PNO – “Cảm xúc mà con cái cần nhất ở cha mẹ chính là yêu thương. Vì vậy, cha mẹ phải luôn thể hiện tình yêu thương đối với con, đồng thời làm sao để con cảm nhận được tình yêu thương đó".
"Đây cũng là một trong những cách quan trọng giúp con quản lý được cảm xúc của bản thân và tạo cho con những cảm xúc tích cực. Làm chủ được cảm xúc, trẻ sẽ tự tin, có trách nhiệm, hòa đồng, có kỹ năng tạo dựng các mối quan hệ tốt đẹp với người khác".
Hơn nữa, “tình yêu thương của những người xung quanh mà đặc biệt là cha mẹ rất cần cho sự phát triển của trẻ không chỉ thuần túy trên bình diện tình cảm mà cả trên bình diện trí tuệ và thể chất”…", ThS.XHH Phạm Thị Thúy đã chia sẻ với các bậc phụ huynh trong buổi nói chuyện chuyên đề “Giúp con quản lý cảm xúc - chìa khóa thành công và hạnh phúc” vừa diễn ra sáng 24/1/2015 tại Trường THCS Minh Đức (Q.1, TP.HCM).
Cảm xúc là gì?
Cảm xúc là tập hợp những phản ứng tự nhiên được bộ não phát ra một cách tự động để giúp cơ thể và tâm trí chuẩn bị hành động thích hợp khi cảm giác phát hiện ra điều gì đó đang xảy ra liên quan đến chúng ta.
Phần lớn các quyết định đều bị ảnh hưởng rất lớn của cảm xúc. Khi đang hạnh phúc, ở tâm trạng hết sức thoải mái, chúng ta rất dễ chấp nhận những yêu cầu của người khác, hoặc đưa ra một quyết định nào đó dễ dàng. Nhưng có khi cùng một yêu cầu ấy, lúc chúng ta đang ở trong một tình huống khó khăn, không thoải mái hoặc vì một cảm xúc nào đó hoàn toàn cá nhân cũng cản trở đến việc ra quyết định của mình.
Sự bền vững của tình bạn, tình yêu, tình cha con, tình đồng nghiệp… phụ thuộc vào số lượng và chất lượng các cảm xúc tốt (trạng thái vui vẻ, tự hào, sung sướng, hài lòng, yêu thương, hạnh phúc, bình an…) mà một cá nhân tạo ra hay nhận được.
Nâng cao chỉ số cảm xúc
Hãy nâng cao chỉ số cảm xúc (EQ) vì nó chiếm đến 75% sự thành đạt trong khi chỉ số IQ chỉ chiếm 25% mà thôi.
“EQ có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của con bạn, chỉ số EQ cao sẽ giúp trẻ phát triển kỹ năng giao tiếp, ứng xử, thích ứng nhanh với cuộc sống”, ThS. Thúy nhấn mạnh.
Trong 4 cấp độ của chỉ số EQ: Nhận biết cảm xúc (khả năng nhận biết đúng cảm xúc của bản thân mình và cảm xúc của những người xung quanh); hiểu được cảm xúc (hiểu và thấu cảm được các loại cảm xúc, đồng thời biết nguyên nhân và hậu quả của các loại cảm xúc ấy); tạo ra cảm xúc (diễn tả và đáp lại các cảm xúc của người khác, thông qua đó trẻ biết lắng nghe, chia sẻ) và quản lý cảm xúc (tự quản lý được cảm xúc của mình, cư xử hợp lý để dễ dàng hòa đồng với mọi người) thì quản lý cảm xúc có lẽ được xem là cấp độ khó nhất. Để dạy trẻ kỹ năng quản lý cảm xúc trước hết cha mẹ phải là người quản lý được cảm xúc của chính mình.
Làm gì giúp con quản lý cảm xúc?
ThS. Thúy khuyên những điều cha mẹ nên làm là:
- Cần lắng nghe thấu cảm: Tập trung vào điều trẻ nói để hiểu điều trẻ đang cảm nhận. Cách này giúp trẻ giải tỏa cảm xúc nhanh nhất.
- Cha mẹ quản lý được cảm xúc:
Bạn đừng đối phó cơn giận của trẻ bằng sự giận dữ của chính mình. Sự bực dọc của bạn sẽ có khuynh hướng làm tăng tâm trạng bực bội và gắt gỏng của trẻ. Một điều quan trọng là không nên sử dụng những ngôn từ lỗ mãng khi tức giận. Hãy nói “Khi con làm điều đó mẹ cảm thấy rất buồn” hơn là “Con làm cho mẹ phát điên lên” vì trẻ sẽ hiểu được vấn đề tại hành vi chứ không phải do trẻ.
- Thừa nhận cảm xúc của trẻ: Trẻ biểu lộ sự bực tức và giận dỗi vì trẻ không làm được theo đúng ý, đây là phản ứng tự nhiên của trẻ.
- Chia sẻ cảm xúc với trẻ: Ví dụ, trẻ thất vọng khi không được bạn bè hiểu mình, hãy nói “Con cảm thấy buồn vì điều đó đúng không?”.
- Sử dụng xung đột để dạy kỹ năng giải quyết vấn đề:
Chẳng hạn: “Mẹ biết con rất tức giận khi bạn mượn đồ của con mà không hỏi, nhưng con không thể đánh bạn ấy. Con có thể làm được gì khác khi con tức giận không?”. Nếu trẻ không có ý tưởng nào hãy giúp trẻ đưa ra một số lựa chọn.
Hãy dạy trẻ cách nhìn nhận vấn đề, nhìn nhận cuộc sống một cách tích cực, lạc quan hơn để trẻ không quá buồn chán, tự ti vào bản thân. Và điều quan trọng cuối cùng là dành thời gian chơi đùa cùng con.
