Người trẻ ngày nay có nhiều lựa chọn, tự do hơn và cũng có nhiều điều kiện hơn để xây dựng một đời sống hôn nhân hạnh phúc. Nhưng cùng với cơ hội là không ít thách thức, khiến việc giữ gìn một mối quan hệ bền vững không hề đơn giản.  

honnhan..

Trong vài thập kỷ qua, xã hội Việt Nam đã chứng kiến những thay đổi sâu sắc và toàn diện, từ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đô thị hóa nhanh chóng, đến sự bùng nổ của truyền thông, mạng xã hội và công nghệ số. Những giá trị, khuôn mẫu về gia đình, tình yêu, hôn nhân đã và đang thay đổi mạnh mẽ.

Người trẻ hôm nay có nhiều lựa chọn hơn, nhiều tự do hơn trong việc quyết định kết hôn, sinh con hay theo đuổi một đời sống hạnh phúc theo cách riêng.

Nhưng song song với những cơ hội ấy là không ít thách thức, từ áp lực phát triển bản thân, mặt trái của lối sống đô thị hóa, đến những biến đổi sâu sắc trong cách con người kết nối và chung sống với nhau.

Bình đẳng, và tự do hơn…

Chuyên viên tâm lý – Tiến sỹ xã hội học Phạm Thị Thúy, người có nhiều năm tư vấn hôn nhân cho các bạn trẻ, nhận định:

Một trong những cơ hội rõ ràng nhất trong hôn nhân ngày nay là sự bình đẳng. Khi cả nam và nữ đều được quyền tự do lựa chọn tình yêu, hôn nhân không còn là trách nhiệm mà trở thành sự đồng hành”

Theo Tiến sĩ Phạm Thị Thúy, bình đẳng không chỉ là bảo vệ quyền lợi của phụ nữ, mà cho cả nam giới. Đó là sự công nhận vai trò, tiếng nói của cả hai phía, đó là cơ hội cho cả hai cùng được tôn trọng, cùng hạnh phúc hơn, cùng chia sẻ với nhau và cùng phát triển bản thân.

“Bây giờ hiếm có chuyện cha mẹ ép gả con cái như xưa. Đa phần các bạn trẻ được tự do chọn người yêu, chọn kết hôn hay không. Đó là một bước tiến rất lớn của xã hội hiện đại.”

 Bà Thúy nói thêm: “Xã hội hiện đại mở ra nhiều cơ hội để vun đắp hôn nhân. Công nghệ phát triển giúp con người kết nối dễ dàng, khoảng cách địa lý không còn là rào cản

Bên cạnh các yếu tố như bình đẳng, tự do và kết nối dễ dàng nhờ công nghệ, thì sự phát triển về kinh tế – xã hội, cùng với sự mở rộng về kiến thức, tầm nhìn, khả năng tiếp cận thông tin… cũng mang đến nhiều cơ hội cho hôn nhân thời đại.  

Các cặp đôi có điều kiện tốt hơn để xây dựng một đời sống chung ổn định và thăng hoa.

Tiến sĩ Phạm Thị Thúy nhận định: “Dù còn không ít khó khăn sau đại dịch, nhưng nhìn chung, đời sống kinh tế của phần đông đã cải thiện. Nhiều người độc lập được về tài chính, và chính điều đó góp phần thúc đẩy sự bình đẳng trong hôn nhân.”

…Và những thách thức

Công nghệ có thể kéo gần khoảng cách địa lý, nhưng lại khiến con người xa nhau về tâm hồn.

Tiến sĩ Phạm Thị Thúy nhận định: “Công nghệ có thể làm con người xa nhau ngay cả khi họ ở gần. Mỗi người ôm một chiếc điện thoại, nhắn tin với ai đó ở xa, nhưng lại không trò chuyện với người đang ngồi cạnh.”

“Sự gần gũi về không gian không còn đồng nghĩa với kết nối thật sự. Người ta dễ dàng lướt qua nhau, sống cạnh nhau mà vẫn cảm thấy cô đơn.”

Minh và Hạnh (TP.HCM), một cặp vợ chồng Gen Z mới cưới được 2 năm, thừa nhận họ từng có giai đoạn “ngồi cạnh mà như hai thế giới”. Hạnh chia sẻ: “Mỗi đứa đều mệt mỏi vì công việc, về đến nhà là lướt TikTok hoặc xem phim riêng. Có lúc mình nghĩ chắc có chồng cũng được không thì thôi, vì cảm giác cả hai đều không cần nhau.”

Thách thức thứ hai đến từ chính sự tự do và khả năng làm chủ cuộc sống – khi cả nam giới lẫn phụ nữ ngày nay đều có thể độc lập về kinh tế, phát triển bản thân.

Nhưng tự do thì luôn đi kèm với trách nhiệm.

Áp lực trong cuộc sống hiện nay là ai cũng cần kiếm tiền, ai cũng cần phát triển bản thân, khẳng định vị trí ngoài xã hội. Việc đó rất tốt, nhưng nếu không khéo, nó có thể làm tổn thương đến giá trị chung của gia đình.”

“Tôi từng gặp nhiều trường hợp, người chồng rất muốn có con, nhưng vợ lại chưa sẵn sàng vì còn muốn tập trung cho sự nghiệp. Những khác biệt đó nếu không được chia sẻ kịp thời, rất dễ trở thành mâu thuẫn và dẫn tới tan vỡ”.

Tiến sĩ Phạm Thị Thúy cho hay.

Đó chính là trường hợp của gia đình anh Võ Văn Nhật (TP.HCM). Vợ anh làm trong lĩnh vực Marketing, có sự nghiệp vững vàng, thu nhập tốt. Anh kể, anh là con trai cả trong một gia đình gốc Bắc, bố mẹ anh mong ngóng được bế cháu từng ngày. Bởi vì anh và vợ đã kết hôn được 5 năm. Thế nhưng, vợ anh cứ tìm cách né tránh mỗi khi anh đề cập đến chuyện có em bé.

Mình cũng hiểu cho vợ là cô ấy đang có sự nghiệp phát triển tốt, còn cơ hội thăng tiến nữa nên không muốn ràng buộc chuyện con cái ở thời điểm này. Nhưng gia đình mình, các cụ khó lòng thông cảm lắm. Bản thân mình cũng sốt ruột vì vợ cũng gần 35 rồi, đâu còn trẻ nữa, sinh con muộn quá cũng rất nhiều vấn đề”.

Điều anh Nhật lo ngại cũng là mối bận tâm chung của nhiều người.

Việc sinh con muộn có thể kéo theo những rủi ro nhất định về sức khỏe – không chỉ với người mẹ mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển của em bé.

Theo các nghiên cứu y khoa, độ tuổi sinh con lý tưởng ở phụ nữ là trước 30 tuổi cho lần sinh đầu, và trước 35 tuổi cho bé thứ hai. Sau mốc này, nguy cơ gặp các biến chứng khi mang thai, sinh nở và cả các vấn đề về di truyền có xu hướng gia tăng.

“Thách thức này cũng là mặt trái của quá trình phát triển. Khi con người có quá nhiều cơ hội, quá nhiều lựa chọn, thì đôi khi lại đánh mất cơ hội vun đắp cho chính mối quan hệ của mình”, TS. Phạm Thị Thúy nhận định.

Bà Thúy cũng chỉ ra một thách thức khác trong hôn nhân hiện đại:

“Khi cả nam và nữ đều đi làm, môi trường giao tiếp rộng mở hơn, thì cơ hội phát sinh những mối quan hệ ngoài luồng cũng nhiều hơn.

Tôi đã gặp khá nhiều ca ngoại tình… và điều đó dẫn đến những cuộc hôn nhân tan vỡ rất đáng tiếc.”

Vậy điều gì bảo đảm cho một cuộc hôn nhân hạnh phúc, bền vững?

honnhanthoi nay

Theo Tiến sỹ Phạm Thị Thúy, có ba yếu tố cốt lõi.

Thứ nhất, phải nuôi dưỡng tình yêu trong trái tim mình. Khi trong lòng có tình yêu thương, người ta mới đủ kiên nhẫn để quan tâm, chia sẻ, chăm sóc, hy sinh, và gắn bó với nhau. Nếu không có tình yêu thương trong chính mình, thì sẽ không tạo dựng được tình yêu thương nơi người kia, và hôn nhân khó mà tồn tại lâu dài.

Không có tình yêu thương trong trái tim mình thì không nuôi dưỡng được tình yêu trong hôn nhân. Đấy là điều kiện thứ nhất.”- Bà Thúy khẳng định.

Thứ hai, phải học cách giao tiếp. Không chỉ là nói chuyện mỗi ngày, mà là học cách giao tiếp tôn trọng, lắng nghe, không phán xét, biết quản lý cảm xúc và giải quyết mâu thuẫn một cách văn minh. Giao tiếp không lời, hay thậm chí là im lặng đúng lúc, đôi khi còn quan trọng hơn những cuộc đối thoại.

Thứ ba, phải học cách chung sống với nhau“Ở trên, tôi nói giao tiếp là nói về vấn đề kỹ năng. Còn điều kiện thứ ba này là nói về việc thích nghi, chấp nhận tính cách, khuyết điểm của nhau. “Yêu là yêu cả đường đi lối về”, yêu và chấp nhận cả cái tốt lẫn cái xấu – đó là một câu rất có lý”, Tiến sỹ Phạm thị Thúy nhấn mạnh.

Hôn nhân không tự nhiên mà tốt đẹp. Nó cần được chăm sóc mỗi ngày, bằng tình yêu, bằng kỹ năng giao tiếp, bằng sự nhẫn nại và bao dung.

Và điều quan trọng là phải tránh rơi vào “cái bẫy của sự hoàn hảo” – điều mà nhiều người trẻ ngày nay dễ mắc phải. Bởi càng kỳ vọng vào sự hoàn hảo ở bạn đời, hôn nhân càng dễ đi vào bế tắc.

Không ai là hoàn hảo cả, và hôn nhân không phải là nơi tìm kiếm sự trọn vẹn, mà là nơi học cách yêu thương cả những điều chưa trọn vẹn.

Kiều Giang

Nguồn: https://giadinhmoi.vn/hon-nhan-hien-dai-nhieu-tu-do-hon-va-cung-nhieu-thach-thuc-hon-d95953.html

 

Quỳnh Như (sinh năm 2001, nhân viên văn phòng, ngụ TP Thủ Đức, TPHCM) chia sẻ, từng có thời gian cô vừa làm việc vừa khóc vì kiệt sức. “Cơ thể lúc nào cũng đau nhức, em cáu gắt với mọi thứ xung quanh mà không có lý do”, Quỳnh Như kể về giai đoạn rơi vào trạng thái quá tải do áp lực công việc (burnout).

Tình trạng phổ biến ở người trẻ

Quỳnh Như cho biết, cô rơi vào trạng thái burnout khi cùng lúc đảm đương 3 việc: thực hiện một dự án thạc sĩ, xử lý vô số việc không tên tại công ty, và ôn luyện tiếng Hàn. Mọi thứ đều không suôn sẻ dù cô cố gắng thử nhiều cách khác nhau. “Mọi thứ rối tung mà em không biết cách xử lý, cũng không thể chia sẻ cùng ai. Em tách biệt hoàn toàn với mọi người”, Quỳnh Như trải lòng. Đỉnh điểm là khi cô chỉ biết khóc trong cảm giác bất lực hoàn toàn. Cô tự vấn bản thân, liệu mình đang ôm đồm quá sức, hay không đủ giỏi để quản lý mọi việc?

