Sinh con ra cha mẹ nào cũng mong muốn con mình thông minh, học giỏi. Vậy dựa vào đâu để biết rằng con có thông minh hay không? Từ xưa tới nay, trí thông minh của con thường được đánh đồng với nhận xét của giáo viên, với kết quả học tập từ những năm học trước hay tiên tiến hơn là kết quả kiểm tra chỉ số IQ truyền thống.

Tuy nhiên, những nhận xét từ phía nhà trường không thể không kèm theo yếu tố chủ quan, còn chỉ số IQ thường chỉ dành cho những bé đã đi học được một vài năm. Trong khi đó, mẹ cần biết được mức độ thông minh của con để có những quyết định chính xác trong khâu chọn trường, chọn chương trình học cho con, tránh trường hợp “sự đã rồi”, con thông minh lại phải học trường làng hay con không đủ lực để theo kịp các bạn trong trường quốc tế.

Với những dấu hiệu dưới đây, các mẹ không cần quá phụ thuộc vào đánh giá của người khác mà vẫn biết được mức độ thông minh của con mình. 

1. Khả năng ngôn ngữ

Trong khi những trẻ bình thường phải đến 2 tuổi mới biết nói trọn một câu đơn giản hoặc hiểu được những câu phức tạp do người lớn nói thì trẻ thông minh thường làm được điều này sớm hơn. Ngoài dấu hiệu trên, trong quá trình lớn lên, trẻ thông minh thường có những đặc điểm vượt trội sau về mặt ngôn ngữ:

Bé có vốn từ vựng phong phú

Vốn từ là yếu tố tiên quyết đánh giá khả năng ngôn ngữ của con. Những đứa trẻ thông minh thường có một vốn từ rất phong phú và khả năng học từ mới dễ dàng. Bé có xu hướng nói nhanh, trôi chảy, sớm sử dụng những câu phức tạp mà không hề sai ngữ pháp.

Bé sớm biết đọc

Bởi có vốn từ phong phú, hiểu ý nghĩa của nhiều từ nên trẻ thông minh thường rất thích đọc. Ngoài ra, khi được hướng dẫn và chỉ bảo đúng cách, bé thường biết đọc rất sớm, thậm chí bé còn có thể đọc tốt trước khi vào lớp 1.

Khi thấy bé có niềm yêu thích với sách vở, chữ cái, các mẹ nên khuyến khích bé học đọc, tuy nhiên, một khi bé không chịu, các mẹ không nên ép, tránh ảnh hưởng không tốt đến tâm lý, thay vào đó hãy cố gắng xây dựng trong bé tình yêu của với sách vở.

Sớm biết đọc là một trong những yếu tố giúp xác định khả năng ngôn ngữ của bé (Ảnh minh họa)

Bé dễ dàng hiểu và làm theo các bước hướng dẫn

Trẻ thông minh thường hiểu và ghi nhớ rất tốt nên chúng có thể dễ dàng làm theo các bước hướng dẫn mà không bị quên hay nhầm lẫn. Ví dụ, khi được sai “Shin ơi, con cầm quyển sách màu xanh trên bàn ăn đặt lên giá trong phòng con rồi cầm quần áo bẩn trên giường của con ra ban công, bỏ vào chậu để lát mẹ giặt”, bé răm rắp làm theo mà không hề nhầm lẫn.

2. Khả năng học tập

Cũng giống như khả năng ngôn ngữ, trẻ thông minh sớm có những dấu hiệu chứng tỏ khả năng học tập vượt trội hơn so với những trẻ khác.

Tiếp thu nhanh, dễ dàng và hiệu quả

Hầu hết những đứa trẻ thông minh đều có tư duy logic, chúng có thể nhanh chóng hiểu được lời hướng dẫn của người khác và biết vận dụng cho những lần sau. Bé có thể tự mặc quần áo một cách dễ dàng sau khi mẹ mới hướng dẫn cho một lần hoặc hôm nay bé có thể tự đánh răng khi mới hôm qua lần đầu đánh răng cùng bố.

Chăm hỏi “tại sao”

Hẳn là nhiều khi các mẹ phát sốt lên bởi hàng loạt những thắc mắc “tại sao” của bé. Các mẹ đừng vội nghĩ xấu, bởi lẽ trẻ thông minh thường hiếu kỳ, tò mò mọi lúc mọi nơi. Hay hỏi, hứng thú và hiếu kì muốn biết câu trả lời chứng tỏ bé thường xuyên quan sát, suy nghĩ kỹ lưỡng. Khi đó, thay vì quát mắng, mẹ hãy thỏa mãn nhu cầu được giải đáp của bé, điều này không chỉ mang lại cho bé sự tự tin mà còn giúp bé tăng thêm tầm hiểu biết.

Trí nhớ khủng

Bài hát mẹ mới ru em vài lần bé đã thuộc, bản nhạc vàng bố mới mở 1 hôm, bé đã có thể ngân nga hát theo. Đó là những dấu hiệu chứng tỏ bé có trí nhớ rất tốt. Khi ấy, mẹ nên tiếp tục rèn luyện thêm cho bé những trò chơi, hoạt động giúp nâng cao khả năng ghi nhớ của bé như cho bé tính nhẩm thay vì bấm máy hoặc khuyến khích bé nhớ đường thay vì sử dụng bản đồ…

Sáng tạo

Khi bắt đầu một hoạt động, một trò chơi mới hay học một kỹ năng mới, trẻ thông minh thường ít khi cầu viện đến sự hướng dẫn, chỉ bảo của người khác. Thay vì đó, bé thích tự mày mò, sáng tạo theo cách của riêng mình. Vì vậy, khi con muốn tự làm, mẹ nên để đó và lặng lẽ quan sát thay vì giành làm hay bắt con làm theo ý mình.

Các mẹ hãy cho bé thả sức sáng tạo (Ảnh minh họa)

3. Hành vi và cảm xúc 

Thích lãnh đạo

“Con thích học cờ vua, con không thích học cờ tướng, học cờ tướng thì chỉ được làm tướng thôi, con thích làm vua”. Khi nghe câu nói này, hẳn cha mẹ sẽ rất ngạc nhiên và vui sướng bởi thích lãnh đạo là một trong những yếu tố quyết định trí thông minh cũng như thành công sau này của con.

Thích ở một mình

Ngoài những khoảnh khắc vui chơi bên bạn bè, cha mẹ hay người lớn tuổi, trẻ thông minh còn có như cầu được ở một mình. Đó là những lúc bé đọc, viết, quan sát, mơ mộng hoặc cũng có thể chỉ là ngồi nghĩ ngợi. Do đó, cha mẹ không nên quá lo lắng khi mỗi ngày bé muốn có một khoảng thời gian thích ở một mình trong phòng hay ngoài vườn.

Trên đây là những dấu hiệu tiêu biểu giúp các mẹ có thể dễ dàng đánh giá mức độ thông minh của bé. Khi đánh giá, các mẹ lưu ý rằng bé có thể không có tất cả những dấu hiệu kể trên, điều đó không có nghĩa là bé kém thông minh. Mục đích của việc đánh giá trí thông minh là giúp mẹ nhận ra đâu là điểm mạnh của bé, từ đó có hướng học tập và phát triển. Chúc các bé luôn mạnh khỏe, học giỏi!