Lúc này, hai chị em Hùng chới với nhìn nhau. Hùng cảm giác lồng ngực sắp nổ tung, còn chị hai hốt hoảng: "Mẹ ơi, có chuyện gì ạ?".
Hít một hơi thở dài như lấy lại can đảm, mẹ cho biết ba mẹ không còn hợp nhau và sẽ ly dị. Đáng lẽ mẹ phải quyết định chia tay ba từ nhiều năm trước nhưng nghĩ đến hai chị em Hùng, mẹ cứ cố gắng nhẫn nhịn và cho ba thêm cơ hội.
Tuy nhiên, càng kéo dài, mọi chuyện càng tồi tệ hơn… Mẹ im lặng, không kể tiếp nhưng Hùng biết "cơn bão" này rồi sẽ xảy ra.
Ba mẹ Hùng quen nhau khá lâu rồi mới đám cưới. Tuy nhiên, từ ngày lấy nhau, ba không đi làm mà chỉ ở nhà chơi game, mọi gánh nặng kinh tế đều dồn lên vai mẹ từ tiền chợ, điện nước, học phí, quần áo…
Minh họa: FREEPIK
Nhiều hôm mẹ bận việc, đi làm tối mịt mới về đến nhà vẫn thấy ba ngồi máy tính "chiến" với các game thủ khác trong khi ba chưa nấu cơm, nhà cửa bề bộn quần áo, chén bát. Thậm chí có lúc ba vừa chơi vừa nốc bia, xỉn nằm ngủ đến nỗi quên đón hai chị em Hùng.
Chuyện cứ thế lặp đi lặp lại mười mấy năm nay. Đỉnh điểm gần đây, ba đã bạo hành mẹ. Hùng nhìn thấy và hoảng loạn, không dám ở chung nhà với ba. Mỗi lần nhắm mắt ngủ, Hùng lại mơ thấy cảnh khủng khiếp ấy và bật dậy. Như giọt nước tràn ly, mẹ dứt khoát chia tay ba.
Do vậy khi mẹ hỏi "Tụi con chọn ở với ba hay với mẹ?", Hùng quyết định ở với mẹ ngay. Bởi mẹ luôn bảo vệ hai chị em Hùng, lo cho hai chị em đầy đủ và luôn quan tâm đến chuyện học hành, ăn uống, vui chơi của hai chị em.
Đặc biệt, mẹ có thể lo cho cả hai chị em Hùng. Ở với mẹ, hai chị em sẽ có cơ hội gặp nhau và không bị chia lìa như những bạn khác. Cuộc sống của Hùng sẽ ít bị xáo trộn.
Ba mẹ ơi, có nghe lời con?
Tuy nhiên, không phải bạn nào cũng tỉnh táo và có những chọn lựa hợp lý khi đứng trước câu hỏi ở với ba hay với mẹ.
Chúng tôi tình cờ gặp Hoàng (14 tuổi, TP.Thủ Đức) trong một lần sửa xe ven đường. Hoàng học lớp 6 nhưng so với bạn cùng trang lứa, Hoàng gầy đét, xanh xao giống như học sinh cấp 1.
Sau nhiều lần chuyện trò, mình được biết ba mẹ Hoàng chia tay. Hoàng có một em trai nhỏ hơn vài tuổi. Lúc đó, ba nói mẹ không có tiền nuôi Hoàng đâu, về ở với ba, với em, ba sẽ lo chu đáo. Nghe ba nói có lý, Hoàng đã chấp nhận.
Nhưng những ngày vui chưa được bao lâu thì ba bắt đầu đánh đập Hoàng nhiều lần. Hàng xóm thấy vậy hét toáng lên, kêu ba phải dừng ngay chuyện đó và trình báo với địa phương. Ba viết cam kết, hứa không tái phạm nhưng sau đó, chuyện bạo hành Hoàng lại xảy ra.
Giữa đêm, trong cơn mưa roi mây của ba, Hoàng bấn loạn tung cửa chạy lánh nạn ở nhà hàng xóm. Khi nhìn thấy Hoàng gầy trơ xương, hàng xóm hỏi ra mới biết ngoài đánh bạn, ba còn bỏ đói bạn mấy ngày qua.
Mặt trầm buồn, Hoàng chia sẻ cũng là con với nhau nhưng sao ba lại rất chiều chuộng em trai, còn Hoàng ba lại đối xử như thế. Đã vậy, những lúc say xỉn, ba lại nói xấu đủ thứ về mẹ khiến Hoàng rất khó chịu.
Những ngày sống với ba, Hoàng cảm thấy như địa ngục. Có khi, bạn ở nhà hàng xóm cả tháng mà ba không thèm qua kêu về.
Trong khi đó, mẹ có gia đình khác và có những khoảng thời gian hầu như không về thăm anh em Hoàng. Đã nhiều lần Hoàng gọi cho mẹ nhưng điện thoại không liên hệ được…
Gần đây, biết được hoàn cảnh của Hoàng, một người bà con đã nhận bạn về nuôi. Với Hoàng, ở với ba với mẹ chưa hẳn đã tốt bằng ở chung với bà con, hàng xóm - những người thật sự yêu thương và có điều kiện lo cho mình.
Khăn Quàng Đỏ đã trao đổi với Tiến sĩ Xã hội học, Thạc sĩ tâm lý trị liệu PHẠM THỊ THÚY (Phân viện Học viện Hành chính Quốc gia tại TP.HCM) về vấn đề này. Mời bạn cùng lắng nghe!
Minh họa: FREEPIK
Cô ơi, nếu phải lựa chọn ở với ba hay với mẹ, em nên cân nhắc gì?
Đây là các điều các em nên lưu ý:
• Điều đầu tiên nên nhớ là các em CÓ QUYỀN ĐƯỢC LỰA CHỌN ở với ba hay mẹ. Từ đủ 7 tuổi trở lên, trẻ em có quyền chọn ở với ba hoặc mẹ khi ba mẹ ly dị.
• Xem xét CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CUỘC SỐNG CỦA MÌNH như điều kiện kinh tế, môi trường học tập, bạn bè… có duy trì như hiện tại hay sẽ bị xáo trộn? Em có thể chấp nhận, thích nghi được thay đổi này hay không. Nhớ là phải ưu tiên điều kiện, môi trường nào giúp mình phát triển và trưởng thành tốt nhất.
• Tỉnh táo, cân nhắc chọn NGƯỜI THẬT SỰ YÊU THƯƠNG, QUAN TÂM đến mình. Chẳng hạn người đó có dành thời gian cho con, nói chuyện có hợp không, hiểu con như thế nào…
• CÓ ĐƯỢC Ở CÙNG ANH CHỊ EM? Nếu được sống cùng anh chị em trong một mái nhà thì tốt biết bao. Với lại, anh chị em sống vui vẻ cùng nhau có thể là sợi dây để hàn gắn tình cảm ba mẹ.
• ĐỘC LẬP trong lựa chọn chứ không nên vì quá thương ba, thương mẹ hoặc là bị ba/mẹ tác động quá nhiều mà quên đi các yếu tố khác. Cảm xúc của chính các em sẽ quyết định bước ngoặt cuộc đời.
Có ba mẹ chia tay xong hay nói xấu người còn lại. Em nên xử sự ra sao trong trường hợp đó?
Khi có mâu thuẫn, ba mẹ cũng có nhiều bức xúc, nỗi niềm về người còn lại. Thời gian này, ba mẹ dễ rơi vào xì-trét, trầm cảm. Trong cơn giận dữ, người ta thường có những lời nói phẫn nộ. Do vậy, em hãy LẮNG NGHE ba mẹ chia sẻ và nhớ là LẮNG NGHE TRONG TÔN TRỌNG để ba mẹ giải tỏa nỗi niềm.
Đồng thời, em phải TRUNG LẬP CẢM XÚC. Khi cần lên tiếng, em nhỏ nhẹ lên tiếng để bảo vệ người còn lại, rằng họ không xấu đến mức đó đâu. Em không nên phản kháng tiêu cực, thái quá vì dù sao, em cũng đang ở với người đó.
Nếu ba mẹ có sai lầm, là con cái, em nên khoan dung cho ba mẹ. Chuyện của người lớn để người lớn giải quyết. Em đừng phán xét hay xa lánh ba mẹ vì một sai lầm của họ nhé!
Nếu ở với ba/mẹ mà có những chuyện không hay xảy ra như bị đánh đập, bạo hành…, em phải làm sao?
Em có quyền được lên tiếng và bảo vệ mình. Vì thế, lỡ không may rơi vào trường hợp này, em hãy thông báo ngay với người còn lại hoặc người thân tin tưởng để nhờ giúp đỡ. Hoặc có thể gọi đến các đường dây nóng như 111 (Tổng đài bảo vệ trẻ em), Hội bảo vệ Quyền Trẻ em…
Nhớ là phải nói càng sớm càng tốt để mọi việc không đi quá xa. Cơ thể là của em, hãy bảo vệ nó.
Xin cảm ơn cô thật nhiều ạ!
Một lần, mình thấy ba mẹ cãi nhau rất lớn, thậm chí còn đánh nhau. Dù mọi chuyện đã trôi qua nhiều năm nhưng những hình ảnh đó đến tận bây giờ như vết thương nặng nề in sâu trong tâm trí mình.
Sau đó, ba mẹ chia tay. Mẹ nói ba đi làm, con cứ ở nhà với mẹ. Con học ngoan thì ba sẽ lại về. Vậy mà năm mình vào lớp 1, mình có thêm một người ba nữa.
Điều mình thắc mắc và buồn nhất là ba ruột rất ít khi về nhà thăm mình. Thậm chí, mình không nhận được cuộc gọi nào từ ba.
Mình giận ba lắm. Năm đó, vào ngày giỗ của ông, ba về một chút rồi đi nhưng mình cũng không muốn gặp ba.
Mãi đến bây giờ khi lớn lên, mình mới dần hiểu rõ hơn và cảm thông cho ba.
Thì ra vào thời điểm đó, mẹ đã không muốn cho ba liên lạc hay gặp mặt mình khiến mình hiểu lầm ba đã bỏ mình.
Ba vẫn yêu thương, quan tâm mình đấy thôi chỉ là mình không nhận ra tình cảm đó.
N.T (14 tuổi, TP.HCM)
Ngày ba mẹ xa nhau mình không còn lựa chọn nào khác ngoài đi theo mẹ dù mình yêu ba lắm! Lúc nóng giận, mẹ lại quay sang nặng lời với mình khiến mình rất buồn.
Mỗi ngày của mình trôi qua chỉ có đi học, về nhà lại vào phòng. Mẹ đi làm suốt, không có thời gian cho mình.
Mình cũng không được đi chơi như bạn bè. Thật sự đó là khoảng thời gian tồi tệ nhất của mình.
Dù không sống chung với ba nhưng mình và ba vẫn liên lạc với nhau.
Mình hay nhắn tin khoe thành tích học tập cho ba và luôn nhận được những lời động viên từ ba. Xa mặt song tình cảm ba con vẫn không cách lòng.
H.N (lớp 9, quận 12)
Để khép lại bài này, Khăn Quàng Đỏ xin chia sẻ tâm sự của bạn T.L (lớp 7, TP.HCM). Ba mẹ của T.L cũng chia tay khi bạn còn nhỏ. Khi đứng trước tòa, ba mẹ đều hỏi: "Con theo ai?". Câu nói ấy đến giờ bạn vẫn nhớ in trong đầu. Bạn chọn đi theo ba, còn em theo mẹ.