G6A.jpgTham gia các hoạt động ngoại khóa cũng góp phần giải tỏa căng thẳng sau giờ làm việc

Với Hải Quỳnh (sinh năm 1994, phụ trách mảng tăng trưởng tại một công ty công nghệ ở Hà Nội), burnout đến theo cách âm thầm hơn. Cô nhận ra mình trở nên “lười” - đặc biệt là lười giao tiếp. “Mỗi khi bị burnout, em thường trốn trong nhà, không muốn gặp ai. Em cũng mất hứng thú học, dễ mất tập trung, mất bình tĩnh hơn trước một sự việc bình thường”, cô chia sẻ. Có lúc, cô thấy thất vọng: “Tại sao mình lại kém cỏi như thế? Sao cứ liên tục đưa ra những lựa chọn sai?”. Điều khiến cô mệt mỏi nhất là cảm giác không thể chia sẻ với ai.

 

Burnout được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công nhận là một “hiện tượng nghề nghiệp”, không phải một tình trạng y tế hay rối loạn sức khỏe tâm thần. Burnout được phân loại là một hội chứng - tức tập hợp các triệu chứng về thể chất, tinh thần và cảm xúc phát sinh từ một nguyên nhân cụ thể, thường là căng thẳng kéo dài và áp lực quá mức. Khác với stress thường dễ nhận rõ trạng thái, burnout diễn ra âm thầm, khiến người trong cuộc dễ nhầm lẫn hay bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo.

“Để phòng ngừa burnout, cần xây dựng nội lực vững vàng thông qua ba trụ cột: thể lực (ăn uống, ngủ nghỉ, sinh hoạt và tập luyện điều độ); trí lực (duy trì thói quen học hỏi, đọc sách, phát triển tư duy) và tâm lực (bồi dưỡng tinh thần lạc quan, ý chí và sự cân bằng cảm xúc)”, TS Phạm Thị Thúy chia sẻ.

Gỡ rối tơ vò

Theo TS Phạm Thị Thúy (giảng viên Học viện Chính trị khu vực II), dù chưa có khảo sát diện rộng, nhưng qua các khóa học và chương trình cộng đồng mà bà tham gia, hiện có khoảng 60%-70% cá nhân cảm thấy mình đang bị burnout do áp lực công việc. Đặc biệt, hiện tượng này không chỉ xảy ra ở người đi làm mà còn xuất hiện ở sinh viên - những người đang phải học và làm song song. TS Phạm Thị Thúy chỉ ra 3 nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng burnout hiện nay. Thứ nhất, sự phát triển của xã hội mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng khiến cá nhân phải làm việc nhiều hơn, nghỉ ngơi ít hơn. Thứ hai, những biến động trên thế giới và những thay đổi liên tục tại Việt Nam như sáp nhập, giải thể doanh nghiệp và khó khăn kinh tế hậu Covid-19, khiến nhiều người lo lắng về tương lai. Thứ ba, sự hiện diện dày đặc trên các nền tảng số gây ra hội chứng FOMO (sợ bị bỏ lỡ - PV), khiến nhiều người “kiệt quệ” tinh thần vì tiếp nhận quá nhiều thông tin, dù không hẳn làm việc quá sức.

 

Về mặt giải pháp, theo TS Phạm Thị Thúy, nhiều tổ chức đã bắt đầu quan tâm đến sức khỏe tinh thần của nhân viên thông qua các hoạt động như tham vấn tâm lý, đào tạo kỹ năng, hoặc chương trình cộng đồng, huấn luyện nội bộ. “Đây là những hoạt động hữu ích, kịp thời, hỗ trợ thiết thực cho người lao động”, TS Phạm Thị Thúy nhấn mạnh. Lời khuyên được TS Phạm Thị Thúy đưa ra là cần biết giữ cân bằng giữa công việc và giải trí, giữa lượng thông tin tiếp nhận và năng lực xử lý, giữa lý trí và cảm xúc. TS Phạm Thị Thúy nhấn mạnh: “Mỗi người cần rèn luyện kỹ năng quản lý thời gian hiệu quả và luôn giữ vững mục đích, ý nghĩa sống rõ ràng, để không rơi vào trạng thái hoang mang, mất phương hướng”.

Ở góc độ cá nhân, kinh nghiệm được Hải Quỳnh chia sẻ là viết lách mỗi ngày giúp cô giải tỏa cảm xúc, đọc sách giúp khơi gợi các suy nghĩ tích cực và xây dựng một cuộc sống lành mạnh hơn. “Phải học cách chăm sóc bản thân, bởi chỉ khi cả thể chất và tinh thần đều khỏe, mình mới đi được đường dài”, Hải Quỳnh đúc kết. Còn với Quỳnh Như, cô học cách nghỉ ngơi đúng lúc và sắp xếp công việc theo mức độ ưu tiên. “Mình là người chọn đường đi, thì cơ thể là bạn đồng hành, phải biết hòa hợp thay vì vắt kiệt cả hai”, Quỳnh Như rút ra kinh nghiệm.

(PLO)- Thời gian qua, nhiều trường hợp phụ huynh và sinh viên bị lừa số tiền lớn đã bộc lộ không chỉ là sự tinh vi của kẻ xấu, mà còn là lỗ hổng kỹ năng sống, mất kết nối trong thời đại số.

0:0

Những ngày qua, diễn biến sự việc một sinh viên năm cuối Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch (TP.HCM) bị lừa mất gần 7 tỉ đồng đăng tải trên Báo Pháp Luật TP.HCM đã thu hút sự quan tâm lớn trong dư luận.

Trường này cũng từng ghi nhận một sinh viên khác bị lừa mất 500 triệu đồng. Cạnh đó, không ít sinh viên, phụ huynh ở nhiều trường ĐH khác cũng đã trở thành nạn nhân. Trong đó, đa số vụ việc đều liên quan đến các văn bản giả mạo về tuyển sinh du học nước ngoài, chương trình giao lưu sinh viên quốc tế.

Từ điểm chung của các vụ việc xảy ra, nhiều người không khỏi bất ngờ và sửng sốt, không tin rằng làm sao một sinh viên và cả phụ huynh có thể mất số tiền lớn một cách dễ dàng như vậy. Quan trọng hơn, vì sao những kịch bản lừa đảo kiểu này vẫn tiếp tục diễn ra – dù đã được cảnh báo rất nhiều lần?.

Bận học nên không bận tâm đến các cảnh báo

Về phía cơ sở đào tạo, theo đại diện từ một trường ĐH, các phương thức lừa đảo phụ huynh, sinh viên mới xuất hiện gần đây thường nhắm vào những người có mong muốn tham gia các chương trình học tập, giao lưu tại nước ngoài.

Những văn bản lừa đảo này thường có dấu hiệu sai sót thể thức, nội dung mơ hồ và đáng nghi về tính xác thực. Các đối tượng lừa đảo thường yêu cầu người tham gia phải đóng một khoản phí lớn, từ vài chục triệu đến vài trăm triệu đồng để chứng minh tài chính tham gia. Thậm chí, để có được số tiền mà chúng muốn, chúng sẽ dùng nhiều chiêu trò tinh vi.

“Trước khi tham gia bất kỳ chương trình nào, phụ huynh, sinh viên cần tìm hiểu kỹ thông tin, xác minh với các cơ quan, đơn vị liên quan hoặc có thẩm quyền. Các em chỉ nên tin vào những thông tin từ nguồn chính thống và người có trách nhiệm rõ ràng. Đặc biệt, hãy giữ vững tâm lý, không hấp tấp đưa ra quyết định khi bị thúc giục hoặc gây áp lực” – đại diện một trường ĐH đưa ra lời khuyên.

sinh-vien-bi-lua-tien.jpegĐại diện các trường ĐH khuyên sinh viên chỉ nên tin vào những thông tin từ nguồn chính thống và người có trách nhiệm rõ ràng. Ảnh minh họa: P.ANH

Tuy nhiên, cũng có cán bộ trường cho rằng trong các sự việc xảy ra hậu quả, nguyên nhân đều do phụ huynh quá tin con, còn con thì không tin tưởng phụ huynh để hỏi ý kiến phụ huynh khi gặp sự việc nào đó.

Cạnh đó, ngoài báo chí, các trường đã cảnh báo nhiều thông qua các kênh thông tin như mạng xã hội, trang tin điện tử, gửi email… nhưng thực tế, có những em chỉ mải tập trung học tập và quá chủ quan, không chú ý các cảnh báo vì nghĩ “không liên quan đến mình”, ít tham gia các buổi sinh hoạt của trường, dẫn đến thiếu kỹ năng nhận diện, kỹ năng phản biện và ứng phó với các tình huống xảy ra trong thực tế.

Nạn nhân của “gà công nghiệp”, gia đình mất kết nối

Là một người rất quan tâm đến các sự vụ lừa đảo gần đây, cũng như dày dặn kinh nghiệm trong tương tác với nhiều phụ huynh, sinh viên, học sinh, Tiến sĩ Phạm Thị Thúy, chuyên viên tâm lý, Giảng viên Học viện Chính trị khu vực II, đã có những nhìn nhận thẳng thắn về bản chất bên trong của các sự việc đó.

Theo TS Thúy, nhiều trường hợp ba mẹ và sinh viên bị lừa số tiền lớn một cách dễ dàng, không chút hoài nghi đã thể hiện sự thiếu kỹ năng sống, kỹ năng tự bảo vệ bản thân trong thời đại số và cũng cho thấy sự mất kết nối giữa cha mẹ và con cái.

TS Thúy cho rằng có ba nguyên nhân lớn dẫn đến trở thành nạn nhận của các các vụ lừa đảo.

Thứ nhất, không ít học sinh, sinh viên bị lừa thuộc diện ngoan và học giỏi nhưng được ví như “gà công nghiệp” vì các con chỉ biết học. Các con chỉ sống trong không gian của con thôi, đi học rồi về nhà, ai cũng khen “không có chơi bời, ngoan lắm”.

Nhưng chính vì ít va chạm, ít giao tiếp xã hội, ít trải nghiệm xã hội nên không có kỹ năng sống, không có kỹ năng phòng vệ, kỹ năng bảo vệ bản thân trước các vấn đề xảy ra trong cuộc sống.

Sinh viên bị lừa tiền qua mạngTS Phạm Thị Thúy mong muốn các trường học tăng cường các hoạt động giáo dục kỹ năng an toàn trên mạng xã hội cho học sinh, sinh viên. Ảnh: NVCC

Thứ hai, theo TS Thúy, cũng chính vì các con được dạy là “con ngoan” nên thường bố mẹ hay người lớn nói gì nghe nấy và rất dễ tin người, không có tư duy phản biện, thiếu tinh thần hoài nghi khoa học, không có kỹ năng tranh luận. Cho nên, khi gặp đối tượng lừa đảo giả danh cơ quan có thẩm quyền như công an rồi cảnh sát, tòa án, ngân hàng… là sẽ tin ngay.

Ngoài ra, thực tế gần đây cũng cho thấy không chỉ sinh viên bị lừa, người lớn nếu dễ tin người thì cũng rất dễ bị lừa.

Thứ ba là liên quan đến những bí mật, nỗi sợ bên trong của mỗi người, nhất là con trẻ. Điều này có thể xuất phát từ môi trường gia đình áp đặt, hay cấm đoán, hay làm căng thẳng những sai lầm của con, thiếu cởi mở và kết nối với con. Điều này dẫn đến trường hợp là khi con gặp sai lầm sẽ thường giấu đi và trở thành điểm yếu để đối tượng xấu dọa dẫm, thao túng tâm lý.

