Tôi cảm thấy thất vọng về bản thân vì những sai lầm và thói hư tật xấu mà mình đang mắc phải. Sinh ra trong một gia đình nghèo, từ khi còn nhỏ tôi đã phải chịu những nỗi đau, nhiều vết thương lòng... (Toản).

Từ khi còn nhỏ, tôi gầy yếu vì chịu nhiều căn bệnh trong người: ho hen, co giật… Bao nhiêu thứ thuốc phải cho vào người, đã bao nhiêu mũi kim tiêm được cắm vào da thịt, tôi sợ thuốc, sợ tiêm và ám ảnh mỗi khi nhìn thấy.

Cuộc sống gia đình tôi nghèo mà không bình yên. Những trận cãi vã, nhiều lần cha đánh mẹ, cái dao kề cổ người mẹ gầy yếu và cả giọt máu sau các trận đòn, tất cả là ký ức buồn đối với tôi. Một tuổi thơ không bình yên dù tôi còn rất nhỏ nhưng có lẽ sẽ chẳng bao giờ xóa trong ký ức.

Sau này tôi mới nhận ra nhiều điều nên không giận không trách ai cả. Bố rất thương tôi nhưng vì cái nghèo làm túng quẫn mà bố mới ra nông nỗi vậy. Cứ thế sống và lớn lên trong cái thiếu thốn cả về vật chất lẫn tinh thần, tôi như người trong bao ngột ngạt, thấy mình nhỏ bé và thua kém.

Đổi lại tôi có trí thông minh. Anh em tôi học giỏi nhất ở làng quê nghèo ấy. Bố mẹ, thầy cô luôn phải tự hào vì những gì anh em tôi làm được. Đó cũng là điểm tựa để tôi tự hào với mọi người.

Lớp 5 rồi lên cấp 2, lớp 6, lớp 7… tôi vẫn là học sinh ưu tú trong mắt cha mẹ, thầy cô và bạn bè. Thế rồi tháng 11 năm ấy bố đã ra đi mãi mãi. Với tôi lúc đó như một giấc mộng thoáng qua. Tôi không hiểu điều gì đã đến, đang đến và sẽ đến. Người cha yêu thương nhất bao năm phải chống chọi với căn bệnh hiểm nghèo mà vẫn đi làm để nuôi anh em tôi ăn học, giờ người đã đi xa.

Giờ anh em tôi sống với  mẹ già và ông anh cả bợm rượu. Cuộc sống lại bước sang một trang mới. Tôi vẫn học nhưng những dày vò về cuộc sống gia đình ngày một nặng thêm. Nhà nghèo, sống phụ thuộc vào anh trai bợm rượu, tất cả đã dồn nén trong tôi. Những trận mắng chửi sau các cuộc nhậu, cãi vã, lời nói xúc phạm, kể công và thái độ khinh thường...

Có những lúc mọi thứ đã vượt qua tầm kiểm soát, tôi vùng lên như một con sói và rồi người tôi run lên bần bật. Có những đêm tôi lang thang một mình ngoài đồng bên ngôi mộ bố mà khóc. Mọi thứ dường như tích tụ từ đây. Rồi tôi đến tuổi lớn và như để đi tìm niềm vui cho riêng mình xa rời những căng thẳng, tôi đã sai lầm khi tìm đến tình dục một mình: thủ dâm.

Một cậu học trò giỏi, người con ngoan, một con người với lý tưởng và hoài bão lớn lao đã mắc cạn bởi thói quen tầm thường. Tôi như lạc vào thế giới đó để tìm sự thỏa mãn cho chính mình, mỗi lần như vậy là những dằn vặt, tội lỗi. Tôi đã hứa hẹn với bản thân rất nhiều nhưng tất cả đều vô ích vì rốt cuộc tôi không thắng được chính mình. Cuộc sống càng trở nên bế tắc hơn, mọi thứ càng trở nên mơ hồ hơn, tôi e thẹn, xấu hổ và tạo ra một vỏ bọc khác với chính mình.

Hằng ngày sống trong lo âu, căng thẳng nên những giấc ngủ an lành dường như trở thành xa xỉ với tôi. Đầu óc tôi như muốn nổ tung trong sự ức chế của cuộc sống không lối thoát. Những đêm thức trắng phải chống chọi với bóng đêm, tôi trở nên nóng tính, cục cằn, có khi còn không kiểm soát được chính mình. Để rồi tìm đến những viên thuốc an thần, nó giúp tôi ngủ ngon hơn, sâu hơn nhưng tôi đã sống như không thể thiếu nó.