Những ngày đầu, xa mẹ, bạn nhớ và khóc rất nhiều. Bạn chỉ muốn về ngoại ôm mẹ nhưng không được. Bởi mẹ đã đi định cư ở nước ngoài. Thời gian dần qua, những tổn thương của bạn cũng vơi dần. Giờ mạng xã hội phát triển, bạn liên hệ, chuyện trò thường xuyên với mẹ.
L muốn gửi đến bạn nào mà ba mẹ đã ly hôn hoặc chuẩn bị ly hôn rằng: Đừng tự ti gì hết. Bởi chuyện đó do ba mẹ bạn quyết định chứ không phải do bạn gây ra. Các bạn nên chấp nhận và cố gắng thích nghi. Đừng buồn quá sẽ dẫn đến trầm cảm. Ba mẹ biết sẽ xót xa.
CỐ LÊN!
PNO - Cuộc hẹn giữa phóng viên và chị Phạm Phượng (nhân viên truyền thông, ngụ quận 12, TPHCM) phải né những kế hoạch quan trọng của gia đình chị: về thăm quê hay đưa mẹ và cả nhà đi tham quan đây đó.
 |
| Mẹ chị Phạm Phượng và các con cháu vào vườn hái trái trong chuyến ghé thăm miền Tây |
Dù lo cho 2 con nhỏ nhưng từ lâu, vợ chồng chị vẫn quan tâm, báo hiếu cha mẹ 2 bên ở Bình Định, Bình Thuận. Khi được hỏi câu “nước mắt chảy xuôi” khiến cho thái độ thờ ơ với cha mẹ già phần nào có vẻ dễ thông cảm, chị Phượng lắc đầu, tươi cười giở những bức ảnh đại gia đình 3 thế hệ quây quần ở nhà hay Đà Lạt, Vũng Tàu, miền Tây Nam Bộ… “Tôi nghĩ sự cân bằng luôn quan trọng dù điều kiện gia đình mình đã tốt hay vẫn còn khó khăn. Gánh cho đồng mới đi được xa. Nếu chỉ chăm lo cho con, đợi đến khi dư dả mới lo cho cha mẹ già thì có khi đã muộn” - chị Phượng chia sẻ.
Chữ “muộn” ấy đến từ dòng hồi tưởng về người cha quá cố của chị. Ba chị rất thích thăm thú đó đây nhưng chị chưa kịp đưa ông đi nhiều nơi. Khi chị mới tốt nghiệp đại học, ba đã qua đời vì bệnh. Ký ức đẹp nhất chị còn lưu giữ được là lần ba đi theo xe chở heo từ Bình Định vào TPHCM, đem vào cho chị cá khô, rau, gạo, thịt ngâm… Đúng vào ngày chị được trống tiết học, 2 cha con chở nhau trên chiếc xe đạp đi tham quan Dinh Độc Lập, Bảo tàng Chứng tích chiến tranh và không quên thủ sẵn đầy bụng cơm ở nhà trọ để khỏi phải mua ăn, tốn tiền.
Những gì chưa kịp làm cho ba, chị dồn cho 2 bà mẹ (ba chồng chị cũng đã qua đời). Mẹ chồng chị hay bị say xe nên ngại xê dịch, chị thường sắp xếp về thăm. Còn mẹ chị thích du lịch lại trẻ khỏe hơn tuổi 77 nên hằng năm đều có chuyến đi chơi cùng con cháu. Anh chị thiết kế lịch trình nhẹ nhàng cho vừa sức người già và trẻ nhỏ. Mỗi chuyến đi là dịp đại gia đình thêm gắn bó.
Những bỡ ngỡ, lẫn lộn của bà mẹ quê khi tiếp cận thang cuốn, thang máy, vòi nước phòng tắm hiện đại hoặc đăng nhập bằng thẻ... càng làm con cháu “cưng” bà, bà cũng không ngần ngại mà thêm mở mang, thêm vui vẻ, tự tin. Dần dà, bà ngoại đã sành điệu, biết tự chụp hình và lập tài khoản Facebook để ngắm nghía, tải hình khi sắp nhỏ tung lên.
Được hỏi “lo cho mẹ già thì có khiến con trẻ thiếu hụt không?”, chị Phượng đáp: “Không hề. Người trung niên báo hiếu cho cha mẹ là tạo cơ hội cho các con hiểu ông bà, được sống trọn vẹn trong những khoảnh khắc quý giá của gia đình. Các con cũng có thể nhìn vào cách cha mẹ cư xử để quan tâm ông bà hơn”. Mỗi khi nghe anh chị bàn một chuyến đi, các con bật lên câu hỏi “bà ngoại có đi cùng không hả mẹ?”. Rồi trong hình dung về chuyến đi tương lai, các con có cả những lo ngại: “Không biết xuồng chòng chành vậy, ngoại có sợ không?”, “Đoạn đường đến thác hơi xa và lên cao, không biết ngoại có lội bộ nổi không?”...
Thông qua việc rủ mẹ đi chơi, chị hiểu hơn về mẹ, cũng như chạm đến ngóc ngách sâu kín mà người già không dễ thổ lộ. Chị hiểu rằng mẹ cả đời yêu con cháu, hết lòng vì con cháu và khi ở tuổi U80, hạnh phúc duy nhất cũng chỉ là được gần gũi con cháu, cùng ăn cơm, cùng vui chơi. Có lần em trai của chị Phượng đặt mua cho mẹ một chuyến tham quan miền Bắc khá nhiều tiền nhưng về mẹ lại nói: “Mai mốt đừng mua như vậy nữa, mẹ chỉ thấy thích mà không thấy vui, đi với con cháu mới vui”. Trước những cảnh thiên nhiên kỳ thú lần đầu được chiêm ngưỡng, mẹ cứ chặc lưỡi hít hà: “Cái này mà có tụi nhỏ đi, chắc tụi nó ham lắm”. Chị Phượng đọc trong tiếng hít hà xuýt xoa đó một khao khát được chung vui với con cháu, vậy là chị chờ gom quân đông đủ mới “đề ba”.
Điểm chung của người già là sợ con cháu tốn tiền nên thường từ chối cuộc vui. Biết nỗi lòng này, vợ chồng chị Phượng thường dọa “tụi con đã đặt xe, đặt phòng hết rồi, nếu mình không đi là mất một đống tiền”.
Cả đời tảo tần nuôi 5 con ăn học, đến tuổi già, mẹ chị mới được thảnh thơi theo đuổi các thú vui ngày ngày tám với hàng xóm, tập thể dục, nghe nhạc boléro. Khi xưa nhà quá nghèo, đông em, mẹ chị phải ra đồng sớm, không được đi học. Giờ mẹ chị đã tự học được mớ chữ đủ để lướt mạng và bấm tên bài hát ưa thích, vợ chồng chị khỏi phải chép nhạc vào thẻ nhớ điện thoại cho mẹ.
Các dì, cậu, chị của chị vẫn thường ghé thăm nhà và mua đồ ăn cho mẹ, ở lại đêm. Ở xa, hằng ngày, chị gọi điện thoại cho mẹ, nghe giọng nói của mẹ hôm nay tươi khỏe hay chùng xuống để đo lường tinh thần có tốt không, có hờn giận ai không và chị tìm cách dung hòa, động viên. Chị sợ người già có chút hờn giận, thay vì giải tỏa thì lại âm thầm chịu đựng, chuyện nhỏ sẽ thành to.
 |
| Chị Phạm Phượng và tổ ấm nhỏ rộn vang tiếng cười |
Quan tâm, vấn an mẹ già, với chị không chỉ vì bổn phận hay đem lại lợi ích (để cho con cái nhìn vào) mà là hạnh phúc hằng ngày. Hạnh phúc ấy, chị gói gọn trong sự so sánh tương phản mộc mạc và sâu sắc: “Hồi xưa, lúc tôi vào TPHCM học đại học, 2 mẹ con muốn trò chuyện với nhau bằng lá thư tôi viết gửi về nhà cả tuần mới tới hoặc mẹ bán cả gánh rau, chạy ra bưu điện đổi được vài phút gọi, chỉ kịp dặn dò công chuyện chứ đâu tâm sự được gì. Giờ công nghệ quá phát triển, sao mình lại không gọi để nghe tiếng nói, nghe hơi thở, nhìn sắc mặt, nụ cười của mẹ?”.
Tô Diệu Hiền
|
Tiến sĩ Phạm Thị Thuý (giảng viên Học viện Hành chính quốc gia, phân viện TPHCM): Giàu bao nhiêu đủ mua tổ ấm? Với tôi, để hạnh phúc, việc cân bằng các mối quan hệ luôn khó; nhưng thật ra, điều khiến người ta thấy khó, thấy rối là vì… cầu toàn. Nếu đơn giản đi, “liệu cơm gắp mắm” thì sẽ không bị thiếu hụt, vẫn làm tròn các vai trò. Nếu cầu kỳ, cầu toàn, tự tạo ra áp lực trên vai sẽ thấy bản thân đang gánh quá sức và bị đuối. Khi đó bạn đời sẽ khó chịu. Vì thế, phải điều tiết mọi thứ vừa phải, vừa đủ và phù hợp với hoàn cảnh. Cha mẹ già luôn thông cảm nếu bạn chưa đủ điều kiện để lo thật chu toàn. Nếu ở xa gia đình, không có nhiều tiền đi máy bay thì vẫn có thể đi xe đò. Nếu không về đủ cả nhà thì vợ hoặc chồng sẽ luân phiên đại diện thăm cha mẹ già. Có những giai đoạn khó khăn, tôi từ TPHCM về Bắc thăm nhà không mang quà cáp nhưng gia đình không vì thế mà kém vui. So sánh với người khác hay bắt chước người khác chỉ làm mình khổ. Cân bằng đầu tiên ở tư duy. Kế đến, quan trọng hơn, là ở cảm xúc. Thứ ba mới đến cân bằng về tiền bạc. Người giàu mà không khéo cân bằng có khi lại gây mâu thuẫn giữa các thành viên trong gia đình. Giàu bao nhiêu đủ mua tổ ấm cân bằng, hạnh phúc? Câu trả lời không chỉ nằm ở túi tiền. Quan trọng là cách chúng ta lắng nghe, quan tâm, chia sẻ với nhau. Tất cả những điều này đã làm nên tổ ấm. Hoài Nhân (ghi) |
Thấy Minh Hà lấy chồng gần 10 năm mà không dám đi đâu chơi, một người bạn mời vào TP HCM, bao mọi chi phí, chị nghĩ mấy ngày mà vẫn chưa dám quyết.
Điều khiến chị băn khoăn nhất khi ra quyết định là "không nỡ đi chơi để hai đứa con 8 tuổi và 6 tuổi ở nhà cho bố và bà nội". "Mang cả con đi thì không thoải mái mà cũng phát sinh chi phí", Minh Hà nói.
Tháng trước, công ty đóng cửa vì thua lỗ, chị chuyển sang làm tại nhà cho một doanh nghiệp khác với thu nhập tốt hơn nhưng lúc nào cũng phải kè kè máy tính. Ngoài công việc, chị lo con cái, cơm nước và đủ thứ việc khác nên bận đến nỗi "cái tóc còn cắt ngắn đi để đỡ phải chải nhiều, tốn thời gian".