Còn về phía phụ huynh, TS Thúy nhìn nhận, cũng chính vì việc dạy con trở nên “ngoan, hiền” dẫn đến mỗi khi con đưa ra yêu cầu gì cũng không đề phòng, con cần tiền sẽ gửi tiền ngay, con xin tiền đi du học hay xin tham gia dự án gì đó là đồng ý ngay, không có nghi ngờ hay cho mình một bước lùi để tìm hiểu thông tin, nhìn nhận khách quan vấn đề.

Cần lắng nghe con, cho con được sai và sửa sai

Từ những vấn đề này, để hạn chế những vụ việc sinh viên bị lừa đáng tiếc liên quan đến phụ huynh, học sinh – sinh viên, TS Phạm Thị Thúy cho rằng cần có nhiều giải pháp đồng bộ và kịp thời.

Trong đó, về phía phụ huynh, học sinh – sinh viên, TS Thúy lưu ý các bậc cha mẹ đừng cho rằng “dạy con ngoan là đủ”, mà trong thời buổi hiện nay là phải dạy con sống khôn, dạy con kỹ năng sống để tự tin làm chủ cuộc sống.

“Điều này có nghĩa là cha mẹ phải cởi mở, trò chuyện, trao đổi với con về các nguy cơ trên mạng xã hội, dạy con cách ứng phó. Cha mẹ hãy cho con được phản biện, được hỏi ý kiến, được lắng nghe, được sai và có cơ hội sửa sai...

Đồng thời, phải dạy con trước một vấn đề nào đó phải cân nhắc, phải biết từ chối, biết nghi ngờ hoặc dừng lại xác minh, hỏi ý kiến, đánh giá độ tin cậy của thông tin … để đưa ra lựa chọn phù hợp” – TS Thúy diễn giải.

Ngoài ra, TS Thúy cũng đề xuất các cơ quan chức năng như công an, quản lý an ninh mạng phải có những kênh thông tin như đường dây nóng để người dân liên lạc kịp thời khi cần thiết.

Bản thân các trường học cũng cần tăng cường các chương trình, hoạt động cho phụ huynh, học sinh, sinh viên về các vấn đề kỹ năng an toàn trên mạng xã hội…

Ổn định tâm lý cho con là ưu tiên hàng đầu

Khi đã rơi vào tình huống bị lừa rồi, TS Phạm Thị Thúy cho rằng gia đình cần gác vấn đề hậu quả về tài chính vì có suy nghĩ hay cố gắng tìm cách cũng không thể lấy lại ngay được. Thay vào đó, quan trọng hàng đầu là phụ huynh phải ổn định tâm lý cho con, động viên con, không nên trách cứ hay chì chiết khiến bản thân phụ huynh và con cái thêm căng thẳng, mệt mỏi.

“Ba mẹ không nên để con xử lý một mình, mà phải là chỗ dựa về tinh thần cho con, nếu cần cũng nên đi tham vấn tâm lý, tham vấn pháp luật. Vì thực tế sau khi xảy ra chuyện, nhiều phụ huynh rất dễ mất niềm tin vào con, con làm gì cũng kiểm soát quá mức, điều này rất dễ khiến con càng khủng hoảng hơn” – TS Thúy đặc biệt lưu ý.

 

PHẠM ANH

Nguồn: https://plo.vn/phu-huynh-sinh-vien-bi-lua-tien-ti-trong-chop-mat-nguyen-nhan-tu-dau-post854095.html?gidzl=Q_T9U25KnsbhxqXz9aF0R6hWJtiz4yPg9RLCAcWHn6rpuafsF1EMP77Y424w4fiq9RP0BZ9vbRuZ8rBFRm

PNO - Khi con cái bước vào tuổi dậy thì, không ít gia đình “có biến” vì các thay đổi bất ngờ từ những đứa trẻ từng luôn lễ phép, ngoan ngoãn. Nhiều bậc cha mẹ nghĩ rằng chỉ cần nuôi con ăn học là đủ nên vô tình bỏ qua những cơn sóng ngầm đang diễn ra trong lòng con.

 

Diễn viên Bá Cường đã thành công trong việc đồng hành cùng con trai vượt qua tuổi dậy thì nhiều biến động - Ảnh do nhân vật cung cấp
Diễn viên Bá Cường đã thành công trong việc đồng hành cùng con trai vượt qua tuổi dậy thì nhiều biến động - Ảnh do nhân vật cung cấp

"Thiết quân luật" chưa hẳn là tốt

Anh Minh (TP Thủ Đức, TPHCM) là cậu bé 15 tuổi ngoan ngoãn, thông minh, hoạt bát, học giỏi và giỏi việc nhà. Là anh cả trong nhà, từ đi chợ, nấu ăn, rửa chén, phơi đồ, giữ em, Minh đều làm thoăn thoắt. Ba mẹ em phục vụ trong quân đội nên nền nếp sinh hoạt trong gia đình rất kỷ luật.

Minh chỉ được xem ti vi 2 tiếng mỗi tuần, thường là chương trình giáo dục hay thể thao vào tối thứ Bảy. So với bạn bè cùng tuổi, Minh thuộc dạng “hàng hiếm” khi không máy tính riêng, không điện thoại, không Facebook, không Zalo, không bất kỳ thiết bị kết nối mạng nào trong tay. Mỗi bước đi, mỗi giờ học, mỗi giấc ngủ của Minh đều có chuông báo và nhật ký theo dõi.

 

Ba Minh tin rằng kỷ luật nghiêm khắc sẽ tạo nên một đứa trẻ biết nói không trước mọi cám dỗ. Bà nội Minh từng là giáo viên cấp III, từng chứng kiến nhiều trường hợp học sinh sa ngã, dở dang việc học nên càng yêu cầu phải kiểm soát chặt để cháu không lệch hướng.

Điều không ai ngờ là trong nhiều năm, Minh vẫn tranh thủ thời gian đi chợ ngắn ngủi mỗi ngày để chơi game online tại một quán net gần chợ. Một ngày, gia đình “sốc toàn tập” khi chủ quán net đến nhà báo Minh nợ gần 10 triệu đồng tiền vay để mua vật phẩm trên game online.

Ba Minh đỏ mặt vì tức giận, mẹ em bật khóc. Đối diện với chất vấn của người nhà, Minh chỉ nói: “Con cảm thấy ngột ngạt. Đó là cách con giải tỏa áp lực”.

"Chỉ vì yêu thương vụng mà tôi vuột mất con"

Đó chính là lời tâm sự đẫm nước mắt của chị Vân Hà - một phụ huynh ngụ tại Long An - về cô con gái vốn được coi là ngoan hiền. Bé Lan Anh - con chị Hà - đang học lớp Tám, từ nhỏ đã là niềm tự hào của gia đình. Cô bé ngoan, học giỏi, biết giúp mẹ làm việc nhà, không bao giờ cãi lời, không nổi loạn. Ba mẹ Lan Anh đều là công chức nhà nước - hiền lành, mẫu mực, chưa bao giờ dùng đòn roi để dạy con.

Gia đình Lan Anh không kiểm soát gắt gao, cũng không gò ép con. Ba mẹ Lan Anh yêu con nhưng vụng về trong cách thể hiện. Những lời hỏi han thường chỉ theo công thức lặp đi lặp lại: “Nay học có gì vui không?”, “Nhớ ăn no, đi ngủ sớm”... Vợ chồng họ tối mắt với việc làm thêm giờ để có thêm thu nhập, ít khi nào dừng lại để hỏi: “Hôm nay con cảm thấy thế nào?”.

Và rồi, một ngày, Lan Anh tự làm tổn thương bằng cách dùng dao lam cắt tay, không phải 1 lần mà rất nhiều lần… cho đến khi giáo viên chủ nhiệm phát hiện vết thương lấp ló dưới ống tay áo và báo cho gia đình.

Ba mẹ cô bé sốc nặng, đưa con đi khám. Kết quả: trầm cảm nhẹ, cần theo dõi tâm lý. “Con tôi không thiếu thốn gì. Ba mẹ không la mắng con bao giờ. Tôi không thể hiểu nổi cháu buồn hay ấm ức chuyện gì tới mức trầm cảm. Giá như chúng tôi hỏi han con nhiều hơn…” - chị Hà bật khóc khi kể lại.

Những vết rạn trong kết nối gia đình bắt đầu xuất hiện khi em trở nên lầm lì, cả ngày ôm điện thoại, không trò chuyện, không chia sẻ. Gia đình vẫn sống chung dưới một mái nhà, ăn cùng mâm cơm nhưng khoảng cách giữa họ… không ai gọi tên được nữa. Sau một thời gian điều trị, tình trạng của Lan Anh có vẻ khá hơn.

Ở tuổi dậy thì, nhiều trẻ rơi vào trầm cảm nếu không được quan tâm, chia sẻ đúng mức - Nguồn ảnh minh họa: Internet
Ở tuổi dậy thì, nhiều trẻ rơi vào trầm cảm nếu không được quan tâm, chia sẻ đúng mức - Nguồn ảnh minh họa: Internet

“Nhiều phụ huynh không hề nhận ra vấn đề nghiêm trọng này và không sớm phát hiện tình trạng bất thường về tâm lý của trẻ. Họ cho rằng đó chỉ là sự nổi loạn nhất thời. Từ đó, trẻ bị trầm cảm ngày càng nghiêm trọng, dẫn đến nhiều hành vi tự gây hại cho bản thân hoặc cho ba mẹ, người thân. Ở các thành phố lớn, ước tính cứ 10 trẻ thì tới 3 trẻ có dấu hiệu trầm cảm” - tiến sĩ xã hội học Phạm Thị Thúy - giảng viên Học viện Chính trị khu vực II - cảnh báo.

Theo các chuyên gia, ba mẹ không nên lơ là, chủ quan, bỏ mặc con trong giai đoạn dậy thì, kể cả với những em có vẻ trầm tính, ngoan ngoãn, ít nổi loạn bởi đôi khi diễn biến tâm lý bên trong trẻ là những cơn sóng ngầm. Cần tôn trọng, bao dung, lắng nghe và đồng hành cùng con trong giai đoạn nhạy cảm này.

“Tôi vẫn luôn tâm đắc câu nói của cố giáo sư Trần Văn Khê: Ba mẹ chỉ nên như một chiếc ban công. Cứ để con cái bay nhảy tự do trong ban công đó. Chúng càng lớn, ban công càng phải nới rộng ra, miễn sao để con không ra khỏi ranh giới hàng rào bảo vệ ban công” - tiến sĩ Phạm Thị Thúy chia sẻ.

Kim Hoàng

Nguồn: https://www.phunuonline.com.vn/tuoi-day-thi-ngoan-chua-chac-da-binh-yen-a1551665.html

 

PNO - Định hướng cho con phát triển toàn diện ngay từ khi còn nhỏ là mong ước chính đáng của cha mẹ. Thế nhưng, nếu không tỉnh táo và đồng hành cùng con đúng cách, cả phụ huynh lẫn trẻ sẽ rơi vào nhiều tình huống dở khóc dở cười…

 

Thay con hoạch định tương lai

10g tối một ngày thứ Bảy, chị Mai Xuân Hạnh (quận Gò Vấp, TPHCM) nghe tiếng gõ cửa dồn dập. Mở cửa, trước mặt chị là Song Nghi - bạn thân của con gái chị. Mới 12 tuổi nhưng nhờ chiều cao gần 1,7m cùng gương mặt xinh xắn, Song Nghi luôn nổi bật trong các bạn cùng trang lứa.

“Cô ơi, cho con lên chơi với Thỏ (tên ở nhà của con gái chị Hạnh). Con xin phép mẹ rồi, cô cho con ngủ với Thỏ tối nay nhen! Cha mẹ con đang công tác nước ngoài, con sợ ngủ một mình” - Nghi nói.

