Ths.Phạm Thị Thúy

 Đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Nỗi sợ nói chuyện trước công chúng là nỗi sợ phổ biến nhất. Nhiều người chuẩn bị bài nói rất cẩn thận nhưng khi lên trước tập thể lại bị run quá, quên hết, thành ra đứng im như ngậm hột thị.

Có người, nhìn xuống đám đông thấy nhiều mắt quá, nên sợ, mặt nhợt nhạt, mắt nhìn lên trần nhà hoặc dưới đất khi nói. Có người nói phần đầu bài thuyết trình rất tốt nhưng đến đoạn giữa quên ý, lúng túng như gà mắc tóc rồi bỏ dở bài nói…

 Thực ra chứng nhút nhát, thiếu tự tin mà biểu hiện tương tự như kể trên có lẽ ai cũng từng ít nhất mắc một lần trong đời. Trong số những người mà chúng ta thấy họ tự tin đứng trước đám đông phát biểu cũng có không ít người từng trải qua một thời kỳ nhút nhát; nhưng nhờ bản thân họ muốn thay đổi, chịu rèn luyện và họ đã làm được. 

 Phân tích nguyên nhân của sự thiếu tự tin

 Sự nhút nhát có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Chúng ta thử nhìn lại cuộc sống của mình xem có vấn đề gì là nguyên nhân khiến chúng ta nhút nhát không? Ví dụ như ta có thường bị người khác chê không? Hay ta đã từng gặp thất bại? Hay đơn giản là ta luyện tập chưa kỹ cho bài nói? ...

 Khi đã phân tích rõ những nguyên nhân, chúng ta hãy thực hiện giải pháp cho mỗi nguyên nhân.

 Có thể học cách tư duy tích cực, suy nghĩ ngược lại cách nghĩ tiêu cực trước đây. Ví dụ, nếu ta hay bị người khác chê (cha mẹ, sếp…) thì thay vì buồn chán, khó chịu, ta hãy cảm ơn họ vì nhờ đó, ta biết mình và thay đổi tốt lên. 

 Những điều bị chê mà chúng ta đã thay đổi được thật đáng tự hào. Còn những gì chưa thay đổi được chúng ta cố gắng thêm lần nữa, lần nữa. Nếu vẫn không được thì học cách chấp nhận vì không phải cái gì mình cũng làm được.

 Nếu chúng ta nhút nhát vì đã từng thất bại và ta đang dằn vặt mình vì chuyện đó, chúng ta cần nhìn nhận thất bại như một bài học kinh nghiệm bởi không ai thành công mà chưa từng gặp thất bại. Người thành công luôn biết rút kinh nghiệm từ những thất bại, dám dấn thân, dám làm tiếp và không chùn bước.

 Biết mình là ai?

 Điều quan trọng nhất để giúp chúng ta tự tin là nhận thức đúng về bản thân. Ta cần biết Mình là Ai? Chúng ta cần hiểu tính cách, nhu cầu, mục tiêu, sở thích, ưu điểm, nhược điểm,…của ta. Và điều quan trọng nhất khi nhận thức về bản thân mình là nhận rõ “Giá trị” của chính mình. Vì chỉ khi ta biết Giá trị của chính ta, ta mới tự tin trong giao tiếp với người khác. Ai cũng có giá trị riêng. Chỉ có điều chúng ta có nhận ra và trau dồi cho những giá trị đó không.

Giá trị quan trọng nhất là thái độ sống. Thái độ sống quyết định cuộc sống của chúng ta. Thái độ sống nên có để chúng ta có thể luôn tự tin trước cuộc sống chính là “Thái độ sống tích cực”

Một người có thái độ sống tích cực sẽ biết nhìn ra những khía cạnh tươi sang của mọi vấn đề xung quanh, từ đó sẽ luôn cảm thấy sự hy vọng, nhìn thấy tương lai tươi sáng để phấn đấu. Ví dụ có hai người đều ở một hoàn cảnh như nhau về tiền bạc, chỉ còn 10.000đ trong túi. Người có thái độ sống tiêu cực sẽ nghĩ mình nghèo quá, mai sống sao đây, rồi buồn chán, thất vọng, đi uống rượu hết số tiền đó. Người có thái độ sống tích cực sẽ thấy số tiền đó có thể làm được nhiều việc để có thêm tiền. Và họ sống vui vẻ, tràn đầy sức sống, hy vọng.

 Luyện tập và luyện tập

Ngoài ra, muốn tự tin chúng ta cần luyện tập. Xin giới thiệu một số cách làm có thể giúp tự tin:

 - Thay đổi cách đánh giá về bản thân, học cách yêu bản thân: Hãy tìm ra càng nhiều ưu điểm của mình càng tốt. Hãy liệt kê xem mình đang có gì? Tuổi trẻ, sức khỏe, trình độ… Hãy là chính mình, ngừng so sánh mình với người khác để rồi chỉ trích bản thân. Chỉ cần hôm nay ta tốt hơn hôm qua, và ta làm sao để ngày mai tốt hơn hôm nay. So sánh mình với chính mình của hôm qua, hôm nay, và tương lai, từ đó hoàn thiện mình, làm được như vậy mới là đáng tự hào.

 - Tham gia nhiều hoạt động tập thể với bạn bè, thầy cô…: Nhờ giao tiếp nhiều, chúng ta sẽ dạn dĩ dần lên. Và khi ta có quan hệ tốt với mọi người ta sẽ muốn nói chuyện với họ hơn, tự tin khi đứng trước họ.

 - Mỗi khi chúng ta phải đứng nói trước tập thể, hãy tự kỷ ám thị với câu nói: “Tôi là người tự tin” hoặc “Cố gắng lên, mình làm được”.

 - Tập nhìn thẳng vào mắt người khác và tươi cười khi nói chuyện với họ.

 - Mỗi khi hồi hộp, lo lắng, hãy hít thở sâu. Nắm chặt 2 tay lại cũng là cách giúp ta có thể nâng đỡ tinh thần của chính mình. 

 - Mỗi khi có cơ hội thuyết trình, hãy chuẩn bị kỹ và tập luyện nhiều lần, ít nhất 3 lần.

 - Học thêm các kỹ năng mền cần thiết cho cuộc sống và công việc.

 Cuối cùng, chúng ta nên tự tạo nhiều cơ hội giao tiếp với những người lạc quan, yêu đời, biết truyền niềm tin cho ta, biết khen và động viên ta. Ở bên những người như vậy, chúng ta sẽ ngày càng tự tin hơn.

  Ths.Phạm Thị Thúy                                

  (bài viết cho 1 cuộc tọa đàm về kỹ năng thuyết trình)