Nghe chị tâm sự đêm nào cũng nằm ngủ cũng mơ thấy sếp mắng, lo không đạt KPI, người bạn thân ở TP HCM động viên chị nên thư giãn. "Tạm xa công việc, xa con cái vài bữa để được sống cho bản thân mình", người bạn khuyên, khiến chị Minh Hà phải suy tính.
Chị Minh Hà ôm máy tính làm việc bất kể thời điểm nào trong ngày để có dữ liệu khách hàng. Ảnh nhân vật cung cấp
Một khảo sát của World Bank Vietnam năm 2022 (mới công bố kết quả cuối tháng 5/2023) cho thấy gần 1/3 phụ nữ Việt Nam, giống như Minh Hà, không có thời gian dành cho bản thân, thời gian giải trí trong ngày.
Nhưng theo tiến sĩ xã hội học, thạc sĩ tâm lý trị liệu Phạm Thị Thúy (Học viện Hành chính Quốc gia) nếu khảo sát ở quy mô lớn hơn, tỷ lệ phụ nữ không được giải trí còn nhiều hơn con số 1/3 mà World Bank Vietnam đưa ra, đặc biệt ở các vùng nông thôn.
"Nguyên nhân là phụ nữ không hiểu được tầm quan trọng của việc dành thời gian cho bản thân với hạnh phúc của gia đình. Do vậy, họ không ưu tiên cho nhu cầu này", bà nói.
Quan niệm phụ nữ phải hy sinh cũng đẩy những người vợ vào tình cảnh này. Họ vắt kiệt sức khỏe để phục vụ gia đình mà không biết rằng lâu dài sẽ gây tác dụng ngược. Ngoài ra, theo bà Thúy, định kiến nặng nề do xã hội áp đặt phụ nữ phải chăm lo cho gia đình rồi mới nghĩ đến bản thân, phụ nữ vui chơi là lười nhác, khiến các bà vợ không nghĩ đến giải trí.
Chị Minh Hà, sống ở một huyện nông thôn thừa nhận, chưa từng nghĩ phải ưu tiên mình bất cứ điều gì kể từ lúc hai con nhỏ lần lượt ra đời. Cuộc sống cơm áo gạo tiền cũng vùi lấp đi cơ hội gặp gỡ bạn bè hay đi chơi đây đó. Đến xem một bộ phim hay cắm một bình hoa tươi cũng là điều chị không bao giờ nghĩ đến.
Chồng chị bán hàng giải khát, mùa hè đông khách nên tất bật cả ngày. Hai vợ chồng đang dồn sức trả khoản nợ lớn do vay vốn làm ăn giữa lúc dịch bệnh. Vì vậy, chị nghĩ mình có thời gian hơn, chấp nhận hi sinh sức lực để dọn dẹp việc nhà, chăm con là lẽ đương nhiên.
Quan niệm của Minh Hà giống 61% phụ nữ tham gia nghiên cứu của đại học Văn Lang từ 10/2021 đến 3/2022, khi cho rằng việc nội trợ, chăm sóc người già, trẻ nhỏ là trách nhiệm chính của người vợ.
Quá cầu toàn cũng là nguyên nhân khiến phụ nữ bận rộn đến mức không có thời gian để giải trí. "Một nam khách hàng của tôi từng than thở buổi tối anh cứ đợi vợ vào để tâm sự, nhưng chị lại chăm chăm cọ cái bồn cầu. Trong khi, anh nói cần ôm vợ chứ không cần một cái bồn cầu quá sạch sẽ", bà Thúy kể.
Chuyên gia tâm lý Chử Thị Thanh Hương (TP HCM) cho rằng phụ nữ hiện đại đang phải đối mặt với áp lực kép rất lớn từ công việc và trách nhiệm gia đình, khiến thời gian giải trí dành cho bản thân bị hạn chế.
Kết quả khảo sát của World Bank Vietnam cho biết, hầu hết nữ giới phải dành thời gian hàng ngày cho việc nhà, trong khi tỷ lệ ở nam giới chỉ 55%. Mỗi ngày, nữ giới phải dành nhiều thời gian hơn (3 giờ) so với nam giới (1 giờ 42 phút) để làm việc nhà. 45% nữ giới tham gia công việc chăm sóc gia đình, trong khi chỉ có 24% nam giới tham gia.
Ảnh minh họa: shutterstock
Vợ "làm không hết việc nhà" còn chồng nhàn rỗi là tình cảnh khiến chị Hồng Hạnh (28 tuổi, ở Hà Nội) muốn ly thân. Chưa có con nhưng chị cũng không còn thời gian gặp gỡ bạn bè hay xem một bộ phim ưa thích sau một năm lấy chồng.
Công việc kế toán buộc chị phải tập trung cao độ 8 tiếng mỗi ngày, thậm chí làm thêm giờ nếu sếp huy động. Thế nhưng từ chợ búa, cơm nước đến dọn dẹp nhà cửa, chồng chị không bao giờ chia sẻ. "Việc nhà là việc của phụ nữ. Mẹ anh chưa bao giờ để anh phải đụng tay vào những việc bếp núc thế này", anh nói mỗi lần vợ đề nghị cùng làm.
Thu nhập hai vợ chồng không cao để có thể thường xuyên ăn ngoài, chị Hồng Hạnh đành cố. Tuần trước, chị bị Covid, mệt lại không thể ra ngoài, tưởng chồng thấy ốm đau sẽ lo phụ giúp, nhưng anh ngại đi chợ. Chị phải cầu cứu đứa cháu họ hoặc đặt đồ siêu thị giao tận nhà. Tất cả thực phẩm mua về, chồng chị chỉ biết luộc lên cho vợ ăn.
Bị vợ trách vụng về, không để tâm chuyện nhà cửa, anh chồng tuyên bố "món gì cũng làm được nhưng không thích làm". Chưa khỏe nhưng chị đã phải đeo bao tay vào cơm nước, phục vụ chồng. "Tôi chẳng còn chút thời gian nào cho mình nữa. Biết lấy chồng khổ thế này, thà ở vậy cho sướng", chị nói.
Bà Phạm Thị Thúy khuyên, phụ nữ phải biết yêu thương bản thân trước khi muốn yêu thương chồng con. Theo chuyên gia, giải trí không nhất thiết phải đặt nặng vấn đề kinh tế. "Đừng đổ lỗi vì nghèo nên không có thời gian giải trí. Càng nghèo càng cần giải trí để đỡ căng thẳng, tiết kiệm tiền khám chữa bệnh, tăng hiệu quả công việc và thu nhập", bà cho hay.
Chuyên gia Chử Thị Thanh Hương kiến nghị xã hội cần tạo môi trường công bằng, bình đẳng với phụ nữ trong mọi việc lẫn các chính sách. "Cần cung cấp thêm các hỗ trợ gia đình để giảm gánh nặng cho phụ nữ như cơ sở trông trẻ, chăm sóc người già, giúp việc gia đình, hỗ trợ sức khỏe tâm lý cho các thành viên gia đình", bà Hương nói.
Sau những ngày phân vân, chị Minh Hà nói mong muốn của mình với các thành viên trong gia đình. Hai đứa con đồng ý cho mẹ đi, chỉ cần được mua quà. Chồng, mẹ và em chồng ủng hộ, hứa sẽ chăm sóc con và lo việc nhà để chị dành thời gian cho bản thân. Sếp cũng đồng ý cho Hà nghỉ phép theo quy định.
"Hóa ra mọi chuyện rất nhẹ nhàng, chỉ là mình có muốn ưu tiên bản thân hay không thôi", chị nói.
Phạm Nga
(Dân trí) - Vụ việc xảy ra tại huyện Chương Mỹ với cả "thủ phạm" và "nạn nhân" đều là nữ, cùng học lớp 5 tại một trường Tiểu học trên địa bàn.
Gia đình chưa tìm hiểu được vụ việc vì nạn nhân cứ hỏi là khóc
Theo tường thuật trong đơn kiến nghị của gia đình, học sinh K. nhiều lần bị các bạn cùng lớp bắt nạt, đánh. K. có báo với giáo viên chủ nhiệm nhưng giáo viên không báo lại với gia đình. Ngày 29/4, K. và ba bạn nữ cùng lớp là P.T.H, N.T.N và N.P.T. hẹn nhau ở nhà văn hóa thôn. Tại đây, K. bị các bạn đánh, bắt tự cởi áo, quỳ gối xin lỗi từng người và bị quay clip lại.
Sau khi biết về sự việc, thầy giáo chủ nhiệm đã mời phụ huynh lên trao đổi. Phụ huynh của ba học sinh bắt nạt bạn đã tới gặp gia đình học sinh K. xin lỗi và được gia đình K. đồng ý tha lỗi.
Tuy nhiên, theo chia sẻ của chị Kiều Thị Thanh - chị gái của học sinh K., tại thời điểm các gia đình đến xin lỗi, bố mẹ chị hoàn toàn không biết gì về mức độ nghiêm trọng của sự việc. "Bố mẹ tôi chỉ nghĩ các con mâu thuẫn và có đánh em tôi nhưng không biết việc em tôi bị bắt cởi áo, quỳ gối, bị quay clip và bị tung clip lên mạng xã hội", chị Thanh cho biết.
Cũng theo lời chị Thanh, clip đã có trên mạng trước thời điểm ngày 15/5. Hàng xóm đã xem được và báo với gia đình chị. "Không có việc tới ngày 15/5 mới xuất hiện clip như một số thông tin đã đưa", chị Thanh khẳng định.
Chị Kiều Thị Thanh cho hay, gia đình đã gọi cho thầy giáo chủ nhiệm bày tỏ mong muốn có một cuộc trao đổi giữa các bên. Cuộc gặp trao đổi này diễn ra vào hôm qua, 17/5. Chị Thanh cho biết không hài lòng với kết quả cuộc họp và cách giải quyết của nhà trường.
"Cho đến thời điểm hiện tại, thầy chủ nhiệm vẫn chưa gọi điện hỏi thăm K. hay xin lỗi gia đình tôi", chị Thanh chia sẻ.
Chị Thanh cũng phủ nhận thông tin cả 4 học sinh trong vụ việc đều đang ổn định tâm lý. Chị nói: "Em gái tôi, nạn nhân của vụ việc, vẫn đang rất hoảng loạn, sợ hãi và nhạy cảm. Thú thực cả nhà vẫn chưa biết chuyện đã xảy ra như thế nào vì cứ hỏi là em sẽ khóc. Em sợ gặp người lạ, sợ nghe ai nhắc đến chuyện đó, sợ đi học sẽ bị các bạn trêu chọc. Sở dĩ em tôi đi học sau khi vụ việc xảy ra là vì em phải thi học kỳ, chứ không phải đã ổn định tâm lý".
Phóng viên Dân trí đã liên hệ với ông Nguyễn Hữu Thìn - Trưởng Phòng GD&ĐT huyện Chương Mỹ để tìm hiểu vụ việc, song ông Thìn từ chối cung cấp thông tin và đề nghị phóng viên làm việc với văn phòng UBND huyện. Phóng viên liên hệ với ông Hoàng Minh Hiến, Phó Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ song ông báo bận họp.
Chuyên gia xã hội học đánh giá tính phức tạp của vụ việc
Đánh giá về vụ việc, TS xã hội học Phạm Thị Thúy khẳng định đây là vấn đề hết sức nghiêm trọng và xử lý không đơn giản bởi cả "nạn nhân" và "thủ phạm" đều là trẻ em.
