Tình cờ thấy con trai thủ dâm, tôi dọa làm như thế sẽ bị ung thư nhưng bé không sợ. Tại sao con tôi lại làm thế? Tôi phải ứng xử như thế nào cho đúng? Làm thế nào để con chấm dứt hành vi đó? (Nguyễn Thị Liên, TP HCM).

Trả lời:

Chị Liên mến, tôi xin chia sẻ với chị tâm trạng bối rối khi phát hiện con trai thủ dâm. Tâm lý chúng ta nhìn thấy sự việc gì mà mình cho là xấu thì tỏ ra không thích, khó chịu, lúng túng. Nhiều cha mẹ có cái nhìn tiêu cực về thủ dâm, cho thủ dâm là xấu, đáng khinh, bệnh hoạn nên lo lắng sợ hãi khi biết con cái có tật này. Trong nhiều năm làm tham vấn tâm lý, tôi gặp rất nhiều tình huống tương tự như câu hỏi của chị.

Trước hết, ta cần hiểu thủ dâm có xấu không, có cần cấm đoán không? Thủ dâm là hiện tượng “tự sướng”, tự thỏa mãn tình dục. Hiện tượng này có ở hầu hết mọi người. Thủ dâm và giao hợp là hai hình thức thực hiện tình dục phổ biến nhất của con người.  Một số thăm dò đứng đắn về lĩnh vực tình dục cho thấy gần 100% đàn ông đã từng thủ dâm. Người ta nói một cách hài hước rằng 70% nhân loại đã từng thủ dâm, 20% vào giai đoạn nào đó trong cuộc đời cũng làm chuyện đó và 10% còn lại là những người nói dối.

Ngay khi còn ẵm ngửa, con người chúng ta đã có những cảm xúc thích thú khi ai đó chạm vào cơ thể, đặc biệt “Trẻ dưới ba tuổi đã có những xúc cảm giới tính khi được đụng chạm vào bộ phận sinh dục” (Freud). Người Việt Nam chúng ta nhiều khi lại có những thói quen hôn hít, nghịch bộ phận nhạy cảm này, nhất là với bé trai. Cho đến khi trẻ dậy thì, phát hiện thấy cơ thể mình khác lạ với bạn khác giới, trẻ thường thích tò mò khám phá cơ thể.

Trẻ em hôm nay có nhiều cơ hội tiếp xúc với tivi, Internet, sách, truyện có những cảnh yêu đương, những câu chuyện tình lãng mạn, được ăn đủ chất, thậm chí thừa chất nên dẫn đến hiện tượng dậy thì sớm. Vì vậy, trẻ bị kích thích về mặt giới tính nhiều hơn, sớm hơn thế hệ cha mẹ. Đó chính là lý do tại sao trẻ lại thích thủ dâm và hành động này có khi các em còn rất nhỏ. Có ông bố đã từng điện thoại cho tôi hỏi "Tôi đến tuổi thanh niên mới biết thủ dâm mà sao con tôi mới 10 tuổi đã làm như thế".

Như vậy, thủ dâm là hiện tượng tâm sinh lý bình thường chứ không bất thường đến mức làm chúng ta thấy choáng khi bắt gặp. Thậm chí, các nhà khoa học đã phân tích thủ dâm có lợi khi cơ thể có những nhu cầu giới tính cần được giải tỏa, hành vi này giúp con người cân bằng về tâm sinh lý.

Khi nam giới cương cứng vì bất cứ lý do gì, họ có thể thủ dâm để xuất tinh sẽ thấy thoải mái hơn. Những thanh niên có bạn gái muộn, lấy vợ muộn, xa vợ thì thủ dâm để xả bớt lượng tinh dịch dồi dào của tuổi trẻ. Đây là biện pháp an toàn, lành mạnh (hơn là tìm gái mại dâm, thậm chí có người đi hiếp dâm để giải quyết nhu cầu), tránh được lây nhiễm HIV và các bệnh lây qua đường tình dục.

Nói như vậy không có nghĩa là cổ vũ thủ dâm. Hành vi này không xấu nhưng thực hiện nhiều, lạm dụng và không kiểm soát được sẽ rất có hại cho cơ thể, đặc biệt khi ở tuổi quá nhỏ. "Tự sướng" nhiều, nhất là khi cơ thể phát triển chưa đầy đủ, sẽ làm sức khỏe suy kiệt, trẻ sẽ xanh xao, biếng ăn, bị ám ảnh bởi chuyện đó hàng ngày, ảnh hưởng đến học tập, ít giao lưu với bạn bè, thích coi phim ảnh sex, chơi game sex, nghiện sex. Đây cũng là nguyên nhân kích thích trẻ yêu sớm và quan hệ tình dục sớm.

