Để những lý thuyết không úa màu
Như một buổi trò chuyện thân tình, Tiến sĩ xã hội học Phạm Thị Thúy, giảng viên Học viện Hành chính TPHCM, mở đầu chủ đề: “Gia đình trong tâm thức trẻ” bằng câu hỏi: “Hãy nghĩ thử xem trẻ mong đợi điều gì nhất từ cha mẹ?”. Đối tượng của chương trình hầu hết đại diện cho số đông các ông bố bà mẹ thời nay, họ hiểu rõ được vai trò của gia đình trong việc hình thành nhân cách trẻ, họ nhận thức được việc làm cha mẹ không thể dựa vào bản năng và kinh nghiệm chủ quan truyền từ đời này áp đặt vào đời khác, họ có thể trả lời vanh vách rằng con muốn được bố mẹ yêu thương, che chở, bao dung… Nhiều người trong số họ từng tham gia các khóa học làm cha mẹ, kỹ năng nuôi dạy trẻ theo độ tuổi… Tuy nhiên, cũng chính họ không thể thoát ra khỏi thói quen la mắng thậm chí dùng đòn roi khi con phạm lỗi. Lắm lúc họ cũng cáu giận vì chuyện trên trời dưới biển nhưng trẻ lại phải gánh chịu cơn thịnh nộ mà không hề rõ nguyên nhân.
Giải thích cho sự mâu thuẫn này Tiến sĩ xã hội học Phạm Thị Thúy cho rằng: “Việc chúng ta hiểu về tác hại của đòn roi nhưng vẫn phạm phải trước hết là vì chúng ta chưa tự quản lý được cảm xúc của mình, khiến hành động đi ngược lại những gì ta nhận thức”. Điều này lý giải vì sao việc các bậc phu huynh tỏ tường rất nhiều phương pháp giáo dục trẻ nhưng đến khi “thực hành” thì vẫn dựa vào thói quen và bản năng cố hữu. Chúng ta thường nghĩ rằng một đứa trẻ không thể ghi nhớ hay hiểu hết mọi chuyện. Tuy nhiên, khoa học đã chứng minh điều ngược lại rằng thậm chí ngay khi còn là thai nhi trẻ đã hiểu và nghe được âm thanh bên ngoài của mẹ. Không chỉ là những tổn thương bởi roi vọt mà những ngôn từ, cử chỉ của bạn vẫn có thể trở thành một ấn tượng sâu đậm khiến trẻ khắc sâu trong một khoảng thời gian dài. Để mọi lý thuyết đều có thể chạm tới thực tế lời khuyên cho các bậc phụ huynh chính là sự lắng nghe và rộng lượng. Trước bất kỳ một tình huống nào trẻ cũng cần có quyền được giãi bày trước khi chịu sự phán xét. Có thể khi nghe thấy lý do bạn sẽ kịp nhớ ra rằng con mình vẫn chỉ còn là một đứa trẻ và ngay cả một người lớn như bạn vẫn có thể phạm sai lầm, vấn đề là phải biết nhận trách nhiệm và rút ra bài học để sửa chữa lỗi lầm.
Tài sản quý nhất dành cho con
Chị Hoàng Lan (quận 3) chia sẻ tại chương trình rằng, mình đã từng tham gia nhiều khóa học kỹ năng làm cha mẹ, nhưng người áp dụng những kỹ năng đó lại chính là người giúp việc của chị. Cho đến khi con chị càng lớn chị mới nhận ra rằng khoảng cách giữa mình và trẻ càng xa, thậm chí đến cách nói chuyện cũng dần giống người giúp việc chị mới chợt giật mình.
Chị Lan không phải là trường hợp cá biệt bởi đa phần các ông bố bà mẹ hiện đại lao vào công việc, kiếm thật nhiều tiền chung quy lại cũng là để con cái có một cuộc sống sung túc, một sự đảm bảo về tương lai hay một nghề nghiệp thật hiển hách. Nhưng họ không hiểu được rằng một đứa trẻ cần từ cha mẹ những điều đơn giản nhưng quý giá như một cái ôm hay một lời khích lệ. Còn những thứ to lớn khác tự con bạn có thể và phải làm nỗ lực đạt được. Diễn giả Trần Quốc Phúc, Giám đốc điều hành Công ty CP Cho Bạn Cho Con CBCC – Kỷ lục gia tác phẩm mỹ phẩm giáo dục trẻ Vườn tâm hồn, chia sẻ, anh đã từng dành 6 năm trời nghiên cứu sáng tạo bộ sản phẩm giáo dục trẻ gồm tranh mỹ thuật, ứng dụng audio trên điện thoại thông minh và bộ sách tô màu dành cho trẻ.
Tiếp nối câu chuyện nuôi con ở giai đoạn trưởng thành bằng 5 giá trị cốt lõi cần trang bị cho trẻ. Đó chính là mạnh mẽ đương đầu trước khó khăn, đặt tình yêu thực sự vào việc mình làm, tư duy tích cực, niềm tin và “gieo hạt” để trở thành người tử tế. Theo anh, cha mẹ nên mạnh mẽ trước những trải nghiệm đầu đời của con, những lần con vấp ngã, thất bại. Hãy trở thành người bạn đồng hành chia sẻ khó khăn nhưng hãy để con bạn tự đương đầu với chúng. Bởi mọi chiếc kén đều khiến con nhộng cứng cáp khi nó tự mình chui ra, bạn sẽ tạo nên một đứa trẻ ỷ lại và dễ dàng từ bỏ trước khó khăn nếu quá bảo bọc và chu cấp cho con mọi thứ. Điều quan trọng mà con bạn cần là một mái ấm gia đình vững chãi, một nơi chốn bình yên để mọi thành viên đều mong muốn trở về. Hãy nói cho con bạn nghe rằng: “Con có thể làm được” và tin vào điều đó, đó chính là nguồn động lực vô giá hơn mọi của cải. Và cuối cùng, hãy dạy con bạn hiểu được rằng để thu hoạch được những quả ngọt lành con cần phải gieo những hạt giống tử tế từ sự biết ơn.
Còn rất nhiều câu hỏi của các bậc phụ huynh vẫn tiếp tục được giải đáp đủ để thấy mỗi cây mỗi hoa mỗi nhà mỗi cảnh, hiểu được tâm lý của các bậc phụ huynh “Lời vàng cho con” sẽ được Công ty cổ phần CBCC duy trì mỗi tháng một chủ đề về gia đình với sự tham gia của các chuyên gia đầu ngành và tâm lý, xã hội.
NHƯ Ý / Theo SGGP