"Nạn nhân cần được bảo vệ, nhưng những đứa trẻ gây ra bạo lực cũng cần được bảo vệ. Xử phạt không giải quyết triệt để được vấn nạn bắt nạt. Chúng ta cần thấu hiểu trẻ để giáo dục và phòng ngừa vấn đề tương tự trong tương lai. Và quan trọng hơn cách chúng ta giải quyết vấn đề có thể giúp chữa lành hay thậm chí làm sâu hơn tổn thương của nạn nhân", TS Phạm Thị Thúy cho hay.
TS Phạm Thị Thúy cho rằng nhà trường và hai nhóm gia đình rất cần sự hỗ trợ của một chuyên viên tâm lý đóng vai trò kết nối, tham vấn tâm lý cho cả nạn nhân và những đứa trẻ bạo hành, lắng nghe sâu để tìm hiểu cặn kẽ gốc rễ vấn đề.
"Cần biết nguyên nhân vấn đề nằm ở đâu, có thể có nhiều nguyên nhân phức tạp phía sau một vụ việc bạo lực học đường. Không thể xử lý vấn đề hay xử phạt trẻ bắt nạt nếu không rõ các nguyên nhân, nhất là nguyên nhân gốc rễ. Phần đa nguyên nhân khiến trẻ bạo lực đến từ hoàn cảnh sống, gia đình và nhà trường. Mâu thuẫn giữa trẻ với nhau chỉ là nguyên nhân bề mặt. Kết luận trẻ bắt nạt, bạo lực bạn là hư có thể là vội vàng, chưa đúng bản chất sự việc.
Đằng sau hành động bạo lực có thể là những vấn đề trong gia đình của đứa trẻ đánh bạn như trẻ từng bị đánh, bị coi thường, bị bỏ rơi, thiếu sự quan tâm yêu thương... Hoặc cũng có thể đến từ môi trường học đường như áp lực học hành, thi cử, cách ứng xử giữa thầy và trò vẫn còn mang tính bạo lực, cách giảng dạy của thầy cô chưa đủ hấp dẫn, hành động thái độ nào đó của giáo viên làm cho trẻ cảm thấy không công bằng… Những điều này làm cho đứa trẻ ngột ngạt, bế tắc. Trẻ đang tuổi dậy thì như nồi áp suất bị xì ra dẫn tới những hành động mất kiểm soát.
Có nguyên nhân nằm ở chính mối quan hệ giữa trẻ và cần giải quyết ngay như yêu cầu trẻ xin lỗi bạn, áp dụng các hình thức kỷ luật tích cực như đọc sách và viết cảm nhận về bài học như một số trường đang áp dụng. Nhưng có nguyên nhân nằm ở gia đình hoặc nhà trường, cha mẹ, thầy cô liệu có sẵn sàng chịu trách nhiệm và xin lỗi các con hay không?
Việc yêu cầu trẻ có hành vi bạo lực xin lỗi, gia đình trẻ xin lỗi hay chuyển trường chuyển lớp cho trẻ bị bắt nạt đều không phải giải pháp. Đó chỉ là những biện pháp bề mặt, không ngăn chặn được hành vi bạo lực trong tương lai và không chữa lành tổn thương cho những đứa trẻ bị bạo lực", TS Phạm Thị Thúy khẳng định.
TS Phạm Thị Thúy cũng nhận định: "Vụ việc xảy ra tại Chương Mỹ Hà Nội với nhóm học sinh lớp 5 cho thấy tuổi bạo lực học đường càng ngày càng nhỏ với mức độ phức tạp càng ngày càng gia tăng. Bạo lực học đường không bao giờ hết nếu gia đình, nhà trường và xã hội không nhìn thẳng vào sự thật rằng nguyên nhân gốc của vấn nạn nằm ở cách người lớn cư xử với nhau và với trẻ nhỏ".
"Khi nào còn người lớn có hành vi bạo lực thì còn những trẻ có hành vi bạo lực. Trước khi đổ lỗi cho trẻ (thật buồn khi có trường giáo viên đổ lỗi cho chính nạn nhân vì quậy quá, cá tính quá, chậm quá… nên các bạn bắt nạt), thì chúng ta - những người lớn cần quay về nêu gương cho trẻ, ngay cả cách chúng ta xử phạt hành vi bạo lực của trẻ cũng cần xem chúng ta có đang hành xử một cách bạo lực để phạt trẻ không", TS Phạm Thị Thúy - Chuyên viên tâm lý Nhà văn hóa Phụ nữ TPHCM, Phó Trưởng khoa Quản lý Kinh tế xã hội, Phân viện Học viện Hành chính Quốc gia tại TPHCM nói.
Nguồn: https://dantri.com.vn/giao-duc-huong-nghiep/ha-noi-hoc-sinh-lop-5-bi-ban-bat-quy-goi-coi-ao-xin-loi-van-hoang-loan-20230517221348448.htm?fbclid=IwAR2F-E605X74fkLkmVCJVZl1W7TtPUd_NRFXt1W2_iLoY3KKWtgCyhXDcU8
Tiến sĩ xã hội học - thạc sĩ tâm lý trị liệu Phạm Thị Thúy khẳng định có một khoảng cách rất xa giữa việc người lớn hiểu và thực sự con đang phát triển thế nào. Nhiều người đang lấy kinh nghiệm cách đây 20-30 năm để nhận định về bạo lực học đường hiện nay. Đồng thời, sự chủ quan của nhà trường, phụ huynh trước dấu hiệu của bạo lực học đường cũng dẫn đến những kết
Vụ việc nữ sinh lớp 10 của Trường THPT chuyên Đại học Vinh (ở tỉnh Nghệ An) quyên sinh tại nhà riêng gây xôn xao dư luận. Người nhà nữ sinh cho rằng nữ sinh này bị ức chế do bạo lực học đường.
Theo bài viết trên Facebook, mẹ của nữ sinh đã đến trường để xin chuyển lớp cho con, tìm đến cô chủ nhiệm để xin được can thiệp. Tuy nhiên, nhà trường không cho nữ sinh chuyển lớp và hứa sẽ tìm hiểu và xử lý nghiêm. Phụ huynh tạm yên tâm theo lời nhà trường và động viên con hằng ngày. Cuối cùng, sự việc đáng tiếc vẫn xảy ra.
Tiến sĩ xã hội học - thạc sĩ tâm lý trị liệu Phạm Thị Thúy đưa ra một số dấu hiệu để phụ huynh chủ động nhận biết con em mình đang là nạn nhân của bạo lực học đường.
Tiến sĩ xã hội học - thạc sĩ tâm lý trị liệu Phạm Thị Thúy
Lê Nam
Trong buổi họp báo thông tin mới đây, cô Đặng Việt Hà, giáo viên chủ nhiệm lớp 10A15 đánh giá nữ sinh ngoan, học giỏi. Về thông tin nữ sinh bị "bạo lực học đường" và gia đình đã đề nghị được chuyển lớp nhưng giáo viên không đồng ý, cô Hà cho biết trước đây, nữ sinh xấu số có chơi thân với một nhóm bạn trong lớp, nhưng sau đó thì không chơi với nhóm này nữa. Cô giáo cũng nói không nắm được nội tình bên trong và vấn đề của nữ sinh này cũng không được giải quyết đến cùng.
Tiến sĩ Phạm Thị Thúy nói: "Đây không phải là câu chuyện đổ lỗi mà nhìn vào câu chuyện khách quan mà chúng ta biết được qua những thông tin báo chí phỏng vấn, cô giáo, lãnh đạo nhà trường và phụ huynh chúng ta hiểu câu chuyện của em bé Nghệ An để chúng ta rút ra bài học cho những em bé tiếp theo để bảo vệ tất cả những đứa trẻ khác. Nên vì thế tôi xin phép được nói thẳng.
Cô giáo đã nhận được lời đề nghị lấy mẫu đơn xin chuyển lớp của con nhưng cô giáo đã không tìm hiểu xem tại sao con muốn chuyển lớp, tại sao con muốn chuyển trường. Tôi nhận thấy có thể nói hơi thiếu quan tâm, có thể cô giáo hơi bận chuyện này chuyện kia vì giáo viên bây giờ thật sự rất nhiều áp lực… nhưng rất mong các giáo viên hãy quan tâm đến những biểu hiện của trẻ bất thường như tôi vừa nói với phụ huynh.
Lãnh đạo Trường THPT chuyên ĐH Vinh thông tin với báo chí về sự việc
K.HOAN
Giá như có sự quan tâm hơn một chút, một câu hỏi thăm thôi “vì sao con lại muốn chuyển” thì cô giáo đã biết được, và em cũng đã có cơ hội tâm sự nhiều hơn với cô giáo rồi và biết đâu, vấn đề này đã không xảy ra. Có thể đằng sau câu chuyện tự tử của em còn nhiều chuyện khác nên tôi xin nhắc lại, tôi không hề đổ lỗi cho cô giáo, hay nhà trường hay phụ huynh mà chúng ta phải nhìn ra những chi tiết trong đó để rút ra kinh nghiệm, rút ra bài học.
Quy định là cứng nhưng tình người là mềm, nếu như nhà trường quan tâm đến lý do tại sao con muốn chuyển thì sẽ biết đằng sau câu chuyện muốn chuyển là những sự bức xúc, sự bị bạo lực, bị tẩy chay của con, không chỉ trên lớp mà còn trên mạng xã hội".
Bạo lực học đường đã bị lên án nhiều năm qua, là vấn đề nhức nhối cả xã hội. Tuy nhiên, nhiều nhà trường, giáo viên vẫn chủ quan trước những dấu hiệu thay đổi tâm lý của học sinh và coi nhẹ chuyện này. Tiến sĩ Thúy nói chính nhận thức mơ hồ về sự khó khăn của trẻ thời nay đã dẫn đến những kết cục đau lòng.
Nguồn:
https://thanhnien.vn/vu-nu-sinh-o-nghe-an-tu-tu-quy-dinh-cung-nhung-tinh-nguoi-la-mem-185230421140558805.htm
Lần trượt chân ngã trong nhà tắm hồi năm ngoái, bà Thành nằm gần một giờ mới bò được ra ngoài cố với lấy cái điện thoại, gọi cho đứa cháu họ.
Khi người cháu đến cũng chỉ có thể vội lau chùi vết thương, đỡ bà lên giường nằm nghỉ rồi về vì "nhà còn hai đứa con nhỏ".
"Tự nhiên nước mắt tôi cứ thế chảy xuống. Con cháu đủ đầy mà giờ một mình, kể cả khi gặp nạn'', bà Thành nói.
Hai năm trở lại đây, khi bước sang tuổi 70, bà thấy sức khỏe sa sút hẳn. ''Một phần vì già rồi, phần vì ông nhà tôi mất, không còn người bầu bạn'', bà lý giải. Ba người con bà đều đi làm trên thành phố, nhiều lần muốn đón bố mẹ lên nhưng ông bà chỉ ở được ít tuần rồi tự bắt xe về quê ở Hải Dương.
Cuộc sống chật chội trong những chung cư khiến họ cảm giác khó thở. Hơn nữa, những thói quen sinh hoạt của người thành phố, cách ăn uống làm hai người sống cả đời ở quê thấy lạc lõng. Không thể thuyết phục bố mẹ ở lại, cũng chẳng thể bỏ phố về quê, các con bà đành chiều theo ý bố mẹ. Họ thay nhau gửi tiền về để ông bà tự chi phí.
