩ sẽ có sức lan tỏa và ảnh hưởng bền vững trong xã hội, kéo theo nhiều tầng lớp công chúng tham gia, lòng tốt được nhân lên trong xã hội, tiền ủng hộ sẽ tăng lên rất nhanh. Và chắc chắn công chúng cũng cho các nghệ sĩ biết rằng, họ làm tốt thì bản thân họ cũng được ủng hộ và ghi nhận". (còn tiếp) 

Có những ước mơ dang dở

Năm 2019, khi đang là sinh viên năm thứ hai Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, N.T.Q (26 tuổi) đã phải tạm dừng việc học vì cha mắc ung thư phổi. Ban đầu Q. chỉ muốn bảo lưu kết quả học tập, về phụ mẹ chăm sóc cha, vì Q. là con một. Tuy nhiên, bệnh tình của cha ngày càng chuyển biến nặng. Hai tháng ở trong bệnh viện, nhìn cha xanh xao, mẹ thì héo mòn vì lo lắng đã khiến Q. nhận ra bản thân phải là trụ cột của gia đình.

Cha mẹ nên chia sẻ và thông cảm hơn cho người con duy nhất

Cầm cự được hơn 3 tháng thì cha mất, mẹ Q. gần như gục ngã. Lo đám tang cho cha xong, Q. quyết định ở lại quê (Lâm Đồng) để an ủi và làm chỗ dựa cho mẹ. Một năm sau, Q. lập gia đình để "yên bề gia thất" theo nguyện vọng của mẹ.

"Với mình, chăm sóc, phụng dưỡng cha mẹ là việc mà một người con phải làm. Mình cũng có chút tiếc nuối, vì biến cố lớn ập đến nên phải gác lại đam mê của bản thân và về nhà làm tròn trách nhiệm. Nhà mình đơn chiếc, mẹ thì tâm lý yếu, không thể để bà cô đơn được", Q. chia sẻ. Hiện tại, Q. cùng vợ trồng rau để bán, cuộc sống tuy không mấy dư dả nhưng cơ bản là ổn định. Khi nhắc về giấc mơ còn dang dở, Q. chỉ thấy hơi tiếc nhưng không trách móc số phận.

Đã 25 tuổi nhưng Nguyễn Thị Kim Anh, làm việc tại khu phố 1B, P.An Phú, TP.Thuận An (Bình Dương), vẫn chưa dám yêu đương, hay nghĩ đến những chuyến du lịch…, vì muốn tập trung đi làm để trả nợ cho gia đình. Ba năm trước, gia đình Kim Anh có vay một công ty tài chính số tiền hơn 40 triệu đồng để xây nhà. Thời gian dịch Covid-19 bùng phát, cha mẹ Kim Anh bị mất việc nên không có tiền trả góp hằng tháng.

Chỗ cho vay trên liên tục tạo áp lực. Thấy gia đình khó khăn, Kim Anh khi đó mới ra trường, chưa tìm được việc làm đã đứng ra mượn chú họ số tiền hơn 40 triệu đồng để trả cho công ty tài chính. Sau dịch, Kim Anh lên Bình Dương làm kiểm toán cho một công ty gỗ. Thu nhập khoảng 10 triệu đồng/tháng, sau khi chi tiêu cho việc ăn uống, trả tiền nhà trọ..., Kim Anh dành từ 2 - 5 triệu đồng để trả nợ và gửi về cho gia đình.

Là con gái nhưng Kim Anh luôn tối giản việc chăm sóc bản thân. Chiếc xe máy Kim Anh đang chạy cũng phải trả góp hằng tháng.

"Có những ngày mình thấy tủi thân và khóc tại phòng trọ khi nhìn thấy những bạn gái khác được mặc đồ đẹp hay đi hẹn hò. Mình không trách gia đình nhưng gánh nặng này quá lớn. Mình mong nửa năm sau sẽ trả hết số nợ, rồi mới tiết kiệm tiền và nghĩ cho bản thân. Mình ước có thêm một người anh trai hay chị gái, đỡ đần trong việc giúp gia đình khi có biến cố xảy ra", Kim Anh nói.

Biết hy sinh, nghĩ cho gia đình là vậy, nhưng dường như Kim Anh chưa bao giờ làm hài lòng được những người họ hàng, hàng xóm. Họ luôn dè bỉu Kim Anh: "Sao lớn rồi mà không chịu lấy chồng?", hay: "Sao không tìm chồng nước ngoài để khỏe tấm thân?"… Nghe hàng xóm, họ hàng "lời ra tiếng vào", cha mẹ của Kim Anh cũng đã nhiều lần hối thúc cô gái này làm theo.

Con cái không cần nhiều sự bao bọc như cha mẹ nghĩ !