Hết lớp 9 thi vào cấp 3 thầy cô bất ngờ khi tôi không phải là người cao điểm nhất trường mà đó là bạn tôi, dù cho nó không phải là người giỏi nhất. Vậy là thành tích đã có dấu hiệu đi xuống.

Tôi lên cấp 3, áp lực học càng nhiều lên, khó khăn về tài chính càng nhiều gấp bội. Cuộc sống gia đình ngày càng khốn đốn, tôi lại sống trong những cơn mộng mị và mơ hồ. Tôi vẫn tìm đến thủ dâm như là điều tất yếu, đầu óc mơ ảo khiến nó có khi mất phương hướng để đi cân bằng, mọi thứ diễn ra trong ức chế và học cũng vậy. Dù đã rất ý thức nhưng tôi vẫn chưa thể thoát được nó.

Những gì đến tất phải đến, kết quả học tập xuống trầm trọng. Toán là môn học tôi yêu thích và giỏi nhất giờ chỉ còn điểm 5, 6 có khi là 3. Cô giáo thất vọng và không hiểu, bạn bè không tin, còn tôi thì thất vọng và xấu hổ. Tôi gửi thư cho cô xin rút khỏi đội tuyển học sinh giỏi. Bạn bè cứ tiến còn tôi cứ lùi dần đều. Những đứa bạn dưới bóng mình giờ đã là cao thủ của lớp. Còn tôi trở nên sáo rỗng hơn, học cho lấy xong, học trong mơ màng.

Thi đại học cũng cảm tính, chọn trường cũng cảm tính vì tôi đang sống không thực tế mà mộng tưởng, không biết cái gì mình thích và cái gì mình cần thực sự. Tôi sống trong sự chủ quan và kiêu ngạo, để rồi phải trả cái giá thật đắt, trượt đại học với số điểm thi 20. Chờ đợi và quyết định nộp nguyện vọng 2 vào hệ cao đẳng của một trường danh tiếng mà đến bây giờ tôi chưa biết là đúng hay sai sau những gì tôi học và đạt được sau 3 năm học cao đẳng. Thật đớn đau cho những gì tôi làm được.

Nhưng trách ai đây? Là ai đây - là Tôi. Cuộc sống giờ trở nên vất vả hơn nhiều. Mẹ đáng kính của tôi giờ đã trở thành người tàn tật với căn bệnh quái ác. Tôi sống trong cuộc sống lo lắng cơm áo gạo tiền thiếu thốn. Tôi thương mẹ và tôi cũng thương chính mình, phải làm gì đây để cứu chính mình?

Căn bệnh mất ngủ hành hạ đỉnh điểm vào năm 2, khi những viên thuốc an thần tôi uống giờ là tác nhân gây bệnh càng trầm trọng. Tiền lo cho mẹ chưa có, tiền học, tiền nuôi sống bản thân chưa xong thì giờ là tiền chữa cho thứ bệnh hoạn cho chính mình nữa. Tôi tưởng mình đã thành người điên loạn trong thời gian đó. Tôi lâm vào cảnh đường cùng.

Tại sao vậy? Cơ thể yếu ớt, tinh thần mệt mỏi vậy thì làm được gì, lý tưởng thì làm được gì. Tôi luôn khao khát và ước mơ nhưng tôi chưa bao giờ làm được. Những lần mua thuốc mất tiền trăm, tiền triệu mà tôi cảm thấy tội lỗi với chính mình và gia đình. Tương lai sẽ ra sao khi tôi cứ mãi thế này, tôi cần 1 điểm tựa, tôi cần phải vượt qua. Nhưng làm như thế nào đây?  Hãy giúp tôi - (Văn Toản).

Trả lời:

Chào bạn Toản,

Đọc xong những đòng tâm sự thật dài của bạn, tôi cảm nhận được hoàn cảnh khó khăn mà bạn đang gặp phải. Điều đầu tiên tôi hy vọng bạn cố gắng thực hiện là đừng để mất niềm tin vào cuộc sống bạn nhé!

Đọc những dòng chữ của bạn, trước mắt tôi hình dung nên một chàng trai có số phận không được may mắn lắm ngay từ khi chào đời. Khát vọng muốn vươn lên thoát khỏi những trở ngại của cuộc sống để trở thành người có ích, nhưng có lẽ lực bất tòng tâm và bạn đang dần bị mất phương hướng, bị đuối sức trong việc chống lại những thói quen không tốt và đang dần mất đi niềm tin vào một ngày mai tươi sáng.