Mỗi tháng, các con cháu thay nhau về ở với mẹ vài đêm rồi đi. ''Đời người trải đủ thứ lo toan về già lại chỉ thèm một thứ duy nhất, là được con cháu quan tâm'', bà Thành nói.
Chồng mất, bà như "gẫy một cánh tay'' cứ thơ thẩn trong nhà cả ngày. Các con lại đề nghị đón mẹ lên, nhưng bà không nỡ để bàn thờ chồng lạnh lẽo, cũng không chịu được sự ồn ào của thành thị. Từ đó, bà Thành tham gia vào 8,6% người cao tuổi sống một mình, theo số liệu mới nhất của Viện Dân số, Sức khoẻ và Phát triển.
Ông Trương Xuân Cừ, Phó chủ tịch Hội Người cao tuổi Việt Nam cho hay, nỗi cô đơn của người già như bà Thành đang là một thực tế, ngày càng gia tăng ở Việt Nam.
"Vì đặc thù công việc, nhiều gia đình con cái khi trưởng thành lên thành phố làm việc và sinh sống, tách khỏi bố mẹ. Thậm chí, có những gia đình con cái còn ở nước ngoài. Mô hình gia đình hạt nhân ngày càng phát triển, thay thế mô hình đa thế hệ như truyền thống", ông Cừ nói.
Thông tin từ một cuộc điều tra dân số củng cố thêm quan điểm của ông Cừ, khi chỉ ra cấu trúc gia đình Việt Nam đang thay đổi rõ rệt. Trong nghiên cứu công bố năm 2021 của Viện nghiên cứu Gia đình và giới, người cao tuổi sống cùng con giảm từ 79,73% vào năm 1992 -1993 xuống còn 28,4% năm 2017.
Tiến sĩ xã hội học, thạc sĩ tâm lý Phạm Thị Thúy (giảng viên Học viện Hành chính Quốc gia - Phân viện tại TP HCM) cho rằng bên cạnh bối cảnh xã hội, sự mất kết nối giữa cha mẹ và con cái cũng là một trong những nguyên nhân khiến người già cô đơn, dù sống riêng hay ở cùng.
"Con cháu và bố mẹ già bây giờ quá khác biệt nên không thể hiểu được lối sống, cách ăn uống, ứng xử, không có sự đồng thuận, dẫn đến mất kết nối. Người già không thích ở với con và con cũng không thích ở với người già'', bà Thúy nói.
Đây cũng là tâm sự của bà Thành sau một thời gian sống cùng con ở phố. Dù máy giặt chạy cả giờ đồng hồ, bà vẫn tin nó không sạch bằng giặt tay. Người mẹ cũng thấy một tuần ăn đến ba bữa ngoài hàng là lãng phí, lại không sạch sẽ. Lần nào con dâu mua quần áo trên mạng, bà cũng thấy tiếc tiền vì "chất nóng, mặc chật chội mà lại đắt hơn chợ quê".
''Tôi nhờ đứa cháu mua cho vài bộ quần áo của hàng quen ở quê gửi lên cho. Quần áo thì tôi giặt vài nước cho sạch mới cho vào máy'', bà kể. Người mẹ vô tư, nhưng các con bà lại tự ái. Họ trách ngược mẹ làm vậy khiến mọi người nghĩ các con không lo cho mẹ được bộ đồ tử tế, phải mua ở quê gửi lên. Họ cũng không thoải mái khi người mẹ hay càm ràm chuyện mua bán.
"Cuộc sống bận rộn, đủ thứ phải lo. Dùng máy giặt hay ăn ngoài hàng đôi ba bữa là để giải phóng sức lao động, có thời gian nghỉ ngơi chứ các con đâu có rảnh để làm hết mọi thứ được'', chị Hạnh, con dâu bà Thành phân trần với mẹ. Nhưng bà tự ái, nghĩ con có ý nói mình ''rảnh không có việc gì làm''. Dù các con khuyên giải thế nào, bà cũng giục chồng về quê, không trở lại thành phố nữa.
"Bữa cơm, chúng nó toàn nói những chuyện công ty, chuyện buôn bán làm ăn, lâu lâu thêm mấy câu tiếng Anh, chúng tôi như người thừa. Vài đứa cháu nhưng tối là chúng xem điện thoại, ôm máy tính, có đứa nào thích nghe truyện Kiều, nghe ca dao đâu", bà than.
Kết quả điều tra của Viện Xã hội học, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam năm 2020, cứ 2,2 người cao tuổi có một người không hạnh phúc khi chung sống với con cháu trong gia đình mở rộng.
Ảnh minh họa: Unsplash
Chuyên gia tâm lý Phạm Thị Thúy cho biết, đôi khi cách ứng xử của con cái không tinh tế, không hiểu tâm lý người già hoặc vô tâm cũng dễ gây tổn thương cho cha mẹ. "Ví dụ chỉ câu nói tưởng vô tình kiểu 'mẹ không hiểu được đâu!' cũng có thể khiến người già để bụng. Dù sống cùng con cháu, không phải lo tiền bạc, họ vẫn thấy lạc lõng, cô đơn'', bà nói.
Bên cạnh một bộ phận người già tích cực giao lưu, gặp gỡ, đa số người lớn tuổi ở Việt Nam có tâm lý tự thu mình, ngại giao tiếp, ngại gặp gỡ mọi người dẫn đến cô đơn. Một số người lại vì sợ con cái lo lắng, suy nghĩ nên không nói ra chuyện mình mệt mỏi, ốm đau hay buồn bực, khiến khoảng cách thế hệ càng xa.
Theo bà Thúy, cô đơn, đồng nghĩa người già không có người chia sẻ những khó khăn mà độ tuổi của họ phải đối mặt, đặc biệt là sức khỏe, thiếu người quan tâm, chăm sóc. Giống như bà Thành, họ dễ gặp rủi ro về sức khỏe.
Hai năm dịch bệnh, khi vợ lên Hà Nội chăm cháu nội, ông Trần Văn Đức (75 tuổi, ở Hà Nam) bị ngã chảy máu đầu. Ông lão một tay dựa tường đứng dậy, một tay ôm đầu, tự đi đến trạm xá khâu. Dù huyết áp cao, ông vẫn tự bắt xe lên bệnh viện Bạch Mai khám khi mệt vì không muốn phiền ai, dù các con sống ở Hà Nội. Khi con gái gọi điện lên báo cho mẹ, bà Thịnh, vợ ông Đức chỉ biết nằm khóc. ''Hẳn lúc một mình, ông ấy cô đơn lắm'', bà nói.
Nhưng không chỉ cha mẹ già buồn phiền, theo bà Phạm Thị Thúy, việc họ ôm nỗi cô đơn, không chia sẻ cũng khiến các con sống trong nỗi day dứt, lo lắng. ''Gia đình có điều kiện còn lắp được camera để biết cha mẹ thế nào, gửi tiền hàng tháng chu cấp, chứ con cái nghèo, không thể ở bên sẽ canh cánh hơn nữa", bà nói.
"Cô đơn, buồn phiền khiến sức khỏe người già ảnh hưởng nghiêm trọng, lại tạo thêm gánh nặng cho hệ thống an sinh xã hội nói chung, cho con cái của các gia đình nói riêng'', ông Trương Xuân Cừ nhận định.
Thực tế chứng minh, tốc độ già hóa dân số tại Việt Nam đang diễn ra nhanh chóng. Dự báo đến 2050, Việt Nam sẽ trở thành "nước siêu già" với tỷ lệ người trên 65 tuổi chiếm 18%. Điều này gây áp lực với hệ thống an sinh xã hội, suy giảm nhân lực, đặc biệt là lao động trẻ. Dự báo sau năm 2035, cứ 4 người trong độ tuổi lao động phải gánh 3 người ngoài tuổi lao động. Đương nhiên, nếu người già phải đối mặt với vấn đề về tâm lý, sức khỏe gánh nặng sẽ càng tăng thêm.
Người cao tuổi tham gia các hoạt động cộng đồng sẽ vui khỏe và hạnh phúc hơn. Ảnh: Phạm Nga
Bà Phạm Thị Thúy cho rằng người già nên tập suy nghĩ tích cực, lạc quan, thường xuyên tham gia các hoạt động cộng đồng phù hợp với độ tuổi để vui vẻ hơn.
Để không cô đơn, ngay từ khi còn trẻ, mỗi người cần tạo thói quen tốt, nếp sống khoa học, biết lắng nghe và chia sẻ với người khác, dám nói ra những khó khăn của bản thân. ''Phải có trách nhiệm với tuổi già và chuẩn bị cho tuổi già càng sớm càng tốt. Sự chuẩn bị không chỉ tài chính mà còn là tâm lực, trí lực mà cả thể lực'', chuyên gia nói.
Ông Trương Xuân Cừ nêu ý kiến, Việt Nam cần phát triển nhiều hơn nữa các viện dưỡng lão, các hình thức chăm sóc sức khỏe cho người già, khuyến khích người cao tuổi tham gia vào các hoạt động tập thể để sống vui, sống khỏe.
Về mặt chính sách, bà Thúy cho rằng đang có những lỗ hổng. Sau 60 tuổi, sức khỏe của người già đã giảm sút, nhưng trợ cấp xã hội đến 80 tuổi mới được hưởng. Trong khi đó, hơn 9 triệu người sau tuổi nghỉ hưu chưa được hưởng một tầng an sinh nào khác. Nguồn thu nhập của người già Việt Nam phần lớn vẫn từ hỗ trợ của con cái, tới 38%; 29% từ tiếp tục làm việc, chỉ 15% hưởng hưu trí và 10% nhận trợ cấp xã hội.
"Tài chính là yếu tố quan trọng giúp con người thấy tự tin và yên tâm hơn. Nếu người già không có lương, không có trợ cấp, con cái khó khăn không thể hỗ trợ, họ sẽ càng buồn phiền, co mình lại, dẫn đến cô đơn'', chuyên gia nói.
Bà Thành không trách các con, chỉ phiền vì tuổi già, không thể thích nghi. Người mẹ chấp nhận sống một mình ở quê, dù lúc nào cũng ước một trong ba đứa dọn về gần.
Phạm Nga
Ngay năm đầu hôn nhân, vợ chồng Tường Vân đã nhiều lần lục đục, suýt ly dị vì bất đồng chuyện tiền nong. Mọi thứ chỉ yên ả khi họ quyết định "tiền ai người đó giữ".
Sáu năm trước, khi con chào đời, Tường Vân, 30 tuổi, ở Thủ Đức, TP HCM bàn với chồng bỏ chế độ "nộp lương cho vợ". Chị thỏa thuận anh giữ toàn bộ thu nhập của mình, chỉ cần đóng tiền điện nước, Internet, mua sữa tã cho con đầy đủ. Vân phụ trách tiền chợ búa và gửi tiết kiệm. Còn lại, hai người sẽ thống nhất các khoản chung dành cho tương lai của con, tiền dự phòng...
Tường Vân nhận ra kể từ đó chồng trách nhiệm hơn trong quản lý chi tiêu cá nhân, không còn ỷ lại vợ. Chị cũng không phải đau đầu tính toán từng đồng cho chợ búa và các khoản chi tiêu. ''Ai cũng chủ động, từ đó độc lập và thoải mái hơn. Nhà tôi không còn xung đột tài chính nữa'', chị kết luận.