 

Thấy Song Nghi có vẻ mệt mỏi, gần như kiệt sức, chị Hạnh hỏi han rồi dọn cơm, giục ăn tối, tắm rửa rồi đi ngủ sớm. Cô bé vừa ăn vừa rơm rớm nước mắt kể mình vừa về sau giờ học ở lớp người mẫu nhí, chưa kịp ăn gì, mai phải dậy từ 5g sáng qua nhà văn hóa thiếu nhi học thêm lớp diễn xuất và tập văn nghệ. Ban đầu, khi mẹ cho đi học các lớp năng khiếu, em khá hào hứng. Vậy nhưng, sau một thời gian, sự khắc nghiệt của việc tập luyện để trở thành người mẫu khiến em

không theo kịp. Song Nghi nhiều lần xin mẹ cho nghỉ lớp người mẫu nhưng không được chấp thuận.

“2 gia đình vốn chơi với nhau, nghe con bé than thở, tôi thử góp ý với mẹ bé nhưng chị nói tại bé thích chứ chị không ép. Đến nước này, tôi cũng không biết nói gì hơn” - chị Hạnh chia sẻ.

Poster quảng cáo khóa học MC với lời mời chào hấp dẫn - Đồ họa: Thiên Kim
Poster quảng cáo khóa học MC với lời mời chào hấp dẫn - Đồ họa: Thiên Kim

Vợ chồng chị Võ Hà Thủy (quận Tân Phú, TPHCM) có chung sở thích đi phượt. Mới 14 tháng tuổi, con trai anh chị đã được theo cha mẹ lặn biển, leo đỉnh Fansipan. Khoảnh khắc hồn nhiên của cậu bé trong những chuyến đi nhận được hàng ngàn lượt yêu thích và sự ngưỡng mộ khi vợ chồng chị chia sẻ lên trang cá nhân.

Hành trình phượt xuyên Việt của cậu bé cùng cha mẹ còn được báo đài đưa tin, viết bài. Nhận thấy con mình luôn tự tin khoe thần thái, chị Thủy quyết định cho con theo học lớp người mẫu nhí dù cậu bé mới 3 tuổi. Chị tích cực đầu tư cho con chụp nhiều bộ hình, theo nhiều chủ đề với hy vọng sẽ được các nhãn hàng để ý mời hợp tác quảng cáo.

Chuyện cha mẹ định hướng con cái phát triển bản thân hoặc hướng con theo một nghề nghiệp như ước mơ của cha mẹ ngay khi con còn nhỏ… không còn xa lạ, thậm chí ngày càng phổ biến.

Anh Phạm Hoàng Long - chuyên gia tư vấn tâm lý Trung tâm Tâm lý trị liệu NHC Việt Nam - cho hay, trong quá trình tiếp xúc khách hàng, anh gặp nhiều trường hợp cha mẹ đặt kỳ vọng vào con thông qua các chương trình hay các lớp đào tạo tài năng nhí. Có những phụ huynh cho con học rất nhiều lớp năng khiếu cùng lúc như dẫn chương trình, người mẫu, đàn, vẽ, cờ vua…

Thậm chí, dù con còn nhỏ, nhiều cha mẹ đã cho con theo những khóa học phát triển bản thân mà ở đó, các cô bé, cậu bé được học cách đi đứng, giao tiếp, ăn mặc lịch lãm như những… quý cô, quý ông thành đạt. Có cô bé được mẹ đồng hành sát sao, đầu tư tạo dựng hình ảnh quý cô bằng quần áo, phụ kiện hàng hiệu. Thi thoảng, mẹ bé đưa con đi chụp những bộ hình đúng chất quý cô để đăng lên mạng xã hội, tìm mọi cơ hội để con tiếp xúc với người giàu có tại các sự kiện, mong kiếm được cho con tấm chồng xứng đáng.

“Ngay từ khi con mình còn nhỏ, những phụ huynh này đã muốn con theo đuổi cốt cách cao quý, cho con học đủ thứ từ kỹ năng mềm đến kiến thức, tìm mọi cơ hội để con tiếp xúc với giới tinh hoa nhằm có được “thần thái, cốt cách” của người thành đạt để sau này có tương lai vượt trội” - anh Long thông tin.

Thị phạm diễn xuất cho học viên tại một trung tâm đào tạo tài năng nhí - ẢNH: HK
Thị phạm diễn xuất cho học viên tại một trung tâm đào tạo tài năng nhí - Ảnh: HK

Cha mẹ mong nhưng con có muốn?

Tiến sĩ xã hội học Phạm Thị Thúy từng tham dự nhiều buổi ghi hình truyền hình. Ở những show có các em bé tham gia, chị chứng kiến được sự mệt mỏi, không hứng thú của các em, trái hẳn sự sốt sắng, hồi hộp của cha mẹ.

Cựu người mẫu Lan Hương nhớ mãi thời gian cô mở lớp đào tạo người mẫu nhí. Có những phụ huynh nhà ở ngoại thành, thậm chí ở các tỉnh như Tây Ninh, Long An… cũng không quản đường sá xa xôi, cuối tuần chở con lên TPHCM để học.

“Nhu cầu, nguyện vọng của phụ huynh mong muốn con thành người mẫu vô cùng lớn. Ngoài mong muốn chỉnh cho con dáng đi thẳng, đẹp, đa số cha mẹ nuôi hy vọng con có cơ hội được trình diễn ngay khi còn nhỏ, trở nên nổi tiếng, kiếm được nhiều tiền… Tuy nhiên, việc rèn giũa cho các bạn nhỏ và các em đang trong tuổi dậy thì vô cùng khó vì tâm lý và hành vi các em thay đổi khó lường. Tôi chưa từng làm mẹ nên không đủ kiên nhẫn cũng như kiến thức để đồng hành. Sau cùng, tôi chọn ngưng tuyển sinh, chỉ tập trung đào tạo các em đã trưởng thành hoặc hỗ trợ các cuộc thi” - chị Lan Hương chia sẻ.

Trở lại câu chuyện của bé Song Nghi, chị Hạnh cho biết trước áp lực học và kỳ vọng của cha mẹ, bé mệt mỏi và tìm đến sự an ủi từ những người bạn trên mạng xã hội. Cô bé khá yếu đuối và hay mủi lòng. “Chỉ cần có người quan tâm, hỏi han, lắng nghe, đặc biệt là người khác giới, bé liền rung động và tìm đến họ như một điểm tựa tinh thần. Trong vòng 1 năm, bé có tới mấy “người yêu”. Chia tay hay yêu ai mới, bé đều kể với mẹ con tôi chứ không dám kể cho mẹ” - chị Hạnh cho hay.

Rủi ro, hiểm nguy rình rập

Việc tìm kiếm sự an ủi từ người lạ trên mạng xã hội do không tìm được sự thấu hiểu, đồng cảm từ gia đình còn khiến các bé gặp vô vàn rủi ro. Cựu người mẫu Lan Hương cho hay, học viên nhí của chị từng bị quấy rối trên mạng.

“Nhiều phụ huynh vì ham muốn con mình nổi tiếng nên bị lừa nộp tiền cho những đơn vị tuyển người mẫu nhí trên mạng xã hội. Ngoài ra, việc phụ huynh tạo cho con tài khoản Facebook, TikTok, đăng tải hình ảnh các em tập luyện, biểu diễn, chụp những bộ hình uốn éo như người lớn… cũng tạo cơ hội cho các đối tượng chăn dắt mại dâm vào gạ gẫm dưới nhiều hình thức như tuyển người mẫu chụp hình, quay phim… mà địa điểm casting toàn ở… trong phòng khách sạn” - chị Lan Hương cảnh báo.

Đáng lo ngại hơn, nhiều bé đã chạm tới giới hạn chớm trầm cảm hoặc có vấn đề về tâm lý khi được cha mẹ định hướng phải theo đuổi một hình ảnh lý tưởng từ khi còn quá nhỏ. Chuyên gia tâm lý Phạm Hoàng Long kể, từng có cô gái trẻ tìm tới nhờ tư vấn việc tại sao cô chỉ rung động trước những người đàn ông lớn tuổi, thành đạt. Những người đàn ông đó hầu hết lớn hơn cô tới 30-40 tuổi.

Qua trao đổi, anh Long được biết cô gái kia được cha định hướng phong cách “phụ nữ trưởng thành, thanh lịch” ngay từ nhỏ. “Có lẽ vì vậy mà cô ấy theo đuổi những hình mẫu đàn ông lớn tuổi, trưởng thành, nhiều kinh nghiệm sống. Nhưng đứng từ góc độ đàn ông, tôi thấy lo cho cô ấy bởi nhiều khi những người đàn ông từng trải chỉ coi các cô gái trẻ như gia vị tô điểm cho bữa tiệc, chưa kể khoảng cách thế hệ sẽ gây ra nhiều mâu thuẫn trong mối quan hệ lâu dài” - anh Long nhận định.

Hoàng Kim

Nở rộ dịch vụ, trung tâm đào tạo tài năng nhí

Trong vai phụ huynh đang tìm kiếm các khóa đào tạo tài năng cho con, phóng viên bị choáng ngợp bởi số lượng hàng trăm trung tâm ngày ngày chạy quảng cáo trên Facebook và các trang mạng xã hội khác.

Với những lời mời gọi hấp dẫn như cải thiện kỹ năng giao tiếp; rèn sự tự tin; luyện phong thái thanh lịch; cơ hội tham gia các buổi biểu diễn; giáo trình đào tạo đặc biệt, cá nhân hóa, phù hợp mọi lứa tuổi, mọi tính cách…, các trung tâm đánh đúng vào khao khát của nhiều phụ huynh.

“Những lò đào tạo này tư vấn giáo trình, mức giá… dựa trên tâm lý phụ huynh. Họ thường chia nhu cầu của phụ huynh thành các nhóm, chẳng hạn nhóm có con tự ti về giao tiếp, nhóm muốn con gia nhập thị trường giải trí, nhóm muốn có thu nhập cao… để tung các chiêu tuyển sinh. Đó là lý do vì sao có những khóa học chỉ vài trăm ngàn đồng đến vài triệu đồng/tháng nhưng cũng có những khóa đào tạo lên tới vài chục triệu đồng/tháng” - chị Vũ Cẩm Tú (Hà Nội) - từng là kế toán ở các trung tâm đào tạo tài năng nhí - cho hay.

Khi chúng tôi thử tạo khảo sát với chủ đề “Có nên cho con học thêm các môn năng khiếu” trên một nhóm phụ huynh TPHCM có hơn 300.000 thành viên, trong số các ý kiến tham gia khảo sát, tới 90% ý kiến tán thành. Trong số đó, có tới 1/3 là phản hồi từ các trung tâm, cá nhân bán các khóa đào tạo tài năng nhí, công khai hoặc kín đáo mời chào dịch vụ. Ngoài ra, chúng tôi còn nhận được vài chục tin nhắn chào mời các gói đào tạo tài năng nhí từ trang cá nhân hay đại diện các trung tâm này.

Một khảo sát khác được tạo với chủ đề “Con không thích học thêm các môn năng khiếu nhưng bị cha mẹ ép” nhận được 50% quan điểm ủng hộ và tôn trọng sở thích, nhu cầu của trẻ, 50% còn lại nhiệt tình đưa quan điểm “Trẻ con chưa biết gì nên phụ huynh cần phải “ép” để định hướng con đi đúng đường”. Tìm hiểu, phóng viên nhận thấy số người ủng hộ quan điểm trên phần lớn đang bán khóa học hoặc bán những phần mềm rèn kỹ năng, năng khiếu cho trẻ. Đánh vào tâm lý “muốn con được phát triển tốt nhất” của phụ huynh, những cá nhân, tổ chức kinh doanh dịch vụ “đào tạo năng khiếu, kỹ năng mềm” đã len lỏi trong mọi diễn đàn, hội nhóm, quảng cáo bất chấp, tận dụng mọi cơ hội để “móc túi” phụ huynh.