Bạn Toản thân mến, vấn đề lớn nhất bạn đang gặp phải đó chính là cái vòng luẩn quẩn mà bạn chưa tìm ra lối thoát: Thiếu tự tin - khép kín, ngại giao tiếp - thiếu tự tin - khép kín... Và vòng cứ thế lặp lại.

Để thoát ra khỏi vòng lặp này, trước hết bạn cần nhìn cuộc sống theo một góc độ khác. Có thể bạn sinh ra trong một gia đình nghèo, không được hạnh phúc lắm và thậm chí không qua được cửa trường đại học dù có năng lực. Tuy nhiên, nếu so sánh với những người bị khuyết tật bẩm sinh, người bị những căn bệnh hiểm nghèo và rất nhiều người khác, bạn vẫn còn may mắn hơn nhiều.

Bạn vẫn có một gia đình để chung sống, có sức khỏe để làm việc, được bước chân đến trường để tiếp nhận những kiến thức của nhân loại. Vậy thì có gì mà bạn phải mặc cảm, tự ti, thu mình lại trong vỏ ốc để rồi tự bạn làm cho bạn thành người tự kỷ, lúc nào cũng nghĩ mình thua kém mọi người.

Cách nghĩ hiện tại không đúng bạn ạ. Có thể bạn chưa để ý đó thôi, tôi thì chắc chắn bạn sẽ có những điểm mạnh mà người khác không có chẳng hạn như sự nhẫn nại, kiên trì, không ngại khó, ngại khổ… Vậy thì tại sao bạn không phát huy những thế mạnh đó để giúp đỡ người khác và thông qua đó giúp chính bản thân bạn có được sự hòa nhập vào cuộc sống chung.

Điều tiếp theo tôi muốn chia sẻ với bạn, đó là những triệu chứng trầm cảm mà bạn đang gặp phải chính là hậu quả của lối sống khép kín trong những năm qua và cả hành vi thủ dâm cũng thế. Theo tôi, người có thể giúp bạn thoát khỏi những căn bệnh này là chính bạn chứ không phải ai khác.

Thay vì ngồi một chỗ với những suy nghĩ tiêu cực về cuộc sống, bạn hãy suy nghĩ về những việc cần làm trong ngày hoặc đọc những quyển sách dạng “Quà tặng cuộc sống”. Thay vì thủ dâm để tìm một khoái cảm thoáng qua, bạn hãy mạnh dạn tham gia vào các hoạt động tập thể, các hoạt động xã hội giúp cho bạn tìm thấy niềm vui khi mình làm được việc có ích cho người khác.

Và điều quan trọng nhất, bạn cần tái cấu trúc lại sinh hoạt thường ngày của bạn. Dành thời gian cho việc tập thể dục, chơi thể thao, và nếu được thì tham gia vào một lớp thiền hoặc yoga để giúp cho bạn tập được sự an bình trong tâm hồn. Hãy tự tin vào khả năng mình và tham gia vào các hoạt động tập thể, các câu lạc bộ đội nhóm. Cố gắng đừng để thời gian trống một mình suy nghĩ vẩn vơ, tiêu cực.

Cuộc đời chỉ thay đổi khi ta tự đổi thay bạn ạ. Cuộc sống như một tấm gương, nếu bạn cười thì bạn sẽ thấy hình ảnh vui vẻ trong gương, còn nếu bạn nhăn nhó thì chắc chắn hình ảnh trong gương bạn nhìn thấy sẽ không đẹp gì. Hãy tin vào bản thân và cuộc sống bạn nhé.

Cuộc đời ai cũng vậy, dù sinh ra trong gấm vóc lụa là hay bần cùng khốn khổ đều có những thăng trầm như câu "sông có khúc, người có lúc". Hãy luôn mỉm cười trước mọi chuyện của cuộc sống và bảo rằng "đó chỉ là chuyện nhỏ", bạn sẽ thấy cuộc đời đáng yêu biết bao.

Chúc bạn có thể thay đổi được tư duy và cuộc sống của mình. Hãy mỉm cười và bắt tay vào việc thay đổi suy nghĩ của mình ngay từ hôm nay bạn nhé. Chúc bạn luôn vững tin, hy vọng một ngày nào đó chúng tôi sẽ nhận được những tin vui từ bạn.

Ths. Phạm Phúc Thịnh
Chuyên viên tư vấn giáo dục - Trung tâm tư vấn Nhịp Cầu Hạnh Phúc