Tường Vân và chồng tìm được tiếng nói chung khi tiền ai người đó tiêu. Ảnh nhân vật cung cấp
Các nhà xã hội học và tâm lý cho hay, xu hướng vợ chồng xây dựng quỹ chung, giữ lại một khoản riêng đang phát triển trong các gia đình trẻ Việt Nam nói chung và trên thế giới nói riêng.
Tiến sĩ xã hội học, thạc sĩ tâm lý Phạm Thị Thúy (Học viện Hành chính Quốc gia, phân viện TP HCM) cho biết, ở Việt Nam chưa có khảo sát nào về gia đình áp dụng mô hình quản lý tài chính "tiền ai người đó tiêu", nhưng qua các buổi tham vấn, nói chuyện chuyên đề, bà nhận thấy khoảng 80% gia đình trẻ chọn cách quản lý tài chính này.
Một cuộc khảo sát của công ty nghiên cứu thị trường Insider and Morning Consult (Mỹ) năm 2019 với 2.000 người cho thấy 37% thế hệ trẻ đã kết hôn giữ tài chính tách biệt với bạn đời, trong khi ở thế hệ cha mẹ họ, con số này là 27%.
''Vợ chồng thời nay đa phần có công việc đa dạng, nhiều nguồn thu và cũng nhiều khoản chi không cố định nên độc lập tài chính sẽ hợp lý hơn, thay vì tiền thu về một mối như truyền thống'', bà Thúy nhận định.
Theo chuyên gia, giống như gia đình Tường Vân, khi vợ chồng đều có thu nhập, thì tiền ai người đó tiêu sẽ giúp cả hai có được sự độc lập tài chính, độc lập tư tưởng, từ đó thấy tự tin, thoải mái hơn, giúp gia đình hạnh phúc.
''Tiền chỉ là công cụ, nhưng lại ảnh hưởng đến mối quan hệ vợ chồng. Khi trục trặc trong mối quan hệ tiền bạc, sẽ dẫn đến trục trặc trong tình cảm, giao tiếp, thậm chí tình dục, khiến chất lượng sống gia đình giảm'', bà nói.
Đây là tình cảnh của Tường Vân năm đầu hôn nhân. Thu nhập của anh chị mỗi người khoảng 10 triệu đồng. Hàng tháng, người chồng đưa 80% thu nhập cho vợ giữ. Tường Vân phải xoay xở chi tiêu tiền điện, tiền nước, chợ búa, các khoản phát sinh lẫn tiết kiệm. Trong khi đó, chồng chị không biết gì về chi tiêu nên thấy vợ than thở thiếu tiền, anh lại hỏi "mới đưa mà hết rồi à?".
Anh cũng hay thắc mắc về các khoản chi khiến Vân stress. ''Tôi áp lực vô cùng khi vừa phải đi làm kiếm tiền, vừa phải cân bằng chi tiêu, chăm lo cho con cái. Hai vợ chồng vì vậy mà cãi vã'', chị kể.
Thanh Hảo (26 tuổi, Hà Nội) và chồng trước khi kết hôn đã thống nhất đóng góp vào các khoản chung và tiết kiệm dựa trên phần trăm thu nhập, còn lại tiền ai nấy giữ.
Lương của cô, một biên tập viên truyền hình khoảng 18 triệu đồng một tháng, còn chồng Hảo thu nhập cao hơn. Anh chi vào khoản chung nhiều hơn. Các khoản tiền riêng của bạn đời bao nhiêu, hai người không biết và cũng không can thiệp. Khi cần huy động một số tiền lớn, cả hai bàn bạc và thống nhất ai sẽ chi bao nhiêu.
"Với cách này, chúng tôi chỉ thấy ưu điểm", cô nói. Họ được tự do chi tiền cho các hoạt động, sở thích cá nhân, học hành và cảm thấy tự chủ kinh tế. Từ lúc yêu đến lúc cưới, đôi trẻ chưa từng gặp bất hòa về tài chính.
''Tôi chỉ biết thu nhập của anh từ hai năm trước chứ bây giờ không rõ. Nhưng vì anh là người có khả năng quản lý tài chính tốt nên tôi rất tin tưởng'', Hảo cho hay. Cô dự tính khi có con, hai người sẽ cùng tính toán lại cách điều phối tiền của gia đình một lần nữa.
Thanh Hảo và chồng trước khi cưới đã thống nhất về cách chi tiêu nên chưa từng mâu thuẫn tài chính. Ảnh nhân vật cung cấp
Tuy vậy, tiến sĩ Thúy cảnh báo mô hình tài chính gia đình này có nhiều tích cực nhưng sẽ có hại nếu vợ chồng không có tiết kiệm chung, không hoạch định kế hoạch chi tiêu. "Nhiều gia đình đang gặp tình trạng cả hai hoang phí, vung tay, đến khi cần khoản lớn bất ngờ lại không có", bà Thúy nói.
Vợ chồng Bích Thùy (30 tuổi, ở Hồ Tây, Hà Nội) nằm trong số đó. Họ không lập kế hoạch tài chính hay tổng kết chi tiêu trong tháng. ''Tôi không biết chồng thu nhập bao nhiêu, chỉ bảo anh lo được hết các khoản lớn cho gia đình là được'', Thùy nói.
Cô gái là nhân viên văn phòng có mức thu nhập khoảng 20 triệu đồng. Hàng tháng, Bích Thùy chi hơn 9 triệu đồng cho con trai học mẫu giáo, còn lại chi tiêu cho riêng mình, hầu như không có tiết kiệm. Các khoản điện nước, dịch vụ nhà ở và khoản lớn khác do chồng phụ trách. Hai vợ chồng có ba thẻ ghi nợ nên chợ búa, mua sắm cho gia đình, Bích Thùy đều quẹt thẻ còn để chồng thanh toán. Tiền thưởng Tết hàng năm khoảng 100 triệu đồng, cô góp với chồng vào quỹ đầu tư chứng khoán. Đó cũng là khoản chung duy nhất của hai vợ chồng.
Năm ngoái, chứng khoán thua lỗ, hai vợ chồng lại đi du lịch nhiều nơi, thâm hụt khoảng 100 triệu đồng. ''Chúng tôi không tổng kết chi tiêu nên không biết một tháng phải chi bao nhiêu để tiết chế'', Bích Thùy nói. Cô thừa nhận cách quản lý tài chính thiếu hợp lý nhưng vì quen thoải mái nên hai vợ chồng chưa thể thay đổi.
Vì không bàn bạc, thống nhất chi tiêu, chỉ dựa trên sự tin tưởng nên Bích Thùy lo nếu sau này chồng không trung thực tài chính, mình cũng không thể biết. "Tôi cũng lo nếu cứ thế này, sinh thêm con hai vợ chồng không đủ chi tiêu", Thùy nói.
Gia đình Bích Thùy trong một chuyến du lịch năm 2022. Ảnh nhân vật cung cấp
Chuyên gia cho rằng không có cách quản lý tài chính nào phù hợp với mọi gia đình, mà phụ thuộc vào mức thu nhập từng hộ và hai người cảm thấy thế nào về cách quản lý đó.
Vì vậy, để tránh bất đồng, vợ chồng cần ngồi lại với nhau, nói thật rõ ràng quan điểm của từng người, mục tiêu của gia đình, về số tiền có thể kiếm được (gồm cả khoản cố định và không cố định) và đưa ra giải pháp chi tiêu phù hợp. Vợ chồng luôn phải tuân thủ nguyên tắc tôn trọng, chia sẻ và tin tưởng nhau.
Bà Thúy lưu ý, dù tiền ai người đó tiêu, vợ chồng cũng nên thống nhất chi ở mức bao nhiêu thì cần thông báo với bạn đời, để thể hiện sự tôn trọng.
''Có gia đình, chồng chỉ mua cho bố mẹ đẻ cái quạt, không nói với vợ mà mâu thuẫn đến mức ly hôn. Việc chi tiền mua cái quạt đó không phải là vấn đề, mà vấn đề ở chỗ bạn đời thấy bị coi thường'', chuyên gia nói.
Minh Thơm - Phạm Nga
Nguồn: https://vnexpress.net/vo-chong-tien-ai-nguoi-do-tieu-4577137.html
PNO - Tiến sĩ xã hội học, thạc sĩ tâm lý trị liệu Phạm Thị Thúy - giảng viên Học viện Hành chính quốc gia, Phân viện TPHCM - đã dành cho Báo Phụ nữ TPHCM cuộc trò chuyện về ảnh hưởng của bạo lực gia đình đối với trẻ em.
Phóng viên: Việc chứng kiến cảnh cha mẹ bạo hành ảnh hưởng như thế nào đến nhận thức, tâm lý, lối sống, cuộc đời của trẻ, thưa bà?
Tiến sĩ Phạm Thị Thúy: Cảm giác không an toàn, lo sợ là tâm lý chung của những đứa trẻ dưới 6 tuổi chứng kiến cảnh cha mẹ bạo hành. Về biểu hiện, trẻ có thể trở nên hung hăng, hay gặp ác mộng khi ngủ, biếng ăn hoặc ăn uống mất kiểm soát. Cảm giác này tác động mạnh mẽ và có thể khiến trẻ tè dầm, khóc đêm trở lại dù đã lớn. Lớn hơn một chút, trẻ có thể nhạy cảm hơn, mất niềm tin vào cha mẹ và “khó dạy” hơn.
 |
Chứng kiến sự bạo hành của cha mẹ với nhau, trẻ nghĩ lỗi của ai thì sẽ thù ghét người đó, nên đã có trường hợp án mạng giữa cha và con xuất phát từ sự thù ghét này. Khi chứng kiến cha mẹ đánh nhau, con trai sẽ thích dùng bạo lực, con gái sẽ tự ti, mặc cảm, nhút nhát hoặc trở nên nổi loạn, gai góc, hung hăng do không muốn mình yếu thế, bị đánh như mẹ. Lớn lên, đối diện với tình yêu và quan hệ hôn nhân, trẻ sẽ đầy định kiến giới và khi gặp khó khăn, không hạnh phúc trong quan hệ tình cảm, chúng sẽ lặp lại một cách vô thức những kiểu ứng xử mà mình từng chứng kiến.
Bạo hành giữa cha mẹ để lại hậu quả rất nghiêm trọng đến trẻ ngay cả khi chúng chứng kiến gián tiếp. Người lớn thường nghĩ mình che giấu được trẻ, nhưng đây là quan niệm sai lầm. Có một thực tế là đa phần trẻ trong các gia đình này đều ít nhiều trực tiếp chịu sự bạo lực từ cha mẹ do bị “giận cá chém thớt”, bị đánh lây…
* Trẻ cần được hỗ trợ thế nào khi phải chịu tổn thương đó, thưa bà?
- Nếu cha mẹ chưa nhận ra mình đang ảnh hưởng độc hại đến con thì đứa trẻ cần được ai đó kéo thoát ra và nâng đỡ tinh thần. “Ai đó” có thể là ông bà, chú bác, thầy cô. Vì vậy, tôi thường nói khi xử lý bạo lực học đường, các thầy cô cần nhân văn và tế nhị, tìm hiểu gốc rễ. Không chấm dứt bạo lực gia đình thì còn lâu mới chấm dứt được bạo lực học đường.