Kim An

Ý kiến:

Tạo điều kiện chứ đừng ép buộc trẻ

Suy cho cùng, mọi sự áp đặt hay sắp xếp của cha mẹ đều xuất phát từ tình

Tiến sĩ Phạm Thị Thúy

yêu và kỳ vọng đối với con. Cha mẹ nào cũng muốn con mình khỏe mạnh, phát triển toàn diện, thành thạo nhiều kỹ năng để có bệ phóng vững chắc cho tương lai. Theo tôi, nếu con có khả năng và thật sự yêu thích, cha mẹ hãy tạo điều kiện, không nên ép buộc trẻ. Tôi rất muốn các con học đàn nhưng chỉ con gái tôi ham thích, còn con trai tôi không muốn nên tôi không ép. Trong khi đó, nhiều cha mẹ lại muốn con viết tiếp những ước mơ dang dở của mình bằng cách ép con học đủ các môn năng khiếu. Một số cha mẹ khác ép con học, tìm cơ hội cho con biểu diễn, lên báo, các chương trình truyền hình… do xuất phát từ khao khát được tự hào, được “nở mày nở mặt” vì con mà không quan tâm các cháu có thực sự muốn vậy hay không.

Đào tạo, phát triển tài năng cho con là mong muốn chính đáng nhưng đôi khi, cha mẹ đánh giá năng khiếu của con mình hoàn toàn cảm tính. Việc đó nên để chuyên gia, người có chuyên môn nhận định cho khách quan. Nếu con có năng khiếu thực sự và yêu thích, cha mẹ nên tạo điều kiện và đồng hành cùng con. Nhân đây, các bậc phụ huynh cũng cần hết sức tỉnh táo để lựa chọn cho con những địa chỉ đào tạo tài năng thật sự chất lượng và làm việc có tâm. Bởi lẽ, để chạy theo lợi nhuận, rất nhiều cơ sở tuyển sinh ồ ạt, bất chấp trẻ có năng khiếu thật sự hay không. Nếu không tỉnh táo, cha mẹ sẽ tốn kém tiền của cũng như thời gian.

Để hài hòa giữa kỳ vọng của cha mẹ và khả năng, mong muốn của con cái, trước hết, cha mẹ nên tôn trọng sở thích, nguyện vọng của con. Bởi dù có yêu thích, trẻ sẽ có những giai đoạn hưng phấn hay thoái trào, tùy độ tuổi cũng như sự thay đổi tâm sinh lý. Đó là lý do cha mẹ cần đồng hành, cùng con vượt qua những cung bậc cảm xúc lên xuống trong quá trình theo đuổi đam mê.

Tiến sĩ xã hội học Phạm Thị Thúy
- giảng viên Học viện Chính trị khu vực II

Trẻ em không phải công cụ để người lớn đạt tham vọng

Tôi ủng hộ việc cha mẹ tạo điều kiện cho con học các lớp năng khiếu để bồi dưỡng và phát triển tài năng. Tuy nhiên, khi quyết định việc này, phụ huynh nên xem xét các yếu tố: con có tài năng và đam mê thật sự hay không và tiềm lực kinh tế gia đình có đủ đồng hành cùng con cả một hành trình dài. Tôi từng gặp nhiều trường hợp các bé rơi vào cảnh học hành dang dở do gia đình đột nhiên gặp biến cố dẫn đến suy thoái kinh tế, buộc phải cắt giảm các môn năng khiếu của con. Điều đó ít nhiều gây tâm lý tổn thương cho trẻ.

Tôi cũng chứng kiến nhiều trường hợp phụ huynh ép con “trưởng thành” sớm. Ở lứa tuổi trẻ còn hồn nhiên, muốn được cha mẹ gần gũi, hỏi han; muốn có thời gian vui chơi cùng bạn bè, cha mẹ lại đẩy con vào những khóa học không phù hợp lứa tuổi, đưa con đến những môi trường vượt quá tầm nhận thức và hiểu biết, ép con “chín” sớm để đạt được mục đích nhất định nào đó. Việc làm này chẳng khác nào khoác lên đôi vai bé nhỏ của trẻ tấm áo rộng, vô tình khiến trẻ phải gánh trách nhiệm trở thành người hiện thực hóa ước mơ của cha mẹ.

Việc hướng con theo đuổi tài năng không sai nhưng cách thực hiện lại là yếu tố quyết định. Danh tiếng và tiền bạc không thể quan trọng hơn tuổi thơ và sự phát triển lành mạnh của trẻ. Hãy để trẻ lớn lên trong niềm đam mê thực sự thay vì trở thành công cụ để đạt được tham vọng của người lớn.

Chuyên gia tư vấn tâm lý Phạm Hoàng Long

- Trung tâm Tâm lý trị liệu NHC Việt Nam

Thích trò chuyện, chơi với mẹ hơn vùi đầu vào các lớp học thêm

Em nghĩ rằng trong mỗi đứa trẻ đều có đam mê. Có bạn mê chơi game; có bạn mê thú cưng; có bạn thích học hát, học múa, học vẽ, làm bánh, nấu ăn… Thật tốt nếu được cha mẹ động viên, ủng hộ vì những lớp học đó giúp chúng em được thư giãn và sáng tạo sau những giờ học căng thẳng.

Tuy nhiên, theo em, những môn học đó chỉ mang tính thư giãn, giải trí, không phải mục tiêu cuộc đời. Tụi em vẫn thích được tâm sự, trò chuyện, đi chơi, đi ăn, đi coi phim hay đi chọn sách cùng cha mẹ, anh chị em hơn là cả tuần vùi đầu vào hết lớp học này đến lớp học khác.

Sở thích của cha mẹ ảnh hưởng rất nhiều đến con. Chẳng hạn, mẹ em thích đọc sách, chơi đàn guitar, vì vậy, em tiếp xúc sớm với việc đọc sách do nhà có sẵn nhiều loại sách. Nhà em cũng có sẵn đàn và mẹ chính là cô giáo dạy đàn đầu tiên của em.

Nhờ đọc nhiều sách và quan sát công việc của mẹ, em sớm biết được sau này mình muốn trở thành người như thế nào. Đó mới là mục tiêu chính của em, còn vẽ hoặc học đàn chỉ là sở thích em thực hành lúc rảnh rỗi.

Em dự định sau khi hoàn thành mục tiêu chính mới đầu tư cho những năng khiếu bản thân yêu thích. Biết đâu các năng khiếu được rèn luyện đó sẽ giúp em có nguồn thu nhập thêm bên cạnh công việc chính em theo đuổi trong tương lai.

Em Nguyễn Minh Châu
- học sinh Trường THCS Lê Quý Đôn, TPHCM

Thiên Kim (ghi)

 

Nguồn: https://www.phunuonline.com.vn/bi-hai-chuyen-cha-me-ep-con-viet-ho-uoc-mo-a1551482.html

Mạng xã hội dần trở thành “cuộc sống thứ hai” của mọi người, nơi kết nối, chia sẻ và thể hiện quan điểm cá nhân. Nhưng cũng chính tại đó đang phơi bày những góc khuất xấu xí trong văn hóa ứng xử của một bộ phận cư dân mạng.

Mới đây, dưới nhiều bài đăng thông báo việc Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hiền qua đời trên facebook, có hàng trăm, thậm chí hàng ngàn biểu tượng "haha" cùng với không ít bình luận mang tính châm chọc, cợt nhả.

BH

PGS.TS Bùi Hiền, là người nổi tiếng với đề xuất cải tiến chữ Quốc ngữ gây tranh cãi gần chục năm trước, đã qua đời chiều 11/5 tại TP.Việt Trì, Phú Thọ.

Ông là giảng viên tiếng Nga, nguyên là Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Ngoại ngữ (nay là Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội).

PGS Bùi Hiền là tác giả của hàng chục cuốn sách giáo khoa, sách giáo viên, sách đọc thêm tiếng Nga cho trường phổ thông, 4 bộ từ điển các loại, trong đó có bộ "Từ điển giáo khoa Nga - Việt" dày 1.800 trang được gắn hai Huy chương quốc tế là "Bussiness initiative directions" và "International gold star for quality".

Năm 2017, ông được biết đến với đề xuất cải tiến chữ quốc ngữ gây tranh cãi.

Việc nhiều cư dân mạng bày tỏ cảm xúc “haha” khi thấy tin ông mất, cũng khiến không ít người dùng khác bức xúc. Một tài khoản facebook nêu ý kiến:

Người Việt Nam có câu ‘nghĩa tử là nghĩa tận’ vậy mà giờ đây, một con người đáng kính đã mất, thông báo tin buồn của ông ấy lại nhận được thứ gì thế này!?

Mình thực sự rất buồn và có chút thất vọng, không thể hiểu nổi những người thả haha đó nghĩ gì nữa…”.

Từ bao giờ, người Việt lại trở nên thờ ơ và vô cảm đến mức có thể cười cợt trước sự ra đi của một con người như thế?

“Nghĩa tử là nghĩa tận”, trong văn hóa ứng xử của người Việt, câu nói này nhấn mạnh rằng: Khi một người qua đời, dù trước đó có khúc mắc hay mâu thuẫn thế nào, người ở lại cũng nên gác lại mọi hiềm khích, cư xử tử tế, trọn vẹn tình nghĩa và chu toàn lễ nghi tiễn đưa.

Đó không chỉ là trách nhiệm với người đã khuất mà còn thể hiện lòng nhân ái, sự bao dung và nét đẹp trong truyền thống đạo lý của dân tộc.

Nhưng dường như, với một bộ phận cư dân mạng, đạo lý này đang bị coi nhẹ.  

Về vấn đề này, Tiến sĩ Xã hội học Phạm Thị Thúy (Giảng viên Học viện Chính trị Khu vực 2), nhận định: “Văn hóa của người Việt xưa nay, đối với người đã khuất rất là tôn trọng. Đi qua đám tang chúng ta còn phải ngả mũ chào.

Đằng này còn thể hiện biểu cảm cười cợt, hả hê, đó là biểu hiện suy giảm về văn hóa ứng xử trên mạng xã hội.

Ngoài ra, nó cho thấy một bộ phận người dùng mạng rất thiếu lòng trắc ẩn, không đồng cảm với nỗi đau của người khác”.

Rác văn hóa tràn ngập không gian mạng

bodysamsung

Mạng xã hội thời gian qua đang dần trở thành nơi tràn ngập “rác”, nơi người ta sẵn sàng buông lời thô tục, chửi bới, miệt thị ngoại hình, tấn công cá nhân… chỉ vì những quan điểm khác biệt hoặc vì những sai lầm, dù lớn dù nhỏ, mà người khác từng mắc phải.

Từ scandal của nghệ sĩ, những vụ việc đời tư chưa rõ đúng sai, đến cả chuyện một người tu hành đi bộ… tất cả đều dễ dàng trở thành đối tượng công kích tập thể, nơi những bình luận ác ý thậm chí còn được nhiều người khác bấm “like” cổ vũ.

Thật sự là một tiếng chuông báo động rất lớn, khi mà rất nhiều người sẵn sàng thể hiện những hành động phản cảm, vô văn hóa trên mạng xã hội” - Bà Phạm Thị Thúy bày tỏ. 