Cha anh N.N.Q (31 tuổi, đang sinh sống tại Q.Tân Phú, TP.HCM) mất từ khi anh 14 tuổi. Hai mẹ con anh Q. chuyển từ TP.Nha Trang (Khánh Hòa) vào TP.HCM làm việc và sinh sống đã hơn 16 năm. Từ nhỏ, sợ con thiếu thốn nên mẹ anh Q. luôn bao bọc hết mức.

Hiện tại, dù đã 31 tuổi, nhưng anh Q. phải về nhà đúng giờ để ăn cơm mẹ nấu, không được đi chơi khuya. Từ quần áo, giày dép... đến lựa chọn công việc, mẹ anh đều chăm chút cho con trai. Vì nhận được quá nhiều sự chăm sóc, yêu thương, bảo bọc từ mẹ mà anh Q. mất đi sự tự do, dù đã trưởng thành nhưng không thể quyết định cuộc sống.

"Cuộc sống của mẹ gắn liền với mình, mẹ ít chăm sóc cho bản thân. Có những lúc mình muốn mẹ bớt đi sự quan tâm, bao bọc để mình tận hưởng cuộc sống như đi chơi với bạn bè…, nhưng mình thấy rất khó. Công việc của mình ở công ty dược cũng là nghe theo nguyện vọng của mẹ. Mình ước một lần được thất bại trong chính giấc mơ của bản thân", Q. chia sẻ.

Cũng là con một, N.T.N, sinh viên Trường ĐH RMIT, cho biết bản thân muốn trở thành một tiếp viên hàng không. Tuy nhiên, cha mẹ của N. muốn con trai duy nhất tiếp quản công ty gia đình nên từ nhỏ đã hướng cho N. học kinh doanh quốc tế. Vì là con một nên từ nhỏ N. được cha mẹ chăm sóc rất kỹ.

"Từ nhỏ đến lớn, mình được cha mẹ chăm lo không thiếu thứ gì, học ở những trường tốt nhất. Mình chỉ thiếu những ngày tháng được sống đúng với ước mơ và quyết định cuộc đời. Không cần cuộc sống quá tiện nghi, chỉ cần cha mẹ lắng nghe mình một lần", N. chia sẻ.

Phải thành công sớm hơn

Mới ra trường và đang làm việc tại công ty truyền thông, Nguyễn Hoàng Nhân, ngụ đường Hồng Lạc, Q.Tân Bình, TP.HCM, cho biết: "Cha mẹ mình sống tại tỉnh Hậu Giang, cũng đã ngoài 50 tuổi, sức khỏe yếu lại không biết tự lái xe máy. Mỗi lần cha mẹ có nhu cầu khám bệnh, đi chợ… đều nhờ họ hàng, hay đi phương tiện công cộng. Không sống gần cha mẹ để hỗ trợ, mình cảm thấy áy náy và muốn thành công sớm hơn để trở về nhà".

Sau giờ làm việc ở văn phòng, Nhân ăn vội bữa cơm bình dân, rồi chạy đi làm gia sư đến 22 giờ. Về đến phòng trọ còn phải nấu cơm để mang đi làm vào ngày hôm sau. Nhân cho biết bản thân phải cố gắng kiếm thật nhiều tiền, nhanh chóng thành công để trở về quê sống cùng cha mẹ.

Cũng là con một trong gia đình, nên sau khi tốt nghiệp Trường CĐ Văn hóa nghệ thuật TP.HCM, Nguyễn Huỳnh Thanh Huy (23 tuổi) cũng gặp áp lực phải sớm thành công. Có lần cha Huy (quê ở tỉnh Sóc Trăng) gọi điện thoại nói với con trai: "Huy ơi phải cố gắng, cha chỉ hy vọng vào con". Câu nói của cha khiến Huy chạnh lòng, vì hiện tại chưa thể nổi tiếng dù theo ngành nghệ thuật.

Thanh Huy luôn mang áp lực phải thành công sớm hơn để giúp đỡ gia đình

Gia đình không khá giả, cha lại hay bị bệnh nên Huy luôn ý thức bản thân phải cố gắng làm việc. Hằng ngày, Huy nhận rất nhiều công việc từ livestream hay dạy bán hàng trực tuyến, làm MC, ca sĩ… Dù chương trình nhỏ hay lớn, Huy đều cố gắng tham gia để kiếm tiền trang trải cuộc sống và gửi về quê cho cha chữa bệnh.

"Nhìn sự già đi của cha khiến mình chạnh lòng, tự nhủ bản thân không được mơ mộng, mặc dù làm nghệ thuật. Mình không ngại vất vả, làm việc thật nhiều để cho bản thân và gia đình có cuộc sống tốt hơn", Huy nói.