Thứ hai là chính đứa trẻ cần biết tự cứu mình. Mới đây, có cô bé lớp Mười một nhận ra mình bị trầm cảm đã nhờ mẹ đưa đi trị liệu. Mẹ bé là giảng viên đại học. Qua quá trình trò chuyện, tôi thấy có mối liên hệ của tình trạng trầm cảm này với một quá trình dài chứng kiến cha mẹ bạo hành tinh thần lẫn nhau trước khi ly hôn.
* Bà có lời khuyên nào dành cho những bậc phụ huynh trong các gia đình có lục đục, bạo hành?
- Tôi không nghĩ họ cần được khuyên, mà là cần được giúp đỡ. Nếu không tìm ra nguyên nhân mâu thuẫn, xung đột, những tổn thương bên trong đằng sau hành vi mất kiểm soát bạo lực của họ thì không ăn thua.
Bạo lực là vòng quay lặp lại từ đời này sang đời khác, vòng tròn bạo lực thường được nuôi dưỡng, ẩn giấu trong các thế hệ, có tính “di truyền”, dù bản thân họ rất thương con. Có cặp vợ chồng nhờ tôi trị liệu tâm lý cho người chồng. Anh này bình thường rất yêu thương, chăm lo cho vợ con nhưng hễ nóng lên là đánh đập vợ con không thương tiếc. Thì ra, lúc 3 tuổi, anh đã mất mẹ; sau 1 tháng mất mẹ, cha anh cưới người khác và bắt anh gọi mẹ. Anh không chấp nhận do chưa có sự gắn kết với mẹ kế, trở nên bướng bỉnh nên thường bị cha đánh.
Tôi khuyến khích người vợ đồng hành với chồng trong quá trình trị liệu và hỗ trợ cho chồng để chồng bỏ được tảng đá tổn thương đè nặng hàng chục năm qua, chuyển hóa những cảm xúc tiêu cực bên trong, từ đó giảm dần các hành vi bạo lực.
* Xin cảm ơn bà
Tuyết Dân (thực hiện)
Nguồn: https://www.phunuonline.com.vn/nhung-ton-thuong-cua-tre-can-duoc-tri-lieu-a1487280.html
Chuyên gia cho rằng Trấn Thành không sai nhưng chưa khéo léo trong cách từ chối khán giả ở cương vị người nổi tiếng. Ngoài ra, mặt trái của mạng xã hội cũng là vấn đề đáng bàn.
Trong 2 ngày qua, những bài viết liên quan đến việc Trấn Thành bị tố chen hàng, đòi bao rạp phủ sóng mạng xã hội kéo theo lượt tương tác lớn và vô vàn ý kiến trái chiều. Vụ việc bắt nguồn từ bài tố của tài khoản N.V. đăng ngày 2/3 và tạm lắng xuống khi Trấn Thành lên tiếng giải thích tối 3/3.
Chỉ một bài đăng đã dẫn dắt cả mạng xã hội.
Bài học cho Trấn Thành và khâu xử lý của rạp phim
Cụ thể, tối 2/3, tài khoản N.V. có bài đăng tố cáo Trấn Thành bất lịch sự chen hàng khi anh này đang cùng bạn gái đợi mua vé tại một rạp chiếu ở TP.HCM đêm 1/3. Trong bài đăng, N.V. cho biết khi anh đang xếp hàng chờ mua vé, Trấn Thành cùng em gái Uyển Ân và nhóm bạn xuất hiện.
Trấn Thành thậm chí chen lên và yêu cầu mua tất cả số vé còn lại để bao rạp. N.V. đề nghị Trấn Thành nhượng lại 2 vé nhưng nhận được câu trả lời từ nam MC: “Anh cần sự riêng tư em ơi”. Bài viết sau đó được chia sẻ trên hàng loạt fanpage. Lúc này, số đông khán giả chỉ trích nam MC. Từ khóa “riêng tư” cũng thành trend phủ sóng mạng xã hội.
Sáng 3/3, trao đổi với Zing, chị Nguyễn Thị Thanh Hạ - quản lý rạp CGV Vincom Đồng Khởi - khẳng định Trấn Thành đã đặt vé từ trước. Đêm 1/3, anh chỉ đến nhận vé nên không có chuyện MC đòi mua tất cả vé để bao rạp như N.V. tố cáo. Chị Thanh Hà nói thêm thời điểm đó, nhân viên rạp phim đã giới thiệu suất chiếu lúc 23h20 (chỉ sau 10 phút) cho anh N.V.
Trưa cùng ngày, quản lý Trấn Thành đưa ra câu trả lời tương tự khi Zing liên hệ.
Sau hơn một ngày chiếm sóng mạng xã hội, tối 3/3, Trấn Thành mới chính thức lên tiếng. Trong bài viết, Trấn Thành đưa ra bằng chứng đặt trước phòng xem phim. MC cũng khẳng định không chen hàng như N.V. tố cáo. Ngoài ra, Trấn Thành cho biết anh không nói câu: “Còn bao nhiêu vé, anh mua hết”.
“Trong lúc tôi trả tiền, có một người khách (có thể là bạn N.V.) khều tôi bảo: ‘Anh ơi. Anh mua hết vé rồi hả? Anh nhường em 2 vé đi’. Tôi bảo: ‘Xin lỗi, không được em, anh đã đặt riêng và mua hết vé phòng này rồi’. Bạn vẫn khư khư: ‘Anh nhường em 2 vé thôi. 2 vé thôi mà’. Lúc đó tôi mới nói câu: ‘Không được đâu em ơi. Anh cần sự riêng tư. Bạn tỏ ra rất khó chịu với tôi”, Trấn Thành kể.
MC tiếp tục: “Trong khi đó, tôi cũng không thật sự thấy thoải mái khi bất ngờ có một người không quen biết, chưa hỏi mình xem phim gì, suất mấy giờ mà yêu cầu nhường 2 vé bằng được. Trong khi đó, tôi đã đặt trước và chỉ chờ để thanh toán”.
Sau chia sẻ của Trấn Thành, tài khoản N.V. cho biết dừng lên tiếng về vụ việc. Đến lúc này, ồn ào mới tạm lắng xuống.
Tuy nhiên, nhiều khán giả cho rằng trong sự vụ, Trấn Thành không sai nhưng chưa đủ khéo léo, đặc biệt ở tầm cỡ một nghệ sĩ lâu năm và thành công. Không ít ý kiến cho rằng câu nói “Anh cần sự riêng tư em ơi” cũng cho thấy thái độ khó chịu từ nam MC. Và điều đó có thể gây thất vọng với những khán giả vốn yêu mến hình ảnh thường thấy của Trấn Thành trên các chương trình. Trong bài viết, tài khoản N.V. khẳng định anh đi xem phim mới của Trấn Thành tới 3 lần.
Trao đổi với Zing về việc Trấn Thành được nhận xét chưa khéo léo khi trả lời khách hàng N.V., Tiến sĩ Xã hội học Phạm Thị Thúy, giảng viên Học viện Hành chính Quốc Gia nhận định khán giả là người ngoài cuộc, nghe đôi bên nói qua nói lại sẽ không nắm được thông tin chính xác.
Trấn Thành vướng tranh cãi sau khi đi xem phim cùng bạn bè thân thiết.
“Nếu có chuyện đó thật thì đây cũng là bài học về ứng xử. Tôi đã xem nhiều chương trình Trấn Thành dẫn. Tôi thấy anh ấy có sự khéo léo của người làm MC nhưng tính cách khá bộc trực, thẳng thắn. Trong tình huống đó, Trấn Thành có thể nghĩ cách trả lời của mình là đủ rồi. Nhưng từ góc độ của người hâm mộ, điều đó có thể là chưa đủ tế nhị, khéo léo. Đây cũng là vấn đề người nổi tiếng phải chịu sự khắt khe hơn người khác”, Tiến sĩ Phạm Thị Thúy nhận định với Zing.
Chị nói thêm: “Người nổi tiếng làm gì cũng bị soi xét, do đó hãy cố gắng giữ sự bình an để bình tĩnh, lịch sự, giao tiếp hòa đồng vui vẻ trong mọi tình huống, dù tôi biết việc này không dễ dàng. Đây là cái giá phải trả của sự nổi tiếng. Nhưng tôi nghĩ mọi người nổi tiếng hãy coi đây là chuyện bình thường. Quan trọng, sai thì sửa và rút ra bài học từ chuyện vừa xảy ra”.
CGV cũng là một phần lý do khiến vụ việc bị đẩy đi quá xa. Sự việc xảy ra tại rạp CGV Vincom Đồng Khởi nhưng nhà rạp được cho là xử lý sự việc chậm chạp. Gần một ngày kể từ khi N.V. có bài viết tố cáo và khi báo chí phản ánh, CGV mới cho biết đang kiểm tra sự việc.
Ngoài ra, sau khi xác minh vụ việc, thay vì gửi thông cáo tới truyền thông hoặc đưa ra phản hồi chính thức, CGV lại để một cá nhân (cụ thể là chị Nguyễn Thị Thanh Hạ) lên tiếng trên mạng xã hội. Tài khoản Nguyễn Thị Thanh Hạ thậm chí không đưa ra bằng chứng, hình ảnh và khóa cả phần bình luận.
Báo chí sau đó phải liên lạc với ông Nguyễn Hoàng Hải - Giám đốc nội dung của CGV để xác nhận tài khoản của Thanh Hạ là thật. Nhiều ý kiến cho rằng nếu CGV không lên tiếng xác nhận, rất khó có cơ sở khẳng định Thanh Hạ có thực sự là quản lý của CGV Đồng Khởi hay không. Cách phản ứng, xử lý ồn ào này được đánh giá là thiếu kinh nghiệm, khiến vụ việc thêm bùng nổ.
Mặt trái của những lời tố cáo một chiều trên mạng xã hội
Sự việc của Trấn Thành những ngày qua bắt nguồn từ bài viết của một tài khoản mạng. Bài đăng được viết từ góc nhìn cá nhân và tính xác thực chưa được kiểm chứng. Tuy nhiên, nó lan truyền với tốc độ chóng mặt. Đáng nói, rất nhiều khán giả đã hoàn toàn tin vào bài viết đó.
Cộng thêm việc hàng trăm fanpage có lượt theo dõi lên đến triệu người cũng chia sẻ bài viết khiến tin tức liên quan đến Trấn Thành trở thành chủ đề nóng nhất trên mạng xã hội trong 2 ngày qua.
Tiến sĩ Phạm Thị Thúy cho biết vụ việc bùng lên trên mạng xã hội đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Lý do đầu tiên, bài viết về người nổi tiếng bao giờ cũng được quan tâm. Do đó, những bên liên quan nếu không xử lý truyền thông tốt sẽ gây nên những sóng gió.
“Sự thật là trong vụ việc lần này, phía Trấn Thành cũng lên tiếng hơi muộn. Sau bài viết đầu tiên, anh ấy không lên tiếng giải thích rõ ràng ngay, nên thành ra dư luận 'ném đá' Trấn Thành. Trong khi đó, thông tin trên mạng xã hội lan truyền theo từng giây. Chậm vài giây đã đủ gây xôn xao chứ không nói đến cả ngày. Đó chính là sức mạnh của truyền thông mạng và cũng là bài học của bất cứ ai nổi tiếng”, Tiến sĩ Phạm Thị Thúy cho biết.