Còn nhớ năm năm trước, Việt Nam từng bị xếp vào top 5 quốc gia có hành xử kém văn minh nhất trên mạng xã hội, theo báo cáo Chỉ số văn minh trực tuyến (DCI) do Microsoft công bố.

Và đáng buồn thay, đến hiện tại, vẫn chưa có nhiều dấu hiệu cho thấy tình trạng đó được cải thiện. Những cuộc “ném đá hội đồng”, những biểu tượng cảm xúc đặt sai chỗ, những lời bình luận khiếm nhã, thô tục đang dần trở thành những trào lưu độc hại mà người ta xem là chuyện bình thường.

Phân tích nguyên nhân của tình trạng này, chuyên gia xã hội học Phạm Thị Thúy cho rằng, đầu tiên là do tính ẩn danh của môi trường mạng - nơi người ta có thể giấu mặt sau những cái “nick” ảo, và không sợ bị đánh giá.  

Những nguyên nhân khác đến từ tâm lý đám đông, và đặc biệt là từ việc thiếu kỹ năng ứng xử trên mạng xã hội.

Tôi quan sát thấy người Việt rất thiếu kỹ năng ứng xử qua mạng, nhưng chúng ta lại chưa bao giờ được đào tạo, huấn luyện về văn hóa ứng xử trên không gian mạng. Việc coi nhẹ ứng xử trên mạng sẽ gây ra hệ lụy trong đời sống thực. 

Do đó chúng ta cần nâng cao việc giáo dục, ngay từ trong gia đình cho đến nhà trường. Thứ hai chúng ta cũng cần phải có chế tài đối với hành vi lệch chuẩn trên mạng”, bà Phạm Thị Thúy nêu ý kiến. 

Chúng ta có quyền bất đồng quan điểm, có quyền phê phán, thậm chí có quyền chỉ trích khi cần thiết. Nhưng mọi quyền đó chỉ nên được thực hiện trên nền tảng hành xử văn minh, với sự cân nhắc thấu đáo và ý thức rõ ràng về giới hạn.

Không ai trở nên tốt đẹp hay giỏi hơn nhờ việc chà đạp lên nỗi đau hay sự mất mát của người khác.

Mạng xã hội là một cộng đồng thu nhỏ, nơi mỗi hành động và lời nói đều được người khác nhìn thấy và theo dõi.

Những gì chúng ta để lại trên mạng không chỉ là những ký tự vô tri, mà còn thể hiện phẩm chất, giá trị và tầm văn hóa của mỗi người.

Kiều Giang

Nguồn: https://giadinhmoi.vn/haha-khi-nguoi-khac-qua-doi-suy-ngam-ve-hanh-xu-tren-mang-xa-hoi-d95297.html

Thời gian qua, mạng xã hội luôn tràn ngập các thông tin drama (chuyện lùm xùm) của người nổi tiếng trong nước với “thực đơn” đầy đủ các “món”: ly hôn, lừa đảo từ thiện, lao lý, ngoại tình, bóc phốt nhau chia tay… Drama vốn đi liền với chuyện không vui, nhưng người tham gia lại luôn đầy hào hứng!

Thói quen thời hiện đại

“Tôi coi chưa kịp tiêu hóa vụ 2 TikToker nổi tiếng chia tay thì đến vụ quảng cáo sai sự thật, rồi vụ các KOLs (người nổi tiếng trên mạng) bóc phốt nhau... Thậm chí, có khi họ nhắc lại chuyện cũ, tôi lại hì hục đi kiếm lại cái chuyện đó để xem thực hư thế nào. Hóng riết hết tháng hồi nào không hay”, Thanh Thảo (20 tuổi, ngụ TPHCM), một bạn trẻ vốn thích xem các câu chuyện trên mạng, thổ lộ. Thảo cho rằng “nhiều chuyện” một tí để đêm nào cũng có cái vui vui coi xả stress, tìm hiểu các quan điểm xã hội quanh mình, vừa đỡ tốn tiền đi cà phê, hay thu xếp hò hẹn bạn bè.

X6A.jpgBạn trẻ xem các drama trên mạng

Thích cái cách xem người trong cuộc xử lý vấn đề, Mỹ An (21 tuổi, ngụ Bình Dương) thì chia sẻ: “Mình thấy nó lạ và lôi cuốn một phần vì trong cuộc sống cá nhân và những người xung quanh, hầu như ít khi nào xảy ra những chuyện kịch tính quá mức như vậy. Thường có gì bản thân mình và các bạn chỉ hành xử dĩ hòa vi quý cho êm chuyện, nhẹ lòng, nhưng cái cách những người trên mạng họp nhóm livestream, tố cáo lẫn nhau…, cho thấy cuộc sống thật sự nhiều màu sắc, cảm giác mình “mở mang” thêm chút”.

 

Theo các chuyên gia tâm lý, sự tò mò này một phần đến từ bản năng tâm lý cá nhân. Não người rất muốn biết các thông tin bất thường, đau khổ… do nhu cầu biết những nguy hiểm xung quanh để tự bảo vệ khỏi nguy cơ. Một lý do khác là lòng trắc ẩn, quan tâm các câu chuyện đó khiến ta có cảm giác chia sẻ những nỗi đau của đồng loại. Chính vì vậy, người có lòng trắc ẩn càng cao đôi khi lại càng quan tâm nhiều hơn đến những tranh cãi, lùm xùm, chuyện phức tạp giữa các cá nhân, thường trên mạng xã hội hoặc showbiz.

Drama không vô hại

Xem việc hóng drama hết mình như một thú vui giải trí không thể thiếu trong đời sống hiện đại, để không bị tuột hậu về thông tin…, nhiều nhóm bạn trẻ thức đêm hôm xem livestream, đóng tiền để đặt câu hỏi cho nhân vật. Mổ xẻ nỗi đau của người khác trong nhóm nhỏ, nhóm lớn, bình luận, thêm thắt mắm muối, đào thông tin cũ, chế ảnh, tóm tắt livestream… trở thành nghề chính của các “drama editor” (nghề sáng tạo nội dung, hầu chuyện, biên tập các tin thị phi trên nền tảng mạng xã hội). Ban đầu tìm đến vì những lý do bản năng, nhưng càng dấn sâu, não dễ vào trạng thái nghiện. Lúc này, người dùng mạng xem drama vì quá… hứng thú với nỗi đau của người khác, chứ không để đồng cảm hay tìm cách giúp đỡ.

 

TS Phạm Thị Thúy (giảng viên Học viện Chính trị khu vực II) phân tích thêm: Người xem cảm thấy mình đang an toàn, sung sướng hơn nhiều so với đau khổ của người trong cuộc. Sinh ra nhu cầu được thỏa mãn khi phán xét “nếu tôi là anh ấy, cô ấy, tôi đã làm khác, tôi đã không để việc đó xảy ra...”. Bởi vậy, quan sát những tình huống đau khổ cũng làm người ngoài cuộc cảm giác mình vượt trội, thông minh hơn, khi “bật nút” phán xét về giải pháp của nhân vật chính.

Phạm Phúc (30 tuổi, ngụ TPHCM) trăn trở: “Theo dõi câu chuyện, tôi hay nghĩ nếu mình trong hoàn cảnh đó sẽ xử lý ra sao, cảm xúc thế nào? Nhưng tôi cũng chỉ dừng ở suy nghĩ đó, còn nhiều người lại xét nét, đưa ra những lời phê phán, thậm chí là hạ nhục người khác. Tôi có cảm giác núp mình sau điện thoại, một số người dễ dàng thể hiện những bản tính không nhân văn của mình”.

Một bạn trẻ khác thì chia sẻ: “Trước đây tôi rất khắt khe với việc chung thủy, và giữ mặt mũi cho nhau trong tình yêu, nhưng khi nghe lập luận của các bạn trẻ cũng coi như có một chút tên tuổi tranh cãi, chế giễu chuyện tình cảm cũ của nhau, không biết tự bao giờ, tôi lại thấy chuyện ngoại tình, hời hợt trong tình yêu là bình thường. Rồi như vấn đề quảng cáo, trước đây tôi cứ đòi mọi thứ phải là sự thật, sau mấy vụ người nổi tiếng bị bắt vì quảng cáo sai, tôi lại thấy “thoáng” hơn, bình thường hóa chuyện KOLs cũng chỉ là con người, cũng lừa dối người khác vì lợi ích..., dần dần có cảm giác mình chẳng còn niềm tin vào điều gì trong cuộc sống nữa”.

 

TS Phạm Thị Thúy cảnh báo: Nghiện drama không phải thú vui “lành” như ta nghĩ. Nó khiến người xem dần vô cảm, chai lì, xem những câu chuyện bi kịch có thật như những màn kịch, phim ảnh, chỉ nhằm phục vụ giải trí, mua vui… Cuốn theo đám đông và bị lôi kéo bởi quá nhiều luồng ý kiến đôi khi rất ngụy biện, nếu người xem không dừng lại để có chính kiến riêng, về lâu dài dễ bị mất phương hướng trong nhận diện cảm xúc cá nhân và người khác. Cùng với đó, các giá trị cốt lõi của cá nhân cũng bị méo mó, lung lay.

Ngày của mẹ là dịp tôn vinh và nhìn lại vai trò thiêng liêng của người mẹ qua từng giai đoạn lịch sử đầy yêu thương.

Ngày của mẹ không chỉ là dịp để tôn vinh những người phụ nữ đã sinh thành và dưỡng dục, đây còn là thời điểm để nhìn lại vai trò thiêng liêng của người mẹ trong từng giai đoạn lịch sử.

Từ những người mẹ tảo tần xưa kia đến những bà mẹ hiện đại, vừa lo toan việc nhà vừa gánh vác sự nghiệp, tình yêu thương vẫn là sợi chỉ đỏ xuyên suốt hành trình làm mẹ.

Làm mẹ rồi mới hiểu lòng mẹ

Chị Nguyễn Thị Thy Sương (ngụ TP Thủ Đức, giáo viên mầm non) khi chị lần đầu tiên bế đứa con bé nhỏ đỏ hỏn trên tay và nhận ra mình vừa bước vào một hành trình làm mẹ.

 

 

 

“Lúc đó nhiều cảm xúc đến một lúc khiến tôi nghẹn lại. Tôi vừa vui, vừa áp lực, vừa không dám tin là từ nay sẽ có một người nhỏ bé gọi mình là mẹ. Đó là những đêm trắng liên tục, những tiếng khóc không lời giải thích mà chỉ người làm mẹ mới hiểu” - chị Thy nói.

Chị Nguyễn Thị Thy Sương (ngụ TP Thủ Đức, giáo viên mầm non) trong một giờ dạy cho các bé mầm non. Ảnh: NVCC

Làm mẹ không chỉ là chăm sóc một đứa trẻ. Với chị Sương, đó là hành trình quay ngược về tuổi thơ chính mình. “Tôi từng nghĩ mẹ vô lý. Nhưng giờ làm mẹ rồi, tôi mới hiểu mẹ thương mình theo cách của riêng mẹ. Làm mẹ rồi mới hiểu, không chỉ mẹ tôi, mà bất cứ người mẹ nào cũng chỉ mong con được hạnh phúc” - chị Sương tâm sự.

Chị NA (34 tuổi, quê ở Đà Nẵng) là điều dưỡng công tác tại một bệnh viện trên địa bàn TP cũng chia sẻ với chúng tôi về việc làm sao để cân bằng giữa công việc với vai trò làm mẹ.

