PNO - Khi con cái bước vào tuổi dậy thì, không ít gia đình “có biến” vì các thay đổi bất ngờ từ những đứa trẻ từng luôn lễ phép, ngoan ngoãn. Nhiều bậc cha mẹ nghĩ rằng chỉ cần nuôi con ăn học là đủ nên vô tình bỏ qua những cơn sóng ngầm đang diễn ra trong lòng con.
![]() |
Diễn viên Bá Cường đã thành công trong việc đồng hành cùng con trai vượt qua tuổi dậy thì nhiều biến động - Ảnh do nhân vật cung cấp |
"Thiết quân luật" chưa hẳn là tốt
Anh Minh (TP Thủ Đức, TPHCM) là cậu bé 15 tuổi ngoan ngoãn, thông minh, hoạt bát, học giỏi và giỏi việc nhà. Là anh cả trong nhà, từ đi chợ, nấu ăn, rửa chén, phơi đồ, giữ em, Minh đều làm thoăn thoắt. Ba mẹ em phục vụ trong quân đội nên nền nếp sinh hoạt trong gia đình rất kỷ luật.
Minh chỉ được xem ti vi 2 tiếng mỗi tuần, thường là chương trình giáo dục hay thể thao vào tối thứ Bảy. So với bạn bè cùng tuổi, Minh thuộc dạng “hàng hiếm” khi không máy tính riêng, không điện thoại, không Facebook, không Zalo, không bất kỳ thiết bị kết nối mạng nào trong tay. Mỗi bước đi, mỗi giờ học, mỗi giấc ngủ của Minh đều có chuông báo và nhật ký theo dõi.
Ba Minh tin rằng kỷ luật nghiêm khắc sẽ tạo nên một đứa trẻ biết nói không trước mọi cám dỗ. Bà nội Minh từng là giáo viên cấp III, từng chứng kiến nhiều trường hợp học sinh sa ngã, dở dang việc học nên càng yêu cầu phải kiểm soát chặt để cháu không lệch hướng.
Điều không ai ngờ là trong nhiều năm, Minh vẫn tranh thủ thời gian đi chợ ngắn ngủi mỗi ngày để chơi game online tại một quán net gần chợ. Một ngày, gia đình “sốc toàn tập” khi chủ quán net đến nhà báo Minh nợ gần 10 triệu đồng tiền vay để mua vật phẩm trên game online.
Ba Minh đỏ mặt vì tức giận, mẹ em bật khóc. Đối diện với chất vấn của người nhà, Minh chỉ nói: “Con cảm thấy ngột ngạt. Đó là cách con giải tỏa áp lực”.
"Chỉ vì yêu thương vụng mà tôi vuột mất con"
Đó chính là lời tâm sự đẫm nước mắt của chị Vân Hà - một phụ huynh ngụ tại Long An - về cô con gái vốn được coi là ngoan hiền. Bé Lan Anh - con chị Hà - đang học lớp Tám, từ nhỏ đã là niềm tự hào của gia đình. Cô bé ngoan, học giỏi, biết giúp mẹ làm việc nhà, không bao giờ cãi lời, không nổi loạn. Ba mẹ Lan Anh đều là công chức nhà nước - hiền lành, mẫu mực, chưa bao giờ dùng đòn roi để dạy con.
Gia đình Lan Anh không kiểm soát gắt gao, cũng không gò ép con. Ba mẹ Lan Anh yêu con nhưng vụng về trong cách thể hiện. Những lời hỏi han thường chỉ theo công thức lặp đi lặp lại: “Nay học có gì vui không?”, “Nhớ ăn no, đi ngủ sớm”... Vợ chồng họ tối mắt với việc làm thêm giờ để có thêm thu nhập, ít khi nào dừng lại để hỏi: “Hôm nay con cảm thấy thế nào?”.
Và rồi, một ngày, Lan Anh tự làm tổn thương bằng cách dùng dao lam cắt tay, không phải 1 lần mà rất nhiều lần… cho đến khi giáo viên chủ nhiệm phát hiện vết thương lấp ló dưới ống tay áo và báo cho gia đình.
Ba mẹ cô bé sốc nặng, đưa con đi khám. Kết quả: trầm cảm nhẹ, cần theo dõi tâm lý. “Con tôi không thiếu thốn gì. Ba mẹ không la mắng con bao giờ. Tôi không thể hiểu nổi cháu buồn hay ấm ức chuyện gì tới mức trầm cảm. Giá như chúng tôi hỏi han con nhiều hơn…” - chị Hà bật khóc khi kể lại.
Những vết rạn trong kết nối gia đình bắt đầu xuất hiện khi em trở nên lầm lì, cả ngày ôm điện thoại, không trò chuyện, không chia sẻ. Gia đình vẫn sống chung dưới một mái nhà, ăn cùng mâm cơm nhưng khoảng cách giữa họ… không ai gọi tên được nữa. Sau một thời gian điều trị, tình trạng của Lan Anh có vẻ khá hơn.
![]() |
Ở tuổi dậy thì, nhiều trẻ rơi vào trầm cảm nếu không được quan tâm, chia sẻ đúng mức - Nguồn ảnh minh họa: Internet |
“Nhiều phụ huynh không hề nhận ra vấn đề nghiêm trọng này và không sớm phát hiện tình trạng bất thường về tâm lý của trẻ. Họ cho rằng đó chỉ là sự nổi loạn nhất thời. Từ đó, trẻ bị trầm cảm ngày càng nghiêm trọng, dẫn đến nhiều hành vi tự gây hại cho bản thân hoặc cho ba mẹ, người thân. Ở các thành phố lớn, ước tính cứ 10 trẻ thì tới 3 trẻ có dấu hiệu trầm cảm” - tiến sĩ xã hội học Phạm Thị Thúy - giảng viên Học viện Chính trị khu vực II - cảnh báo.
Theo các chuyên gia, ba mẹ không nên lơ là, chủ quan, bỏ mặc con trong giai đoạn dậy thì, kể cả với những em có vẻ trầm tính, ngoan ngoãn, ít nổi loạn bởi đôi khi diễn biến tâm lý bên trong trẻ là những cơn sóng ngầm. Cần tôn trọng, bao dung, lắng nghe và đồng hành cùng con trong giai đoạn nhạy cảm này.
“Tôi vẫn luôn tâm đắc câu nói của cố giáo sư Trần Văn Khê: Ba mẹ chỉ nên như một chiếc ban công. Cứ để con cái bay nhảy tự do trong ban công đó. Chúng càng lớn, ban công càng phải nới rộng ra, miễn sao để con không ra khỏi ranh giới hàng rào bảo vệ ban công” - tiến sĩ Phạm Thị Thúy chia sẻ.
Kim Hoàng
Nguồn: https://www.phunuonline.com.vn/tuoi-day-thi-ngoan-chua-chac-da-binh-yen-a1551665.html