Theo Tiến sĩ Phạm Thị Thúy, khách hàng phàn nàn về Trấn Thành có thể họ không hề ác ý mà chỉ hiểu nhầm. Nhưng việc họ đăng bài sẽ khiến công chúng quan tâm, đổ xô vào. Số đông có xu hướng nghe và tin những bài viết đầu tiên.
Điều đó cho thấy mạng xã hội là con dao hai lưỡi. Nó thường thổi bùng tin tức tiêu cực nhanh hơn tích cực. Một bài viết rất bình thường cũng có thể gây sóng gió cho người nổi tiếng.
Tất nhiên, không ít bài viết đăng trên mạng xã hội là một chiều, kể theo góc nhìn có lợi cho người đăng tải. Thực tế, trong vụ Trấn Thành, người tố sau đó còn bị chính nhân chứng phản bác. Để thấy, khi chọn tin những thông tin trên mạng xã hội vẫn cần cái nhìn khách quan, tỉnh táo.
Nguồn: https://zingnews.vn/thay-gi-khi-vu-tran-thanh-chen-hang-bao-rap-sang-to-trang-den-post1408848.html
Thời gian qua, hàng loạt sao nữ như Bảo Anh, Midu, Trúc Anh... bị đồn mang thai, kèm theo đó là những bình luận khiếm nhã, tiêu cực về vóc dáng.
Tấm hình mới của Bảo Anh đang ngập tràn những bình luận liên quan đến việc mang thai. Cộng đồng mạng cho rằng Bảo Anh mất phom dáng so với trước đó và vì thế họ khẳng định cô từng sinh con. Trước Bảo Anh, nhiều nghệ sĩ Việt cũng bị đồn thổi mang thai chỉ vì vài tấm hình lộ vóc dáng hoặc vòng 2 bụ bẫm hơn trước.
Tiến sĩ Xã hội học Phạm Thị Thúy, giảng viên Học viện Hành chính Quốc Gia nhận định nghệ sĩ có mang thai thật hay không cũng dễ bị tổn thương nghiêm trọng về cả thể chất lẫn tinh thần bởi những bình luận tiêu cực của khán giả.
Sao nữ hễ lộ vóc dáng bụ bẫm là bị đồn mang thai
Hơn một tháng sau khi rộ tin mang thai, Bảo Anh lộ diện. Khi nữ ca sĩ đăng ảnh mặc đồ bơi, phản ứng của nhiều tài khoản mạng là soi vóc dáng để tìm xem Bảo Anh có bất cứ dấu hiệu nào của việc mang thai hay không. Chỉ cần tìm được bất cứ “bằng chứng” nào mà họ cho thấy là giống đã sinh con, cộng đồng mạng lập tức đưa ra lời khẳng định dẫu cho người trong cuộc - Bảo Anh - chưa một lần lên tiếng.
“Bụng này là sinh em bé rồi. Mất hết phom dáng thời con gái”, “Bụng của Bảo Anh rõ là sinh con rồi. Chỉ người mang bầu mới có lằn đen ở giữa bụng”, “Bụng này mới đẻ xong chắc luôn. Nguyên đường đen dưới rốn thì rõ là từng mang thai”, những bình luận như vậy xuất hiện liên tục dưới hình ảnh mới của Bảo Anh.
Hơn một tháng trước đó, thông tin Bảo Anh mang thai rộ lên trên mạng xã hội. Cùng thời điểm, cô lộ hình hôn Nega - vũ công và cũng là thí sinh của Bảo Anh tại Street Dance Vietnam. Kể từ đó, nhiều khán giả khẳng định việc Bảo Anh trở thành mẹ. Trong khi đó, nữ ca sĩ giữ im lặng.
Bảo Anh bị đồn mang thai vì lộ vòng 2 lớn qua một số tấm hình.
Trúc Anh cũng giữ im lặng suốt thời gian dài trước khi lên tiếng phủ nhận việc mang thai. Thông tin bắt nguồn từ năm 2022 khi hình ảnh nữ diễn viên tăng cân và mặc trang phục rộng tại một buổi họp báo phim. Thời gian sau đó, hình ảnh mũm mĩm của Trúc Anh liên tục được chia sẻ khiến tin nữ diễn viên mang thai tiếp tục được chú ý.
Tới 19/1, diễn viên trẻ lần đầu tiên trực tiếp nhắc đến tin đồn mang thai. Trúc Anh tâm sự cô gặp vấn đề sức khỏe nên vóc dáng bụ bẫm. Càng đáng buồn hơn khi cô bị đồn thổi mang bầu.
“Tôi đã trải qua giai đoạn tăng cân, xuống sắc. Đó là khoảng thời gian tôi gặp những vấn đề về sức khỏe và không được vui vẻ lắm. Lúc đó tôi rất yếu đuối. Đương nhiên cũng nên cho bản thân cơ hội để yếu đuối. Không thể cứ gồng mình để tỏ ra mạnh mẽ mãi. Tuy nhiên, theo tôi, bên trong tạo ra bên ngoài. Sau thời gian gặp biến cố, tôi cố gắng tập thể dục lấy lại vóc dáng. Hiện tại, tôi cảm nhận năng lượng bên trong tích cực hơn. Bản thân vui vẻ thì bên ngoài cũng dần cải thiện”, Trúc Anh tâm sự.
Midu thậm chí 2 lần lên tiếng khi liên tục bị đồn mang thai. Theo Midu, những tin đồn ác ý ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống, hoạt động nghệ thuật, uy tín của cô trước phụ huynh, sinh viên. Do đó, nữ diễn viên mong muốn khán giả dừng lan truyền những tin đồn sai sự thật.
"Với cô gái chưa lập gia đình, mọi người nói người ta có bầu dù không một bằng chứng hay lý lẽ thì đó là lời đồn rất ác ý, ảnh hưởng đến danh dự, nhân phẩm. Tôi hy vọng mọi người sẽ hiểu cho mình, đừng tiếp tay cho những lời đồn độc hại ảnh hưởng và tổn thương danh dự người khác, vì đó chính là bạo lực ngôn từ", cô bức xúc lên tiếng.
Cách đây ít ngày, Midu một lần nữa phản ứng gay gắt. Lần này, lý do công chúng đồn thổi là tấm hình Midu lộ vòng 2 được nhận xét lớn hơn trước khi đi quảng bá phim điện ảnh mới.
Midu nhấn mạnh: “Mình xin khẳng định một lần nữa, mình chưa từng có bầu, đang không có bầu và chưa có ý định có bầu”.
Tình trạng chung của hầu hết nghệ sĩ nữ ở Việt Nam là bị đồn có bầu mỗi lần lộ vóc dáng bụ bẫm hoặc vòng 2 lớn. Đáng nói, thời đại mạng xã hội bùng nổ, thông tin được đăng tràn lan mà không được kiểm chứng, những lời đồn liên quan đến đời tư của người nổi tiếng càng lan nhanh, lan rộng theo cấp số nhân. Bất chấp tính xác thực của thông tin, nhiều người dễ dàng tin vào những nguồn tin đó và đưa ra bình luận tiêu cực.
Mọi bình phẩm ngoại hình đều gây tổn hại thể chất và tinh thần
Phản ứng gay gắt của Midu hoặc tâm trạng buồn bã của Trúc Anh là điều dễ hiểu. Bởi theo Tiến sĩ Xã hội học Phạm Thị Thúy, chỉ nhìn hình ảnh thôi mà đoán ai đó đang mang thai hoặc phẫu thuật thẩm mỹ rồi có bình luận ác ý cũng là một dạng body shaming, tấn công vào hình thể của người khác.
Theo tiến sĩ, đây không phải cách ứng xử có văn hóa trên mạng xã hội. Xã hội hiện đại, ai cũng có quyền riêng tư. Ai đó cơ thể ra sao và cuộc sống riêng tư thế nào, đó cũng không phải việc để người khác có quyền bình luận.
“Văn nghệ sĩ đang phải chịu đựng hành xử thiếu văn hóa của một bộ phận trên mạng xã hội. Nhiều trường hợp lợi dụng sự nổi tiếng của giới nghệ sĩ để câu view, câu like. Đây là mục đích không thiện ý với người nổi tiếng và cộng đồng. Họ mang thai hay không thì cũng dễ bị tổn thương bởi những bình luận tiêu cực”, chuyên gia phân tích.
Tiến sĩ Phạm Thị Thúy nhận định: “Trong trường hợp họ mang thai nhưng chưa muốn công khai mối quan hệ yêu đương tình cảm thì sẽ không hề muốn người khác bình luận về đời sống riêng tư của họ theo cách đó. Đặc biệt, người Việt Nam rất kín đáo trong chuyện có con. Họ chỉ công khai khi đã chắc chắn về sự phát triển của thai nhi. Vì thế, sự đồn đoán việc một người mang thai hay không chỉ qua hình ảnh sẽ có thể ảnh hưởng lớn đến tâm lý người mẹ nếu người đó đang mang thai”.
Midu và Trúc Anh bị ảnh hưởng tâm lý vì tin đồn.
Chẳng hạn họ có thai nhưng chưa muốn công khai, những bài viết trên mạng xã hội hoặc bình phẩm tiêu cực có thể làm cho tâm lý người mẹ bất ổn. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh khi mẹ bầu buồn, lo lắng, sau vài giây thai nhi sẽ bị ảnh hưởng, em bé có phản ứng bất an trong bào thai.
“Cảm xúc của người mẹ có thể ảnh hưởng tới cân nặng, sự phát triển thể chất, tinh thần, phát triển trí não của trẻ. Do đó, tôi rất phản đối việc này. Chúng ta cần bảo vệ sự hạnh phúc của mẹ bầu, tuyệt đối không nên có lời nói, thái độ tiêu cực về chuyện mang bầu của phụ nữ qua việc bình phẩm ác ý về cơ thể người mẹ”, tiến sĩ Phạm Thị Thúy nói.
Còn trong trường hợp nghệ sĩ không mang thai, những bình luận đồn đoán là bịa đặt, vu khống. Việc này khiến nghệ sĩ bị ảnh hưởng, nhất là khi họ chưa sẵn sàng công khai mối quan hệ hoặc việc mang bầu.
Phụ nữ nói chung và nghệ sĩ nói riêng thường rất coi trọng ngoại hình. Mọi bình phẩm về ngoại hình nhẹ có thể khiến người nghe buồn và nặng hơn là gây ám ảnh. Họ có thể cảm thấy bị sỉ nhục hoặc cảm thấy bị giảm giá trị. Từ đó, họ có những hành động cực đoan như bỏ ăn hoặc thậm chí hút mỡ và có thể phải gánh chịu hậu quả không mong muốn sau đó.
"Những bình phẩm ngoại hình khiến người nghe không đủ tự tin, thấy bị mất uy tín... Tôi nghĩ đây là hình thức hại người, thậm chí có thể so sánh với giết người không dao. Đây là tình trạng khó tránh với người nổi tiếng trên mạng xã hội. Do đó, tôi nghĩ khi có những thông tin sai sự thực và bình luận tiêu cực, người nổi tiếng tốt nhất không nên cập nhật. Những bình luận tiêu cực là sự độc hại cho tâm hồn của bạn. Do đó, hãy cố gắng giữ bản thân tránh xa chúng”, chuyên gia khẳng định thêm.
Nguồn: https://zingnews.vn/su-khiem-nha-quanh-tin-don-bao-anh-midu-mang-thai-post1413094.html