 

Tiếng loa gọi bệnh, tiếng xe đẩy, tiếng khóc trẻ con vọng qua từng hành lang. Trong bộ đồ blouse trắng, chị A vừa hoàn tất ca xử lý cho một bệnh nhân tai nạn giao thông, thì điện thoại trong túi áo rung lên: “Con khóc suốt, anh không dỗ được nữa!”

Đó là tin nhắn của chồng chị, người lần đầu tiên ở nhà một mình với đứa con 8 tháng tuổi. “Lúc đó tôi đứng giữa lằn ranh của hai thứ - thiên chức và trách nhiệm. Con tôi bị trào ngược dạ dày, cứ ăn là nôn. Đêm nào cũng khóc, mà sáng tôi vẫn khoác áo đi làm. Có hôm đang chích thuốc cho bệnh nhân, nước mắt tôi tự nhiên rơi, vì nhớ con quá” - chị NA kể.

Chị bảo, làm mẹ trong môi trường bệnh viện khiến chị nhận ra nỗi lo của người mẹ không chỉ là bỉm sữa, mà là sinh và tử – ranh giới rất mong manh. Những đêm trực, chị chứng kiến có đứa trẻ chưa kịp gọi một tiếng “mẹ” đã rời khỏi thế giới. Cũng chính điều đó khiến chị càng thêm trân quý từng giây phút bên con.

"Tôi cảm nhận được con vui mừng mỗi khi tôi đi làm về. Nhiều người nghĩ làm mẹ là một sứ mệnh, nhưng với tôi làm mẹ là một hành trình học lại mọi thứ từ đầu ngay cả việc yêu thương chính mình.

Nhân Ngày của mẹ năm nay, tôi nhắn chúc mừng mẹ của tôi thì bà ngay lập tức điện và hỏi thăm tôi. Khi làm mẹ tôi mới hiểu được lòng mẹ thế nào” - chị NA nói.

Làm mẹ là sự hi sinh thầm lặng

Theo bà Phạm Thị Thúy, chuyên gia tâm lý Nhà Văn hóa Phụ nữ TP.HCM, giảng viên Học viện Chính trị khu vực II, Ngày của mẹ là dịp đặc biệt để tôn vinh những người mẹ, những người đã hy sinh sức khỏe, máu huyết và cả thanh xuân để sinh ra và nuôi dưỡng một đứa trẻ.

“9 tháng mang thai là giai đoạn then chốt định hình trí tuệ và cảm xúc của trẻ. Nếu mẹ thường xuyên thể hiện tình cảm bằng hành động hoặc lời nói, trẻ sẽ mạnh dạn bày tỏ cảm xúc” - bà Thúy phân tích.

 

Theo bà Thúy, các bạn trẻ nên mạnh dạn ôm mẹ, nói lời yêu thương hoặc thể hiện qua tin nhắn, hoa, quà nhỏ. Quan trọng là thể hiện tình cảm bằng hành động cụ thể và chân thành.

Bà Phạm Thị Thúy, chuyên gia tâm lý Nhà Văn hóa Phụ nữ TP.HCM, giảng viên Học viện Chính trị khu vực II.

“Bản thân tôi ngày trước cũng rất ít khi gần gũi với mẹ, nhưng khi hiểu được giá trị của một cái ôm đối với người mẹ thì tôi đã thay đổi, tích cực thể hiện tình cảm hơn” - bà Thúy tâm sự.

Bà Thúy cho rằng phụ nữ xưa chủ yếu lo nội trợ và chăm con trong phạm vi gia đình, còn phụ nữ ngày nay vừa chăm sóc gia đình, vừa gánh vác sự nghiệp, đối mặt với áp lực đa nhiệm và phải cân bằng giữa công việc và gia đình.

“Phụ nữ hiện đại sử dụng công nghệ trong việc nuôi dạy con, có nhiều cơ hội học hỏi và áp dụng kiến thức mới, nhờ đó chăm sóc gia đình hiệu quả hơn. Tuy nhiên, họ cũng đối mặt với áp lực đồng trang lứa, lượng thông tin lớn và những tiêu chuẩn ngầm về việc làm mẹ.

Nếu mẹ xưa thường nghiêm khắc, ít bộc lộ tình cảm bằng lời nói thì mẹ ngày nay cởi mở hơn, thể hiện yêu thương qua cả lời nói và hành động” - bà Thúy cho hay.

Bà Thúy cũng cho biết điểm khác biệt lớn là vị thế của phụ nữ trong gia đình. Nếu trước đây phụ nữ ít tiếng nói do phụ thuộc kinh tế, thì nay với tài chính, học vấn và sự nghiệp vững vàng, họ đã có vai trò rõ ràng hơn.

Người mẹ ở bất kỳ xã hội, bất kỳ giai đoạn lịch sử nào cũng luôn là hình mẫu ấm áp nhất mà con mang theo suốt cuộc đời.

Bạn trẻ bày tỏ yêu thương nhân Ngày của mẹ

Chia sẻ về những món quà và lời chúc dành cho mẹ nhân Ngày của Mẹ, bạn Thanh Ngân, cộng tác viên tại Tạp chí điện tử Thương hiệu và Công luận chia sẻ: “Đối với tôi, Ngày của mẹ là một ngày rất đặc biệt, là dịp để tôi có thể bày tỏ những yêu thương mà không còn ngại ngùng. Mỗi dịp này, tôi thường tự tay nấu những món ăn mà mẹ thích, hoặc chỉ đơn giản là dành trọn thời gian ở bên mẹ”.

Còn với Hoài Linh, cựu sinh viên Trường Cao đẳng Kinh tế cho biết với Linh, Ngày của mẹ là cơ hội để nhắc nhở bản thân về những công ơn của mẹ.

“Ngày của mẹ khiến tôi nhớ rằng sẽ đến lúc mẹ không còn bên cạnh, nên những dịp như thế này chính là cơ hội để tôi có thể trải lòng cùng mẹ, thể hiện tình yêu thương từ những điều giản dị nhất” - Linh tâm sự.

Nguồn gốc Ngày của mẹ

Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia, Ngày của Mẹ (Mother’s Day) có nhiều cách kỷ niệm khác nhau tùy theo văn hóa từng quốc gia. Tuy nhiên, phổ biến nhất là tổ chức vào Chủ nhật tuần thứ hai của tháng 5. Năm 2025, ngày này rơi vào chủ nhật 11-5 (năm 2024, Ngày của mẹ rời vào ngày 12-5).

Từ thời Hy Lạp cổ đại, người dân đã có lễ hội tôn vinh nữ thần Rhea – mẹ của các vị thần. Ở châu Âu thế kỷ XVII, các gia đình Công giáo tổ chức “Mothering Sunday” vào chủ nhật thứ tư mùa chay, bằng việc tặng hoa và bánh cho mẹ.

Ngày của mẹ hiện đại ra đời tại Hoa Kỳ đầu thế kỷ XX, do Anna Maria Jarvis khởi xướng. Bà chọn ngày này để tưởng nhớ mẹ mình và kêu gọi xã hội công nhận vai trò của người mẹ. Năm 1914, Tổng thống Mỹ ký sắc lệnh lấy chủ nhật thứ hai của tháng 5 làm Ngày của mẹ.

Tại Việt Nam, truyền thống báo hiếu thể hiện qua Lễ Vu Lan (rằm tháng Bảy âm lịch). Tuy nhiên, với sự phát triển của mạng xã hội, giới trẻ bắt đầu đón nhận Ngày của mẹ như một dịp tri ân riêng dành cho mẹ. Các thương hiệu trong và ngoài nước cũng góp phần lan tỏa ngày lễ này bằng nhiều chiến dịch truyền thông, tri ân.

Khác với 8-3 hay 20-10 vốn dành cho phụ nữ nói chung, Ngày của mẹ tại Việt Nam được xem là dịp tôn vinh riêng người mẹ, phù hợp với truyền thống đề cao đạo hiếu của người Việt.

 

 

Câu nói “phụ nữ hơn nhau ở tấm chồng” từng được nhìn nhận như một thước đo cho hạnh phúc và thành công của phụ nữ. Nhưng ngày nay, khi phụ nữ hiện đại có thể làm chủ kinh tế, tự do lựa chọn lối sống và không còn coi hôn nhân là bắt buộc, thước đo ấy đã thay đổi thế nào?

Từ “tấm chồng” đến tầm nhìn: Sự thay đổi của phụ nữ hiện đại

Trước đây, một người phụ nữ được xem là thành công nếu lấy được người chồng giỏi giang, tài chính ổn định, có thể làm chỗ dựa vững chắc về kinh tế và tinh thần. Thậm chí, nhiều gia đình còn xem hôn nhân là “mục tiêu” lớn nhất đời con gái, còn sự nghiệp hay đam mê chỉ là thứ yếu.

Nhưng hiện nay, câu chuyện đã khác. Phụ nữ có thể chủ động lựa chọn kết hôn muộn, hoặc không kết hôn. Họ xem hôn nhân là lựa chọn – không phải nghĩa vụ.

Chuyên gia Xã hội học Phạm Thị Thúy nhận định: Tôi thấy xu hướng này rất rõ, cả ở sinh viên của tôi lẫn những thân chủ từng tư vấn: Nhiều bạn trẻ giờ không còn xem kết hôn là mốc bắt buộc. 

Các bạn nữ nói thẳng: thích thì cưới, không thì thôi, không còn khái niệm “phải” kết hôn. Và quan điểm đó kiên định đến mức cha mẹ cũng không lay chuyển được!”.

Tiến sỹ Xã hội học, thạc sỹ Tâm lý trị liệu Phạm Thị Thúy.  

Tiến sỹ Xã hội học, thạc sỹ Tâm lý trị liệu Phạm Thị Thúy.  

Điều gì khiến họ thay đổi?

Sự thay đổi trong quan niệm sống của phụ nữ ngày nay là kết quả tổng hòa của nhiều yếu tố mang tính thời đại.

Theo phân tích của Chuyên gia xã hội học - Thạc sĩ Tâm lý Phạm Thị Thúy, có ba nguyên nhân chính dẫn đến thay đổi này.

Thứ nhất, trình độ học vấn và mức độ tiếp cận tri thức của phụ nữ ngày càng cao.

Việc tiếp cận giáo dục, phát triển sự nghiệp và làm chủ tài chính giúp họ không còn bị ràng buộc bởi tư duy “phải lấy chồng để ổn định cuộc sống”. Khi không còn phụ thuộc vào ai, phụ nữ có đủ tự tin để lựa chọn cách sống phù hợp với bản thân – dù đó là kết hôn hay sống độc thân.

“Phụ nữ bây giờ không còn quan niệm phải dựa dẫm vào đàn ông. Họ ưu tiên phát triển bản thân, độc lập tài chính và sống theo những gì khiến họ hạnh phúc, chứ không sống theo kỳ vọng của người khác” – chuyên gia Phạm Thị Thúy nhận định.

Thứ hai, cơ hội phát triển nghề nghiệp của phụ nữ ngày càng rộng mở.

Khi phụ nữ có thể tự kiếm tiền, xây dựng sự nghiệp riêng và đạt được các mục tiêu cá nhân, họ không còn xem hôn nhân là con đường duy nhất để ổn định cuộc sống.

Thứ ba, chuẩn mực xã hội về giới đang thay đổi mạnh mẽ. Trước đây, phụ nữ được kỳ vọng là “người xây tổ ấm”, vai trò chính của họ là làm vợ, làm mẹ, lo việc bếp núc, chăm con, quán xuyến gia đình.

Bây giờ thì khác – phụ nữ có thể vừa là mẹ, vừa là lãnh đạo, nghệ sĩ, doanh nhân… Họ được xã hội công nhận nhiều vai trò hơn.