Chị Liên lo lắng là có lý, chứng tỏ chị là người mẹ rất quan tâm đến con, sớm phát hiện những hiện tượng lạ ở con để tìm cách điều chỉnh. Chính sự lo lắng khiến chị phản ứng bằng cách dọa con thủ dâm sẽ bị ung thư. Cách này khó thuyết phục trẻ.

Trẻ đã được học về sự phát triển cơ thể. Chúng có thể tiếp cận thông tin ở nhiều nguồn khác nhau để trẻ biết lời dọa của mẹ không đúng. Còn nếu trẻ không rành thông tin thì khi nghe đến ung thư sẽ đâm ra sợ hãi, vừa bị ám ảnh bởi chuyện thủ dâm vừa sợ bệnh tật nên cảm thấy căng thẳng. Khi trẻ nghĩ thủ dâm là xấu, mình đang làm chuyện xấu xa, đáng khinh, dẫn đến việc chúng coi thường bản thân, lén lút "tự xử". Càng căng thẳng, trẻ càng thủ dâm nhiều. Đây là vòng tròn luẩn quẩn không lối thoát.

Do đó, khi nhìn thấy trẻ nhỏ thủ dâm, việc đầu tiên chúng ta nên làm là phải bình tĩnh, hít thở sâu và nói con không nên làm chuyện đó nữa. Tuyệt đối tránh dọa, chỉ trích, la mắng trẻ. Lúc này, cha mẹ nên chuyển hướng sang chuyện khác, nhắc con đi học, rủ con đi nhà sách… để cả trẻ và mình cùng bình tĩnh lại. Sau đó, chọn lúc thích hợp để nói với con về thủ dâm, phân tích cho con lợi và hại, tuổi nào con có thể làm chuyện này…

Về vấn đề này người cha nên nói chuyện trực tiếp với con trai, mẹ nên nói với con gái. Thủ dâm thường thấy ở con trai nhiều hơn con gái. Tốt nhất, ai gần gũi trẻ hơn thì nên nói. Cha mẹ làm bạn được với con sẽ dễ dàng giúp con vượt qua chuyện ấy. Cha mẹ cần giúp con hiểu rõ thủ dâm không xấu, nhưng làm nhiều có hại, tuổi con còn nhỏ chưa nên làm, từ đó hướng dẫn con tập thể dục, tạo cho con một đam mê như sưu tầm tem, ham đọc sách, định hướng việc học vì tương lai của con để trẻ không có thời gian rảnh rỗi mà sa đà vào chuyện này.

Cha mẹ cũng cần kiểm soát xem con đang đọc loại sách, truyện, xem phim, vào mạng, chơi game nào… để ngăn chặn kịp thời nếu bé tiếp xúc với văn hóa phẩm độc hại. Nếu khó nói trực tiếp về vấn đề thủ dâm nhạy cảm, cha mẹ có thể chọn sách, báo cho con tự đọc để hiểu hoặc nhờ thầy cô, anh chị chỉ bảo giùm.

Cha mẹ nên nhớ không thể một sớm một chiều giúp con bỏ được thói quen xấu. Chúng ta cần kiên nhẫn, vừa là cha mẹ, vừa là người bạn để con chia sẻ những cảm xúc, những khó khăn khi trẻ muốn bỏ mà chưa bỏ được, vừa là chuyên gia tư vấn hướng dẫn con nhiều cách khác nhau để thoát khỏi cám dỗ.

Có một câu nói tôi rất tâm đắc, đại ý rằng "Ánh sáng đến đâu thì bóng tối lui dần đến đó". Cha mẹ không cần nói quá nhiều về thủ dâm với con mà chỉ cần giúp con có những hành động tích cực, những suy nghĩ tích cực từng ngày thì thói quen thủ dâm sẽ tự nhiên biến mất.

Chúc chị nhân việc này có thể gần con hơn, hiểu con hơn!

Chuyên viên tham vấn tâm lý

Ths. Phạm Thị Thúy