Cuối cùng, chính trải nghiệm thực tế – từ bản thân hoặc qua người thân – khiến nhiều phụ nữ đặt câu hỏi về hôn nhân.

“Nhìn thấy và nghe những người đi trước than vãn về cuộc sống hôn nhân quá nhiều, và chứng kiến những người bạn xung quanh mình đau đớn về cả thể xác và tinh thần khi mang thai. Điều đó khiến em suy nghĩ liệu hôn nhân có thực sự mang lại hạnh phúc? – Huyền Trang (25 tuổi, nhân viên truyền thông) chia sẻ.

Phụ nữ ngày nay “hơn nhau” điều gì?

Phụ nữ hiện đại đánh giá cao khả năng tự chủ tài chính

Rõ ràng, thước đo thành công của phụ nữ hiện đại đã có sự chuyển dịch rõ rệt. Họ đánh giá cao khả năng kiếm tiền, làm chủ tài chính.

Ngày xưa phụ nữ hơn nhau ở tấm chồng, ngày nay phụ nữ hơn nhau ở số tiền trong tài khoản. Trên đời này chẳng ai thiếu ai mà chết cả, chỉ có thiếu tiền mới không sống được thôi”, - Ngọc Hân (28 tuổi, nhân viên thiết kế đồ họa) khẳng định chắc nịch.  

Phụ nữ ngày nay đánh giá cao tư duy độc lập, họ sống theo cách mình muốn thay vì chạy theo kỳ vọng của người khác. Họ hơn nhau ở việc chủ động tạo ra giá trị – trong công việc, trong các mối quan hệ và cả trong cách yêu thương bản thân.

Thành công, với phụ nữ hôm nay, không nhất thiết phải là một mái ấm theo kiểu truyền thống. Nó có thể là một sự nghiệp vững vàng, một hành trình khám phá bản thân, hay một cuộc sống tự do, không gò bó.

Và dù chọn sống theo cách nào, điều khiến họ “hơn nhau” – không phải là sự đánh giá từ xã hội, mà là cảm giác bình yên với chính lựa chọn của mình.

“Theo tôi, đó là một xu hướng tích cực – thể hiện quyền tự do cá nhân. Những thay đổi này phản ánh sự chuyển dịch lớn về hệ giá trị, và là dấu chỉ của thời đại”. Chuyên gia Phạm Thị Thúy nêu ý kiến.

Tự do không có nghĩa là phủ nhận hôn nhân

Phụ nữ hiện đại đánh giá cao khả năng tự chủ tài chính

Phụ nữ hiện đại đánh giá cao khả năng tự chủ tài chính

Tự do lựa chọn không đồng nghĩa với việc phủ nhận giá trị của hôn nhân và gia đình. Bởi lẽ, dù thời đại có thay đổi đến đâu, thì nhu cầu được kết nối, được yêu thương và gắn bó sâu sắc với người khác vẫn là một phần bản chất con người.

Chuyên gia Phạm Thị Thúy khẳng định: bà hoàn toàn ủng hộ quyền lựa chọn của phụ nữ hiện đại trong chuyện kết hôn hay sinh con. 

Tuy nhiên, bà cũng lưu ý: “Hy vọng các bạn nữ trẻ có cái nhìn toàn diện hơn, biết cân bằng giữa công việc và hạnh phúc cá nhân – đừng để đến khi hối tiếc thì đã muộn. Vì đã lỡ 'thời điểm vàng' để sinh con, theo y học là trước 30 tuổi.”

Việc lựa chọn không lập gia đình hoặc không sinh con là quyền cá nhân - nhưng cần được đưa ra dựa trên sự hiểu biết và cân nhắc kỹ lưỡng. Không nên chỉ là phản ứng trước áp lực xã hội, gia đình, hay bị cuốn theo trào lưu “sống khác” để khẳng định bản thân,

Hãy nhớ rằng: hạnh phúc với phụ nữ hiện đại không phải là cuộc đua để chứng minh điều gì đó với ai, mà là hành trình thấu hiểu chính mình, lựa chọn sáng suốt – và sống đúng với điều đó.

Nguồn: https://giadinhmoi.vn/khi-phu-nu-khong-con-hon-nhau-o-tam-chong-d94891.html

"Detox" mạng xã hội là nhu cầu cấp thiết với nhiều người sau những đợt hóng "bão drama". Đây là khoảng lặng để hồi phục, làm sạch tâm hồn và lấy lại sự cân bằng cho tâm trí.

Không thể phủ nhận những lợi ích mà mạng xã hội mang lại như kết nối con người, cập nhật thông tin, cơ hội nghề nghiệp...Tuy nhiên, việc dành quá nhiều thời gian lướt mạng để “hóng drama” có thể khiến nhiều người đánh mất sự tỉnh táo, dễ dàng trượt vào những lối tư duy, hành vi ứng xử và văn hóa độc hại trên không gian mạng.

Khi tâm trí bị bủa vây bởi những tin tức tiêu cực, tranh cãi không hồi kết, sức khỏe tinh thần và chất lượng sống cũng theo đó mà suy giảm nghiêm trọng. “Detox” mạng xã hội - giảm bớt hoặc tạm ngưng sử dụng các nền tảng mạng không còn là trào lưu nhất thời mà đang là nhu cầu cấp thiết với nhiều người trẻ hiện nay.

Nhiều người đang ngày càng phụ thuộc vào mạng xã hội, tiếp nhận nhiều thông tin tiêu cực (Ảnh minh họa)

Nhiều người đang ngày càng phụ thuộc vào mạng xã hội, tiếp nhận nhiều thông tin tiêu cực (Ảnh minh họa)

Sau đây là một số cách “detox” mạng xã hội hiệu quả:

  • Thiết lập khung giờ cố định

Cách đơn giản nhất để kiểm soát việc sử dụng mạng xã hội là phân chia thời gian hợp lý: có khung giờ dành cho công việc (trả lời tin nhắn, email,…) và khung giờ riêng cho việc giải trí.

Điều quan trọng là phải giữ kỷ luật. Đừng để bản thân trôi theo cảm xúc rồi “lướt” mạng xã hội trong vô định. Mỗi phút trôi qua là một phần thời gian và năng lượng đang bị tiêu tốn, hãy dùng chúng một cách có chủ đích..

Một nguyên tắc khá hiệu quả là tỉ lệ 20-40-40. Trong đó 20% thời gian online cho giải trí, 40% cho công việc và 40% còn lại là dành cho cuộc sống thật ăn uống, vận động, giao tiếp trực tiếp với người thân, bạn bè” -  Theo lời khuyên từ Tiến sỹ tâm lý Phạm Thị Thúy.

  • Làm sạch trang cá nhân

Mạng xã hội vận hành bằng thuật toán và nó luôn ưu tiên hiển thị những nội dung mà chúng ta quan tâm, tương tác. Càng click vào những thứ tiêu cực, nó càng “gợi ý” thêm những điều tương tự.

Chính vì vậy nên ẩn, bỏ theo dõi những nguồn thông tin mang tính toxic độc hại, tiêu cực, không mang ý nghĩa hay thông điệp có ích. Nên có xu hướng theo dõi những điều đem đến năng lượng tích cực, có thể đem đến những điều bổ ích.

  • Nhận diện điểm yếu của chính mình

Theo Tiến sỹ Phạm Thị Thúy: “Bản năng của con người là dễ bị hấp dẫn bởi những điều mới lạ, kịch tính. Chúng ta tò mò, sợ bị bỏ lỡ (hội chứng FOMO), nên dễ bị cuốn vào drama, tin xấu, chuyện giật gân. Đặc biệt khi tinh thần không ổn định, rất dễ rơi vào cái bẫy của mạng xã hội”.

Chính vì thế, người dùng mạng xã hội cần có “tấm khiên” bảo vệ: chủ động xây dựng không gian mạng lành mạnh, nếu cần thiết hãy đặt chuông nhắc giờ để không “lạc trôi” quá lâu trong thế giới ảo.

Nên có cách thức và thời gian sử dụng mạng xã hội hợp lý (Ảnh minh họa)

Nên có cách thức và thời gian sử dụng mạng xã hội hợp lý (Ảnh minh họa)

  • Nuôi dưỡng nhiều sở thích và thú vui có ích hơn

Các chuyên gia cho rằng, ngay cả khi bạn dùng mạng xã hội theo cách tích cực, thì việc dành quá nhiều thời gian trên mạng cũng có thể gây hại nhiều hơn là có lợi. Để từ bỏ thói quen xấu này, hãy tích cực phát triển những sở thích và lĩnh vực bạn quan tâm như chơi thể thao, đọc sách, đi dạo, học vẽ, đàn…Hãy kết hợp các hoạt động đó sao cho mỗi ngày đều có mục đích và ý nghĩa.

Mạng xã hội là “không gian an toàn” để kết nối và thể hiện bản thân. Tuy nhiên, sự thật là không gì có thể thay thế được những tương tác ngoài đời thực. Hãy chủ động giao tiếp, kết nối với những người xung quanh và đừng để các mối quan hệ ảo chiếm chỗ những kết nối thực sự trong cuộc sống.

  • Cất điện thoại khỏi tầm nhìn

Khi điện thoại không còn nằm trong tầm tay, việc tránh xa mạng xã hội sẽ trở nên dễ dàng hơn nhiều. Hãy thử để điện thoại ở một phòng khác khi bạn làm việc, hoặc cất vào ngăn kéo trước khi đi ngủ. Xa tầm mắt, xa rời cám dỗ - đơn giản nhưng hiệu quả.

Việc lạm dụng mạng xã hội, lao vào những

Việc lạm dụng mạng xã hội, lao vào những "drama" tiêu cực sẽ dễ gây ra nhiều hệ lụy về mặt tinh thần (Ảnh minh họa).

Trên thực tế, không phải ai cũng có thể rời xa mạng xã hội hoàn toàn, nhất là khi công việc, cuộc sống còn phụ thuộc vào nó. Nhưng với những người đang rơi vào khủng hoảng tâm lý, bị tấn công, bắt nạt hoặc cuốn vào tranh cãi online, thì việc “cai dài hạn” - tạm đóng mạng xã hội một thời gian là điều rất cần thiết.

Có thể bắt đầu từ việc dừng 1 ngày, 1 tuần rồi đến 1 tháng rồi lâu hơn, tùy vào mức độ tổn thương và nhu cầu cá nhân. Quan trọng nhất là tạm ngắt kết nối với thế giới ảo để quay về chăm sóc đời sống thật. Đây là khoảng lặng để hồi phục, làm sạch tâm hồn và lấy lại sự cân bằng bên trong.

Mạng xã hội vốn là công cụ hữu ích nếu được sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, khi nó bị lạm dụng như một nơi để "tiêu thụ drama", để xét và chỉ trích, nó sẽ trở thành mảnh đất độc hại. Giới trẻ là những người chịu ảnh hưởng trực tiếp và sâu sắc nhất bởi mạng xã hội và những cơn bão drama, nên cần tỉnh táo trước làn sóng tiêu cực đang tràn lan. 

Kiều Giang

Phạm Thị Thúy

pham-thi-thuy   Một người mẹ của hai con, chu toàn việc gia đình, tận tâm việc xã hội, tâm huyết với nghề giáo và nghị lực học hỏi không ngừng. Thúy đã hoàn thành luận án Tiến Sĩ xã hội học và Thạc Sĩ tâm lý trị liệu. Luôn trăn trở với đề tài giáo dục gia đình và Thúy có khát khao đóng góp công sức của Thúy để chuyển tải và truyền lại lượng kiến thức đồ sộ và kỹ năng cần thiết để gia đình Việt ấm êm, luôn yêu thương và được thương yêu.
Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.